- Trước khi phát biểu tại Quốc hội, tôi đã từng góp ý thẳng thắn với một số đồng chí lãnh đạo Đảng về việc này. Sở dĩ có dịp phát biểu với Đảng là vì trước đây tôi từng làm công tác tổ chức. Tôi vừa được huy chương “Vì sự nghiệp xây dựng tổ chức Đảng” của Trung ương Đảng tặng với thành tích đã hơn 38 năm làm công tác tổ chức của Đảng. Tôi đã nói rằng không nên có một phương án trong việc làm nhân sự mà phải có hai phương án trở lên để bầu ai trong số đó cũng được. Vì thế, trước Quốc hội tôi cũng bày tỏ sự không bằng lòng với cách giới thiệu nhân sự là chỉ giới thiệu một để bầu một. Không những vậy, tôi còn nói trước Quốc hội rằng không nên để tồn tại suốt cả một nhiệm kỳ đối với những chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn mà nên có phương án thay đổi nhân sự tại các kỳ họp của Quốc hội khoá này. Nhiều đại biểu khác cũng bày tỏ sự đồng tình với quan điểm đó của tôi.
| * Ông Đỗ Trọng Ngoạn sinh năm 1930 |
+ Nhưng từ đầu khoá Quốc hội XI đến nay chỉ có Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có thay đổi bộ trưởng?
- Theo luật hiện hành, chỉ khi nào có 20% tổng số đại biểu Quốc hội trở lên đề nghị với chức danh nào đó thì Quốc hội tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm. Thế nhưng nhiều đại biểu Quốc hội nói rằng ai sẽ đi vận động để có đủ 20%? Vì thế, tại kỳ họp thứ 6 vừa rồi, tôi đã đưa ra phương án là bỏ phiếu tín nhiệm đối với tất cả các chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn. Nếu người nào được 100% số phiếu tín nhiệm thì đó là điều hạnh phúc, người nào được từ 50-80% thì đó là điều cảnh báo với họ, để họ thấy cần phải cố gắng nhiều hơn nữa, còn ai được dưới 50% thì Quốc hội làm thủ tục để bãi miễn. Nhưng sau đó, tôi nhận được thông báo rằng nên làm theo đúng luật hiện hành.
+ Khi phát biểu thảo luận tại hội trường, ông cũng từng “nhắc khéo” Thủ tướng Phan Văn Khải và Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Sinh Hùng hút thuốc lá nhiều?
- Khi đó Quốc hội thảo luận về Luật thuế tiêu thụ đặc biệt. Tôi thấy dự thảo không đánh thuế cao đối với thuốc lá mà lại đánh thuế cao đối với vũ trường. Mà vũ trường là một nhu cầu của thanh niên, kể cả của người cao tuổi nữa. Thế nên, tôi đã nói xin lỗi các đồng chí, ở đây có đồng chí Phan Văn Khải, đồng chí Nguyễn Sinh Hùng hút thuốc nhiều và tôi đề nghị đánh thuế nặng vào thuốc lá. Cả Quốc hội cùng cười về ý kiến đó. Khi tôi phát biểu xong, giờ giải lao, Thủ tướng Phan Văn Khải, Bộ trưởng Nguyễn Sinh Hùng đến bắt tay tôi và chúng tôi cùng cười.
Đưa phong bì... tôi đuổi về ngay
+ Điều gì khiến ông hay chất vấn một cách khá thẳng thắn tại mỗi kỳ họp Quốc hội?
- Tôi được nghe rất nhiều ý kiến của người dân, họ tìm đến với tôi nhiều lắm. Tất cả những bức xúc mà người dân phản ánh khiến tôi không thể không chất vấn được. Đó là trách nhiệm của đại biểu Quốc hội đối với người dân, với cử tri.
| Nếu được tín nhiệm tôi Khi được hỏi, Quốc hội khoá XI đã qua hơn nửa nhiệm kỳ, trong khoảng thời gian còn lại việc gì quan trọng nhất mà ông sẽ hướng đến, ông Ngoạn nói: “ Tôi quyết tâm làm bằng được vấn đề đất đai, nhất là khoản 5, điều 38 Luật đất đai là thu hồi đất cấp sai thẩm quyền, sai đối tượng. Theo tôi tình trạng này diễn ra ở nhiều nơi như Phú Quốc, Trị An, Hà Tây, Hải Phòng...trong đó có nhiều cán bộ vi phạm. Tôi đã từng phát biểu là rất nhiều người biến nhà nước của dân, do dân và vì dân thành của ta, do ta và vì ta. Người ta có quyền chiếm đất, chia đất, bán đất. Tôi sẽ cố gắng góp phần giải quyết bằng được tình trạng này”. Còn về việc có muốn được tái cử đại biểu Quốc hội khoá tới không, ông Ngoạn trả lời thẳng thắn: “Kết thúc Quốc hội khoá XI này (năm 2007- PV) tôi đã 77 tuổi. Đại biểu Quốc hội ở nước ta cũng như nước khác người ta chỉ giới hạn tuổi sàn chứ không hạn chế tuổi trần, ở các nước 80 tuổi người ta còn vào Quốc hội. Tôi là người ham làm việc, nếu sức khỏe tôi còn tốt, lại được lãnh đạo Quốc hội thấy có thể tái cử được, cử tri vẫn tín nhiệm thì tôi sẵn sàng. Các con tôi thì đều động viên tôi nên nghỉ”... |
+ Cũng tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5/ 2004), ông có chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Đức Thuý về trách nhiệm của Thống đốc trước việc một cán bộ của một ngân hàng quốc doanh làm thất thoát một số tiền lớn, Thống đốc có trả lời ông không?
- Tôi với ông Lê Đức Thuý là bạn vì trước đây cùng công tác ở Văn phòng Trung ương Đảng. Dù là bạn nhưng vì lợi ích chung nên tôi vẫn cứ chất vấn. Tôi đọc thông tin trên báo, rồi tôi nhận được điện thoại của một cử tri nói rằng có một cán bộ Ngân hàng lấy hơn 4 triệu USD tiền của ngân hàng đem đi đánh bạc (vụ việc này xảy ra từ cuối năm 2003 đến đầu năm 2004, người này đã nhiều lần rút tiền - PV) và ngân hàng này đem tiền gửi của khách hàng đi gửi tại các ngân hàng nước ngoài lấy lãi, số lãi này được 80 tỷ và sử dụng không đúng. Tôi làm văn bản chất vấn gửi ông Lê Đức Thuý. Ông Thuý nói với tôi đừng đưa lên báo vì... lợi ích chung. Tôi cũng thấy rằng phải vì lợi ích chung nên đã không phát biểu nữa. Rồi ông Thuý cử hai Phó giám đốc ngân hàng đó đến gặp tôi để giải trình. Tôi còn điện cho A17, hỏi có biết vụ việc này không? Họ nói có biết. Tôi cũng hỏi ông Nguyễn Sinh Hùng, ông Hùng nói đúng là có việc đó và giải thích việc đem tiền gửi các ngân hàng nước ngoài là được luật pháp cho phép.
+ Nhưng cũng nghe nói khi hai phó giám đốc khi đến gặp ông, họ đã đưa phong bì nên ông thôi, không chất vấn nữa?
- (Cười). Không có một tí gì cả. Nếu đưa phong bì tôi đuổi về ngay.
Nói tôi phát biểu rườm rà là đúng
+ Ông là người rất nhiệt tình khi phát biểu ý kiến về các vấn đề tại mỗi kỳ họp Quốc hội nhưng nhiều người cũng nói rằng một số ý kiến của ông thiếu tính trí tuệ và cũng chưa xác đáng cho lắm?
- Tôi thấy người ta nói như vậy là đúng. Vì đại biểu Quốc hội là từ nhân dân mà bầu lên, mà trí tuệ của mỗi người dân thì thường là phổ thông. Quốc hội bàn thảo nhiều vấn đề ở nhiều lĩnh vực, thế nên ý kiến không phải lúc nào cũng sâu sắc được. Với tôi, những vấn đề về công tác cán bộ, về chuyên môn của tôi thì có thể tôi nói sâu được nhưng phải phát biểu về Luật Cạnh tranh thì chịu. Đại biểu Quốc hội khi phát biểu thì cũng có lúc sai, lúc đúng.
+ Cách trình bày vấn đề của ông cũng khá rườm rà, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An cũng nhiều lúc phải nhắc ông là phát biểu dài quá, nên đi thẳng vào vấn đề?
- Điều đó cũng đúng. Cũng có lần tôi nói với anh An (Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An-PV) là xin anh cho tôi 5 phút để tôi giãi bày tình cảm của dân mà tôi cảm nhận được trước Quốc hội.
“Tôi đâu phải là Chí Phèo”
+ Ông nghĩ gì khi nghe nói “Nhất Ngoạn, nhì Trân, tam Lân, tứ Quốc”?
- (Cười). Không nên nói thế. Nếu nói tôi nhất về tuổi thì được vì trong bốn người đó thì tôi già nhất. Còn về trí tuệ thì tôi làm sao mà bằng người ta được. Nhưng sau khi báo đăng là “nhất Ngoạn, nhì Trân, tam Lân, tứ Quốc” thì tôi nhận được khoảng 20 bức thư, trong thư họ nói rất đồng tình với sự đánh giá này.
+ Ông rất hay phát biểu, vậy các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước có nói gì với ông không?
- Một số Bộ trưởng nói vui với tôi: “Có gì anh rỉ tai em chứ anh đừng chất vấn nhé”. Còn các đồng chí lãnh đạo cao nhất cũng động viên tôi rằng “dư luận chung người ta hoan nghênh anh”. Cũng có người nói với tôi rằng anh nói như vậy là vì anh chẳng có gì để mất cả, lập tức người đó bị tôi phản ứng lại “anh nói thế là sai, tôi có phải là Chí Phèo đâu! Từ nhỏ tính tôi đã thế, đâu phải là khi về già hay nổi khùng lên tôi mới phát biểu”. Nói thật, nếu tôi không bướng thì tôi đã lên cấp cao hơn rồi.
+ Ông có thấy hối tiếc về điều này?
- Nhiều người nói với tôi rằng “Ngoạn ơi, mày dở lắm, mày không biết sống”. Nhưng riêng tôi thấy rất thoải mái...
+ Xin cảm ơn ông.
