 |
| Người lao động đang làm thủ tục chờ xuất cảnh |
Xuất khẩu lao động năm 2004 đã khép lại với nhiều thăng trầm. Đã có nhiều bài học kinh nghiệm được đúc kết nhưng tựu trung, trong năm nay phải cố gắng mở thị trường mới. Một số thị trường dưới đây có thể sẽ là tâm điểm khai thác trong năm 2005.
Anh quốc
Thị trường này mới được khai thác từ đầu năm 2004. Các Cty đi tiên phong là Tổng Cty Công nghiệp ô tô Việt Nam, Cty Du lịch - Dịch vụ dầu khí Việt Nam, Tổng Cty thép, TRAENCO... Các Cty này đã đưa khoảng 500 lao động sang Anh làm việc trong ngành du lịch (làm việc 7 giờ 30 phút/ngày, thời hạn 1 năm, lương bình quân 1.300 USD); người lao động được hỗ trợ 2.250.000 đồng phí ăn, ở tuần đầu tiên đến Anh.
Ông Trần Lực - Giám đốc Trung tâm đào tạo - cung ứng lao động ngoài nước và dịch vụ thuộc Tổng Cty công nghiệp ô tô Việt Nam; ông Ngô Văn Thu - Giám đốc Trung tâm dịch vụ - du lịch và XKLĐ thuộc Cty Du lịch - Dịch vụ dầu khí Việt Nam, vừa kết thúc chuyến khảo sát từ Anh cho biết, ăn, ở và công việc của lao động ta tại đây khá tốt, nếu làm thêm nhiều thu nhập có lúc lên tới 1.800 USD/tháng.
Bộ Nội vụ Anh đang xem xét việc nâng thời gian làm việc (trên 1 năm), tăng chỉ tiêu nhận lao động Việt Nam trong năm 2005, mở rộng các công việc như: đầu bếp, lễ tân, phục vụ... khách sạn. Hai ông này nhấn mạnh, việc đưa lao động sang Anh đang trong thời gian thí điểm cần phải làm rất chặt chẽ từ tuyển chọn, đào tạo đến quản lý (nếu bỏ trốn ngoài việc người lao động bị bắt giam, trục xuất về nước và doanh nghiệp ta phải đền đối tác ít nhất 3.000 USD). Để tránh tình trạng người lao động bỏ hợp đồng ra ngoài làm việc để kéo dài thời gian (theo hợp đồng chỉ làm việc 1 năm) cần phải có Ban quản lý lao động tại nước này.
Hy Lạp
Thị trường này mới được doanh nghiệp để ý đến vào cuối năm 2004. Đã có khoảng 30 lao động đang làm giúp việc gia đình tại đây. Tuy nhiên, giúp việc gia đình tại Hy Lạp, khắt khe hơn so với giúp việc gia đình tại Đài Loan. Đối với gia đình người Hy Lạp, chủ sử dụng yêu cầu đặc biệt là phải thông thạo ngoại ngữ, phong cách làm việc nhanh nhẹn, lịch sự... hợp truyền thống văn hoá người châu Âu. Bởi vậy, người lao động phải được đào tạo bàn bản, doanh nghiệp “chọn mặt gửi vàng”, không đưa đi ồ ạt. Lương trung bình khoảng 1.100 USD/tháng, chi phí trước khi đi khoảng gần 200 triệu đồng.
Hiện, Cty vận tải Thủy Bắc (NOSCO) đã đưa lao động sang thị trường này. Tuy nhiên, đã xuất hiện một vài vấn đề cần phải chấn chỉnh. Sau khi người lao động sang làm giúp việc gia đình tại Hy Lạp, họ đã tự giới thiệu người nhà sang đây làm theo hợp đồng cá nhân mà họ liên hệ được. Thực trạng này sẽ gây ra lộn xộn, khó quản lý, có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến việc mở rộng thị trường.
Canada
Thị trường này nhiều doanh nghiệp đã “nhảy vào” từ đầu năm 2004, nhưng đến nay mới có số ít được đặt chân vào. Mới đây, một số Cty đã đăng ký tuyển lao động làm tại khách sạn, trang trại, nhà máy, ngành xây dựng..., lương khoảng 1.000 USD. Tuy nhiên, yêu cầu của doanh nghiệp về tuyển chọn cũng rất khắt khe về hình thức, sức khoẻ và ngoại ngữ...
Bên cạnh đó, chi phí trước khi đi cũng khá cao, khoảng 200 triệu đồng. Theo một số doanh nghiệp, tuy chi phí cao nhưng nếu doanh nghiệp và chính quyền địa phương thực sự mặn mà với thị trường này thì vẫn có thể giúp người lao động vượt qua khó khăn chi phí ban đầu bằng cách: doanh nghiệp và chính quyền địa phương cho người lao động vay hoặc bảo lãnh cho họ vay ngân hàng và người lao động sẽ trả cho doanh nghiệp theo lương hằng tháng.
Đây là thị trường tiềm năng (theo các chuyên gia XKLĐ, người lao động không phải làm việc nặng nhọc, ăn, ở tốt, đặc biệt sẽ học hỏi rất nhiều từ môi trường làm việc và kinh doanh để về quê mở rộng sản xuất). Năm 2005, các doanh nghiệp sẽ chú tâm khai thác thị trường này. Hiện, Cty SONA thuộc Bộ Lao động - Thương binh - Xã hội đang bước đầu đặt chân vào thị trường này .
Libya
Đầu năm 2005, Bộ LĐ-TB-XH đã lên kế hoạch đi khảo sát tại Libya. Đã có 12doanh nghiệp đăng ký đi theo đoàn khảo sát. Thị trường này không mới, nhưng trước đây nếu doanh nghiệp đưa lao động sang đây đều phải qua nước trung gian nên đã làm nản không ít doanh nghiệp ta thời gian qua.
Qua đợt khảo sát này Bộ sẽ cố gắng đàm phán để có thể đưa lao động trực tiếp đến Libya. Nếu được như thế thì đây là tin vui của doanh nghiệp ta trong năm nay.
Bên cạnh, đó thị trường Dubai cũng đã được 7 doanh nghiệp ta khai thác, hiện đã có 600 LĐ đang làm việc tại đây, lương trung bình 400 USD/ tháng, không hạn chế thời gian làm thêm, không đóng thuế thu nhập... (chi phí trước khi đi khoảng 1.100 USD - 1.600 USD).
