Rong ruổi khắp các tỉnh thành thuộc đồng bằng Bắc bộ. cứ “ngửi” thấy ở đâu cần người thiết kế nhà là P.Đông tìm đến. Quan hệ rộng, tỉnh nào cũng có “trạm” dừng chân. Đông chính là một trong số nhiều sinh viên Kiến trúc theo xu hướng “cá nhân tự chuyển động”.
Vừa đúng nghề vừa có…tiền
Ngay từ năm thứ nhất, Đông đã nhận làm chân long tong cho các anh năm cuối hoặc mới ra trường để học hỏi kinh nghiệm và tạo quan hệ làm ăn sau này. Giờ đây, khi học năm cuối Đại học Kiến trúc Hà Nội, Đông đã có một “lưng vốn” kha khá đủ để ra làm ăn riêng.
Từ việc đi tìm mối hàng, giao dịch rồi ký hợp đồng và phân công thiết kế, Đông nhận những hợp đồng đơn lẻ như thiết kế nhà dân, dựng mô hình cho một Cty hoặc những công trình nhỏ với số tiền từ vài trăm ngàn đến vài triệu đồng.
Thị trường thiết kế nhà ở Hà Nội dường như đã bão hòa và không còn là mảnh đất màu mỡ đối với những sinh viên kiến trúc. Trong khi đó, các tỉnh vệ tinh của Hà Nội là Hải Dương, Hà Tây, Vĩnh Phúc…tốc độ xây dựng nhà cửa đang phát triển tới mức độ chóng mặt. Với những sinh viên biết nhìn xa, trông rộng như Đông thì đây chính là những vùng đất nhiều hứa hẹn.
Lúc đầu, những nhà thiết kế “vườn” thường chỉ giúp đỡ người thân hoặc bạn bè, như việc dựng bản thiết kế sơ bộ, tính toán về nguyên vật liệu...Về sau, do có uy tín nên người nọ giới thiệu cho người kia, vậy là nghề thiết kế “vườn” ra đời.
Đồng tiền nhọc nhằn
Tâm lý e ngại và thiếu tin tưởng là điều thường gặp ở các gia chủ khi tiếp xúc với những người làm thiết kế “vườn”. Đó cũng là điều dễ hiểu, bởi đa số họ đều cho rằng, sinh viên tuy sáng tạo nhưng đôi khi lại quá táo bạo, mà họ thì cần sự chắc chắn. Chính vì thế, việc tiếp xúc và thuyết phục gia chủ đối với những người làm nghề thiết kế “vườn” trở nên khó khăn hơn so với các kiến trúc sư có thâm niên.
“Đi thiết kế thế này, chuyện sau khi nhận thiết kế phí, cân đối với những khoản chi thấy mình bị lỗ là thường”- Đông nói. Những gia chủ tìm đến những người thiết kế “vườn” thường thuộc hai loại; Thứ nhất họ theo chân tuýp người táo bạo, thích cách nhìn mới lạ của sinh viên, nhưng một số lại thuộc tuýp những người không có nhiều tiền, họ thuê sinh viên thiết kế nhà nhằm thể hiện ý tưởng của riêng mình.
Giá các nhà thiết kế “vườn” đưa ra thường chỉ bằng 2/3 giá cả bên ngoài. “Thế mà có lúc, gia chủ tuy rất thích phương án đề nghị, nhưng khi ký hợp đồng, nhìn đến khoản thiết kế phí đã lập tức xin “rút” làm cả bọn “khóc dở mếu dở”. Lắm khi vì thương gia chủ, mấy anh em đành “tặng không” phần thiết kế sơ bộ. Vậy là lỗ to…”.
Cũng có những lúc gặp được những người cần thiết kế nhà theo kiểu biệt thự. Họ thuê sinh viên làm bởi họ biết sinh viên có nhiều ý tưởng độc đáo và trẻ trung hơn so với những kiến trúc sư “già”. Trong bảng đơn giá thiết kế nhà dân thì đây là loại nhà cao cấp hơn hẳn, giá từ 120.000đ đến 180.000đ/m2. Những lúc như vậy người thiết kế “vườn” thật hạnh phúc, vừa có nhiều tiền lại vừa được thể hiện nhiều ý tưởng táo bạo do mình nghĩ ra.
Có đôi khi vì quá ham công việc nên nhiều sinh viên đang theo nghề thiết kế “vườn” phải chịu hậu quả không nhỏ. Việc đi khảo sát mặt bằng, đi giao dịch; nếu chủ nhà thuê từ A đến Z thì còn phải túc trực, kiểm tra công trình. Vì thế, nghỉ học quá số buổi quy định, phải “đá lại” các môn là điều “gặp như cơm bữa” với những sinh viên này. “Có nhiều kỳ mình phải học lại đến 4 - 5 môn” - Đông nói. Tuy vậy, phần lớn họ đều tiếp tục bám đuổi nghiệp này. Bởi trong họ tồn tại một điều cao quý, đó là lòng yêu nghề.