Đây là lần thứ 15, giải thưởng này được trao tặng cho những công trình nghiên cứu khoa học (NCKH) xuất sắc trong năm mà sinh viên (SV) các cơ sở đào tạo trên toàn quốc trực tiếp tham gia.
Qua 15 lần trao giải thưởng “SV nghiên cứu khoa học” cho thấy tiềm năng NCKH trong SV là rất lớn. Tuy nhiên, việc thúc đẩy SV NCKH với nhiều trường ĐH, HV hiện nay đang có tính “phong trào” chứ chưa là một hoạt động đồng hành với học tập. Nhiều trường đã có các câu lạc bộ - nơi dành cho những SV yêu thích NCKH tham gia sinh hoạt. Tuy nhiên, hầu hết (Tiếp theo trang 1)
hoạt động của các CLB là do Đoàn thanh niên hoặc Hội SV quản lý. Thạc sĩ Hoàng Thị Nhị Hà (Phòng Khoa học công nghệ - Sau ĐH, ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh) góp ý: “Mô hình CLB học thuật cần có giáo viên cố vấn chuyên môn và cần được sự hỗ trợ của khoa, trường về thời gian, kinh phí hoạt động. Bộ GD&ĐT cần khuyến khích mô hình này bằng cách tăng thêm số giờ chuẩn cho GV chuyên môn, khoa học cho các hoạt động của các CLB, tránh để tình trạng “phó mặc” cho tổ chức Đoàn, Hội”.
| Khen thưởng SV nghiên cứu khoa học Năm 2004, có 15 công trình nghiên cứu (do 34 SV thực hiện) được trao giải nhất giải thưởng “SV nghiên cứu khoa học”. Trong đó, công trình “Nghiên cứu nhân trắc vùng cổ cằm trên người trưởng thành ứng dụng trong tạo hình sẹo bỏng” của nhóm SV Học viện Quân Y (do SV Lê Việt Anh chịu trách nhiệm chính) đã được đề nghị lên Tổ chức Trí tuệ Thế giới (WIPO) của Liên Hợp Quốc trao giải thưởng. Ngoài ra, có 461 công trình NCKH khác của 883 SV khác được trao các giải nhì (56 giải), ba (76 giải) và khuyến khích (329 giải). Nhân dịp lần thứ 15 tổ chức xét và trao tặng giải thưởng “SV nghiên cứu khoa học”, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định trao tặng bằng khen cho 7 cơ sở đào tạo đạt nhiều thành tích trong lĩnh vực này 15 năm qua (1990 – 2004). Đó là các trường ĐH Quốc gia Hà Nội, ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh, ĐH Bách khoa Hà Nội, Học viện Kỹ thuật quân sự, ĐH Kinh tế quốc dân, ĐH Sư phạm Hà Nội và HV Quân Y. Đồng thời, tại buổi lễ trên, Quỹ hỗ trợ sáng tạo Việt Nam (VIFOTEC) đã trao 72 giải thưởng cho các công trình đạt giải “SV nghiên cứu khoa học” thuộc các lĩnh vực kỹ thuật, xã hội, y dược, nông lâm ngư và lĩnh vực nghiên cứu ưu tiên. Anh Đoàn Văn Thái – Bí thư TW Đoàn – cũng đã có mặt trong buổi lễ để gắn huy hiệu “Tuổi trẻ sáng tạo” cho những SV đạt giải nhất và bằng khen cho những SV đạt giải nhì giải thưởng “SV nghiên cứu khoa học”. |
Một điều đáng nói là dù xem công tác NCKH là một hoạt động tất yếu trong các trường ĐH, nhưng Bộ GD&ĐT vẫn chỉ mới dừng lại chủ trương “khuyến khích” SV NCKH. Vì thế, ở các cơ sở đào tạo, công tác này mạnh hay yếu còn tùy thuộc vào quan điểm của vị lãnh đạo đương nhiệm. Ngay cả việc hướng dẫn cho SV NCKH cũng “tùy tâm” ở mỗi GV. Phần lớn các trường đều xếp việc hướng dẫn SV NCKH vào một trong những chỉ tiêu thi đua của GV. Về điều này, GV Nguyễn Thị Dung (ĐH Ngoại thương, cơ sở II) nhận xét: “Như vậy là thiếu tính ràng buộc pháp lý cụ thể về trách nhiệm, nghĩa vụ giảng dạy của GV, tức là thiếu đi một trong những tiền đề vật chất cần thiết thôi thúc người thầy phát huy cao năng lực phục vụ SV NCKH”. Bên cạnh đó, sự “tùy thích” trong đầu tư kinh phí cho SV NCKH của các trường ĐH, HV cũng là một thực tế gây nhiều trở ngại cho công tác này.
Liên quan đến yếu tố tài chính, ngay cả giá trị của giải thưởng “SV nghiên cứu khoa học” cũng rất đáng bàn. Trong lễ trao giải thưởng “SV nghiên cứu khoa học” sáng 8/1 vừa qua, chúng tôi gặp mặt đầy đủ 5 thành viên trong nhóm của Kim Hải Quang (tốt nghiệp ĐH Bách khoa – ĐH Quốc gia TPHCM). Thời điểm trao giải thưởng, họ không còn là SV của trường nữa nên phải tự trang trải việc ra Hà Nội nhận giải. Tiền thưởng dành cho giải nhất của họ là 1 triệu đồng – số tiền vừa đủ vé tàu 1 chiều cho 1 người đi từ TP HCM ra HN. Qua trao đổi với một số cựu SV – những người từng đạt giải trong các năm trước – thì nhiều ý kiến cho rằng, giá trị các giải nhất, nhì, ba nên từ 3 – 15 triệu đồng là thích hợp. Để nâng giá trị giải thưởng lên, các bên phối hợp tổ chức có thể tăng cường hoạt động khuếch trương để mời gọi sự tham gia của các doanh nghiệp trong lễ ra mắt hoặc trao giải, đồng thời kêu gọi tài trợ giải thưởng.
Tất nhiên, không phải vì những khó khăn trên mà SV không còn say mê NCKH. Giới SV là tầng lớp ưu tú cho tuổi trẻ đất nước. Vì thế, thái độ nhiệt tình học tập, nhiệt tình sáng tạo, nhiệt tình cống hiến trong họ không vì một số cản trở trong cuộc sống mà bị đánh mất. Vấn đề là làm sao để sự nhiệt tình đó được thể hiện một cách có hiệu quả nhất!
