Ba tuần trước tổng tuyển cử được tổ chức tại Irắc (30/1), các quan chức Quốc hội và Chính quyền Mỹ, đặc biệt là những người ở Bộ Quốc phòng bắt đầu thảo luận việc khi nào và bằng cách nào rút quân Mỹ ra khỏi Irắc.
Cho đến nay người ta mới chủ yếu bàn tán chứ chưa vạch ra một kế hoạch cụ thể nào. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng vẫn có những kế hoạch dự phòng cho các tình huống có thể xảy ra ở Irắc sau cuộc bầu cử.
Những lời bàn tán về thời điểm và cách thức rút quân Mỹ khỏi Irắc bỗng rộ lên sau khi có tin các quan chức quốc phòng đặt vấn đề liệu những người Hồi giáo Arập dòng Shiite và Sunny sẽ phản ứng ra sao với mỗi kết quả của cuộc tổng tuyển cử ở Irắc.
Bản dự thảo hàng năm về ngân sách chi cho sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Irắc mới sơ tính cũng đã lên đến 4,5 tỷ USD/tháng. Đấy là chưa kể cái giá mà những người lính Mỹ phải bỏ mạng hoặc bỏ một phần cơ thể tại Irắc.
Trong khi dư luận xôn xao bàn tán như vậy, Tổng thống G.W.Bush vẫn chưa quan tâm mặc dù một số trợ lý về an ninh quốc gia của ông đã tham gia thảo luận điều này. Một quan chức cao cấp trong chính quyền Bush khi trả lời báo chí đã khẳng định Tổng thống Bush vẫn giữ nguyên kế hoạch giúp huấn luyện quân đội cho Irắc.
Điều này sẽ không thay đổi cho đến khi nào kế hoạch đó được hoàn tất. Quan chức này nói: vấn đề ở đây không phải là thay đổi thời gian biểu mà là sự tính toán xem ở thời điểm nào thì Mỹ có thể chuyển giao được bao nhiêu nhiệm vụ quân sự cho lực lượng địa phương Irắc.
Tại Washington, đâu đâu người ta cũng nghe thấy bàn tán về cách nào để biết được thời điểm nào quân đội Mỹ hoàn thành sứ mạng của mình tại Irắc. Sự hoàn thành ở đây không phải là sự vội vã cắt giảm quân rồi bỏ chạy, cũng không phải là sự đeo bám mãi ở Irắc.
Ông Brent Scowcroft - Nguyên Cố vấn An ninh Quốc gia thời Tổng thống Bush (cha) - cho rằng cuộc tổng tuyển cử ở Irắc sắp tới chứa đựng nhiều nhân tố bất ổn tiềm tàng. Rất có thể người Mỹ sẽ phải chứng kiến một cuộc nội chiến bùng nổ ngay sau ngày bầu cử.
Ông Scowcroft nói tình hình ở Irắc khiến người ta đặt câu hỏi liệu đã đến lúc người Mỹ phải rút lui chưa? Ông thúc giục Tổng thống Bush nói với các đồng minh châu Âu trong chuyến thăm châu Âu sắp tới rằng Washington không thể để tình trạng chỉ riêng người Mỹ ở Irắc.
Các nước châu Âu nghĩ thế nào, điều gì sẽ xảy ra nếu Mỹ rút quân khỏi Irắc ngay sau bầu cử? Tóm lại là ông Bush phải làm cho châu Âu hiểu rằng chính quyền mới sắp tới ở Irắc sẽ sụp đổ nếu không có một sự tham gia đông đảo của nhiều nước châu Âu tại đó.
Một số thượng nghị sĩ Mỹ đã công khai nói các lực lượng quân đội và cảnh sát Iraq hiện nay vẫn chưa đủ sức đảm đương nhiệm vụ bảo vệ an ninh, quốc phòng. Thượng nghị sĩ John Warner - Chủ tịch Uỷ ban các lực lượng vũ trang - sau một cuộc thảo luận với các quan chức Bộ Quốc phòng cho biết: Theo đánh giá của ông, cần phải làm rất nhiều việc nữa mới đạt được mục tiêu đào tạo lực lượng vũ trang Irắc đủ mạnh cho phép Mỹ rút quân.
Dù thế nào Mỹ cũng phải chuẩn bị cho 2 khả năng sau bầu cử ở Iraq: Chính quyền mới ở nước này sẽ đề nghị Mỹ rút quân hay tiếp tục ở lại? Có quan chức đã đề xuất việc rút quân như kiểu Mỹ đã làm trước đây ở Philippines. Hoặc là rút quân dần dần đồng thời với việc ép buộc lực lượng vũ trang của chính quyền Iraq phải từng bước tự bảo vệ.
