Gia đình ông Thạch Em, ngụ ấp Chông Nô 2 (Hòa Tân, Cầu Kè) trước đây chỉ có 5 công (1 công 1.000 m2) ruộng trồng lúa, đời sống khá khó khăn. Gia đình ông cũng có khu vườn nhỏ trồng loại dừa thường bán trái và 1 cây dừa sáp để dành cho con cháu ăn vì bán không ai mua.
Ông Thạch Em cho biết: “Theo những cụ cao niên trong xóm cho biết giống dừa này do 1 vị sư người Khmer du học bên Campuchia mang về ngôi chùa ở địa phương trồng vào năm 1924. Sau đó thấy ăn ngon và lạ nên nhiều người dân địa phương xin giống về vườn nhà trồng. Tuy nhiên giống dừa này giá lại rẻ hơn giống dừa thường vì chưa có cách lấy dầu chỉ ăn chơi nên thương lái gặp dừa sáp là trả lại nên mỗi nhà chỉ chừa 1 vài cây cho con cháu trong nhà ăn”. Vì vậy, suốt một thời gian dài giống dừa này gần như chỉ quanh quẫn trong Phum, Sóc của bà con đồng bào dân tộc Khmer.
Trái dừa sáp đặc biệt ở vì đặc ruột và rất thơm ngon so với giống dừa thường
Theo thống kê của UBND xã Hòa Tân, trước năm 2006 diện tích dừa sáp của xã chưa tới 10 ha. Tuy nhiên, từ năm 2006 tới nay nhờ có dự án hỗ trợ phát triển cây dừa sáp mà từ đó trái dừa sáp được bán rộng rãi ra ngoài, trở thành đặc sản ở địa phương có thời điểm giá mỗi trái dừa sáp lên đến 150 ngàn đồng, trong khi đó giá dừa khô bình thường mỗi chục (1 chục 12 trái –PV) giá chỉ 60 ngàn đồng. Hiện tại toàn xã có trên 110 ha với khoảng 25.000 cây dừa sáp.
Hiện tại HTX dừa sáp Hòa Tân có 19 xã viên với diện tích khoảng 19 ha, mỗi ha trồng được 200 cây dừa sáp cho thu nhập khá cao. Gia đình ông Thạch Em có 5 công đất trồng dừa sáp xen với chanh không hạt, trung bình mỗi tháng thu hoạch khoảng 60 trái dừa sáp và 150kg chanh không hạt cho thu nhập ổn định gần 10 triệu đồng/tháng sau khi trừ chi phí chăm sóc, phân bón.
Ông Thạch Em cho biết: “Nhờ có giống dừa đặc biệt này mà đồng bào dân tộc Khmer ở địa phương mấy năm nay kinh tế rất khấm khá. Giá dừa sáp luôn ở mức ổn định và ở mức cao nên thu nhập từ dừa sáp cao hơn nhiều so với các loại cây trồng khác”.
Ông Thạch Phu My, Chủ nhiệm HTX dừa sáp Hòa Tân cho biết: “Hiện tại giống dừa sáp ở địa phương tỷ lệ cho trái sáp khoảng 25 đến 30%. HTX đang được Viện nghiên cứu dầu và cây có dầu (Bến Tre), Sở Khoa học công nghệ tỉnh hỗ trợ đầu tư khôi phục 6 ha giống dừa sáp ở địa phương với kỹ thuật mới cho thụ phấn nhân tạo, nếu hiệu quả sẽ hỗ trợ thêm 50 ha nữa. Ngoài ra, nhiều bà con xã viên còn mua giống dừa sáp mới như sáp ngọt, sáp thơm… dự kiến trong thời sẽ có nhiều sản phẩm dừa sáp trên thị trường”.
Theo Minh Giang