Trưa 19/9/2007, ông Hà Ngọc Thăng (làm nghề buôn bán xe máy) bị thiếu tá công an Đinh Văn Tịnh (nguyên Đội trưởng Đội đăng ký xe - Phòng CSGT Công an tỉnh Đak Lak) cùng hai người nữa chặn đánh giữa đường phố đông người của TP Buôn Ma Thuột. Sau đó ông Tịnh đưa ông Thăng về trụ sở Phòng CSGT, ở đây ông Tịnh cùng một số người nữa tiếp tục đánh ông Thăng đến ngất xỉu...
Hàng loạt tờ báo trong đó có Tiền phong Cuối tuần kịp thời đưa tin, viết bài về vụ việc, đề nghị các cơ quan có trách nhiệm phải điều tra làm rõ, xử lý cán bộ công an đã có hành vi vi phạm pháp luật.
Nhiều tháng trôi qua sau khi ông Thăng có đơn tố cáo, rồi giám định thương tật cho kết quả 25%, vụ án vẫn không được khởi tố. Không một văn bản hồi âm nào được gửi tới các cơ quan báo chí.
Nhiều tờ báo từ ngày đó đã giật tít “Vụ việc liệu có chìm xuồng?”. Nhiều người dân TP Buôn Ma Thuột lúc đầu sẵn sàng đứng ra làm chứng, về sau khi được hỏi, họ đáp “không biết”, “không chứng kiến”.
Duy chỉ một điều ai cũng thấy rõ, sức khoẻ của ông Thăng vẫn chưa bình phục, đi lại nói năng khó khăn, thỉnh thoảng lại phải vào nằm viện...
Ngày 25/9/2008, Đại tá Nguyễn Công Chức - Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an TP Buôn Ma Thuột - đã ký “Thông báo” số 194/TB-HS “Về việc kết thúc xác minh theo đơn thư tố cáo”, nội dung cho biết: “Căn cứ vào tài liệu chứng cứ thu thập được, đến nay Cơ quan CSĐT Công an TP Buôn Ma Thuột đủ cơ sở xác định vào ngày 19/9/2007 giữa ông Hà Ngọc Thăng và ông Đinh Văn Tịnh có xô xát với nhau tại đường Nguyễn Tất Thành, trước Cty Cấp thoát nước Đak Lak. Tuy nhiên thương tích 25% (trong đó có 21% thuộc chấn thương vùng đầu) của ông Hà Ngọc Thăng không đủ căn cứ để kết luận như đơn tố cáo của ông Thăng, nên không đủ căn cứ để khởi tố vụ án hình sự”.
Đọc văn bản trên, những người ít hiểu biết nghiệp vụ điều tra cũng thấy hàng loạt câu hỏi dư luận xã hội cũng như các cơ quan công luận nêu ra chưa hề được trả lời: Đâu là nguyên nhân “xô xát” giữa ông Tịnh và ông Thăng?
Sau khi “xô xát” trên đường, hiện ông Tịnh có quyền để đưa ông Thăng về trụ sở Phòng CSGT Công an tỉnh Đak Lak không, dẫn đến hậu quả ông Thăng bị đánh tiếp đến ngất xỉu - phải chăng đã có hành vi bắt giữ người trái pháp luật?
Vì sao thương tích của ông Thăng “không đủ để kết luận như đơn tố cáo của ông Thăng” - vậy thương tích đó do đâu mà có?
Vì sao không có kết quả xác minh đơn phản tố của ông Tịnh, trong khi CQĐT đã tiến hành nhiều biện pháp nghiệp vụ - kể cả đi thu thập vật chứng - theo đơn của ông Tịnh?
Và cộm lên nhất vẫn chính là câu hỏi đã được Tiền phong Cuối tuần nêu ở số báo trước: Vì sao CQĐT không khởi tố vụ án để tiến hành điều tra theo đúng quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự?
Bản “Thông báo” của Công an TP Buôn Ma Thuột đã không đưa ra được câu trả lời cho hàng loạt câu hỏi trên.
Ông Thăng không hợp tác với CQĐT?
PV Tiền phong đã tiếp xúc với nhiều cán bộ trong các cơ quan tư pháp của TP Buôn Ma Thuột và tỉnh Đak Lak, được biết nhiều người trong số họ đã nghe cấp dưới báo cáo rằng việc xác minh đơn tố cáo của ông Thăng bị kéo dài là do “ông Thăng không hợp tác với CQĐT” (?!).
Trước khi Công an TP Buôn Ma Thuột có “Thông báo” trên đây, người ta thấy trên báo Đak Lak và Đài truyền hình Đak Lak có đăng và phát sóng: “Công an TP Buôn Ma Thuột đang xác minh làm rõ vụ việc theo đơn tố cáo của ông Hà Ngọc Thăng. CQĐT đã nhiều lần gửi giấy mời và hẹn ngày để đưa ông Thăng đi giám định tại Viện Pháp y Quốc gia (bộ phận thường trực phía Nam tại TP Hồ Chí Minh) nhưng ông Thăng không có mặt theo đúng hẹn và không cho biết lý do.
Thông báo để ông Thăng biết: Sắp xếp thời gian để có mặt tại Công an TP Buôn Ma Thuột, gặp ông Huỳnh Văn Long (ĐTV) để liên hệ làm việc và đi giám định. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày thông báo, nếu ông Thăng không có mặt thì CQĐT sẽ xử lý theo quy định pháp luật”.
Các PV gặp ông Thăng để tìm hiểu, được biết CQĐT có gửi cho ông hai giấy mời đề ngày 23/7/2008 và 28/7/2008, yêu cầu ông đúng 8h00 ngày hôm sau có mặt tại trụ sở Công an TP Buôn Ma Thuột “để làm việc”.
Đối chiếu với “Giấy ra viện” do Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Đak Lak cấp cho ông Thăng, các PV nhận thấy cả hai giấy mời nói trên đều được gửi đúng thời gian ông Thăng đang nằm điều trị tại bệnh viện (vào viện 7/7/2008, ra viện 5/8/2008).
Các PV cũng làm việc với luật sư Phạm Quang Quyền (Đoàn luật sư TP Hà Nội, được ông Thăng mời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp). Luật sư Quyền cho biết, sau khi ra viện, vào các ngày 12 và 15/9/2008 (trong thời hạn báo, đài địa phương thông báo), ông Quyền đã đi cùng ông Thăng đến Công an TP Buôn Ma Thuột, song không thấy CQĐT đưa ông Thăng đi “giám định lại” như yêu cầu cấp thiết trước đó!
Luật sư Quyền bức xúc: “Người ta giải thích cần giám định lại, vì ông Tịnh nghi ngờ thương tích trên đầu ông Thăng là do tai nạn giao thông. Theo tôi, ông Tịnh có quyền nghi ngờ, nhưng khi chưa khởi tố vụ án thì CQĐT không có nghĩa vụ đưa ông Thăng đi giám định lại theo yêu cầu của ông Tịnh.
Điều 158 Bộ luật TTHS quy định rõ: “Bị can và những người tham gia tố tụng khác có quyền yêu cầu giám định lại hoặc giám định bổ sung”. Trong vụ việc này, ông Tịnh chưa phải bị can, cũng không phải “người tham gia tố tụng”, bởi đơn giản vụ án chưa được khởi tố.
Lý ra CQĐT cần từ chối yêu cầu đưa ông Thăng đi giám định lại, song họ đã làm ngược lại, đáp ứng yêu cầu của ông Tịnh và chụp cho ông Thăng cái mũ không hợp tác với CQĐT”.
Nỗi buồn của người bị hại
...Khi ông Thăng nằm viện, CQĐT yêu cầu ông phải đi giám định; khi ông ra viện, CQĐT lại không cho ông đi giám định nữa; cuối cùng thì không ai biết dựa trên kết luận của cơ quan pháp y nào mà Công an TP Buôn Ma Thuột cho rằng vết thương trên đầu ông Thăng không phải do ông Tịnh gây ra, trong khi ông Thăng phải nằm viện điều trị dài ngày ngay sau khi bị ông Tịnh đánh, và kết quả 25% thương tật của ông Thăng là do chính Công an TP Buôn Ma Thuột đã trưng cầu pháp y tỉnh Đak Lak giám định!
Một khi vụ án không được khởi tố để điều tra theo đúng các quy định chặt chẽ của Bộ luật TTHS, thì nghi vấn của đông đảo người dân TP Buôn Ma Thuột và bạn đọc báo chí trên cả nước sẽ không bao giờ có được câu trả lời thỏa đáng.
Vụ án không được khởi tố, đương nhiên người chịu thiệt thòi nhất chính là ông Thăng. Không chỉ sức khoẻ bản thân giảm sút nghiêm trọng (nhiều người cho rằng nếu được giám định lại, có thể tỉ lệ thương tật của ông Thăng còn cao hơn 25%), cuộc sống của gia đình ông Thăng đã hoàn toàn bị đảo lộn.
Do gặp nhiều khó dễ trong kinh doanh, ông Thăng phải bỏ cửa hàng tại Buôn Ma Thuột, chuyển đến tỉnh Đak Nông thuê địa điểm mới.
Và thật lạ lùng, trong suốt thời gian Công an TP Buôn Ma Thuột “xác minh” đơn tố cáo của ông Thăng, chiếc xe máy của ông vẫn bị Phòng CSGT Công an tỉnh Đak Lak giữ (phải chăng người ta muốn lưu giữ bằng chứng việc ông Thăng bị ông Tịnh bắt giữ trái luật hôm 19/9/2007?).
Bản “Thông báo” của Công an TP Buôn Ma Thuột ngoài việc cho biết không khởi tố vụ án hình sự, đã không đả động gì đến phần dân sự của vụ việc, trong đó có chiếc xe máy của ông Thăng đang bị giữ.
Từ khi bị đánh gây thương tích, ông Thăng và gia đình ông chưa nhận được lời xin lỗi nào từ ông Tịnh, cũng như chưa nhận được một đồng hỗ trợ tiền thuốc nào của người đã “xô xát” với mình.
Ông Thăng cho biết, có thể gia đình ông sẽ phải bỏ đi làm ăn nơi khác, xa hẳn vùng đất này. Khi nói như vậy, ông Thăng buồn rầu pha lẫn sợ hãi.
Thử hỏi có ai không kinh hãi khi hành vi côn đồ diễn ra giữa ban ngày, giữa nơi đông người, được đông đảo các cơ quan công luận phê phán mạnh mẽ, rốt cuộc vẫn chưa bị pháp luật xử lý?
