Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đặng Đức Anh cho biết: Sẽ triển khai uống vaccine tả ở hai quận từng là điểm nóng của dịch tiêu chảy cấp và dịch tả năm vừa qua là Thanh Xuân và Hoàng Mai. Hiện chưa có lịch cụ thể là uống vào ngày nào nhưng có thể sẽ triển khai trong tuần tới. Toàn bộ sẽ được miễn phí.
Đối tượng uống vaccine là từ 10 tuổi trở lên. Chúng tôi đã tiến hành điều tra dịch tễ các bệnh nhân đợt dịch tả trước và nhận thấy, số bệnh nhân mắc tả tập trung ở lứa tuổi từ 10 tuổi trở lên (trong đó nhiều nhất là từ 20 tuổi trở lên). Lứa tuổi nhỏ hơn 10 thường mắc tiêu chảy do Rota virus, là căn nguyên khác, không cần phải sử dụng vaccine tả.
Số vaccine dự phòng hiện có thể cung cấp cho bao nhiêu quận của Hà Nội, thưa ông?
Căn cứ vào số vaccine dự phòng của viện Vệ sinh Dịch tễ trung ương, trước mắt đủ cung cấp cho 2 quận nói trên. Cụ thể hiện chúng tôi có 800.000 liều.
Một đợt uống vaccine tả gồm hai lần uống nên đợt tới sẽ có 400.000 người được uống vaccine tả. Đây là vaccine do Việt Nam sản xuất, là vaccine đường uống nên có nhiều thuận lợi trong việc triển khai.
Hiệu quả của vaccine này thế nào?
Vaccine này đã được Bộ Y tế cấp giấy phép lưu hành, được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng ở một số địa phương có nguy cơ cao. Hiệu quả bảo vệ của nó khoảng 66%. Năm 1998, chúng tôi đã làm một cuộc điều tra lớn trên 60.000 người sống tại TP Huế.
Một nửa thành phố được cho uống vaccine tả năm 1998, nửa còn lại uống vào năm 2000. Đến năm 2003 ở Huế có một đợt dịch tả. Theo dõi nhóm người uống năm 1998, hiệu lực bảo vệ còn 50%, với những người uống năm 2000, hiệu quả bảo vệ vẫn còn 55%. Kết quả này đã được công bố trên các tạp chí khoa học.
Đây là loại vaccine có đáp ứng miễn dịch rất nhanh, trong vòng 1 – 2 ngày, liều uống thứ 2 là để tăng đáp ứng miễn dịch ấy lên, chứ không phải là phải đợi đến 2 tuần sau liều thứ nhất mới đáp ứng miễn dịch. Nghĩa là khả năng bảo vệ cao hơn nếu uống liều thứ 2. Và nó có khả năng bảo vệ trong vòng từ 3 – 5 năm.
Sau khi triển khai uống vaccine tả tại 2 quận của Hà Nội, liệu còn đủ vaccine cung cấp cho những cá nhân có nhu cầu không?
Theo khuyến cáo của ngành y tế, những ai có nhu cầu sử dụng vaccine tả nên đến cơ sở y tế để có hướng dẫn cụ thể. Trong giai đoạn này không khuyến khích tự uống. Hiện nay chúng tôi muốn tập trung vào khu vực có nguy cơ cao.
Trẻ em và phụ nữ mang thai có thể uống vaccine tả hay không?
Vaccine này được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng nên có thể sử dụng cho trẻ em từ 1 tuổi trở lên. Dưới 1 tuổi thì dùng vaccine phòng virus Rota. Vaccine này không có chống chỉ định.
Tuy nhiên, với phụ nữ có thai thì cụ thể từng trường hợp nên đến cơ sở y tế để khám. Người lành mang vi khuẩn tả vẫn có thể uống vaccine vì chúng ta không thể xác định được ai là người lành mang bệnh và khi đã uống vaccine họ vẫn đáp ứng miễn dịch.
Được biết giá thành của vaccine tả do Việt Nam sản xuất không cao, theo ý kiến của ông có nên triển khai uống vaccine tả đại trà không?
Giá vaccine tả nhà sản xuất bán cho người sử dụng là 6000đ/liều, 2 liều là 12.000đ. Khả năng sản xuất của chúng tôi là tương đối lớn và vẫn thường xuyên sản xuất để cung cấp cho chương trình tiêm chủng mở rộng.
Nếu Bộ Y tế có kế hoạch cụ thể đặt hàng nhà sản xuất thì chúng tôi hoàn toàn có khả năng đáp ứng được. Theo tôi có thể triển khai đại trà ở các quận khác của Hà Nội và một số địa phương có nguy cơ cao như các tỉnh ven biển, các tỉnh đã từng xảy ra dịch tả…
Có thể uống vaccine tả khi dịch bùng phát không?
Nếu với mức độ người mắc như hiện nay thì chúng ta đang ở trong giai đoạn có thể triển khai uống vaccine. Trong giai đoạn dịch bùng phát mạnh thì việc uống vaccine không còn ý nghĩa dự phòng.
Ngoài ý nghĩa dự phòng cho mỗi cá nhân, việc triển khai uống vaccine còn có khả năng miễn dịch cộng đồng. Những người chưa được uống sống cạnh những người đã uống vaccine sẽ giảm nguy cơ nhiễm bệnh.
Xin cảm ơn ông!
Mỹ Hằng
Thực hiện
