Tôi tràn đầy năng lực và sẵn sàng làm phim về Việt Nam

Đạo diễn người Bỉ - Thierry Michel. Ảnh: H.T

Thiery Michel vừa là một nhà làm phim, nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhà báo đồng thời là đạo diễn hai phim nhựa và nhiều phim tài liệu nổi tiếng trên thế giới.

"Những đứa bé ở Rio", "Donka", "Chụp X-quang tại một bệnh viện ở châu Phi", "Iran dưới tấm mạng che mặt", "Mobutu, Vua của của Zaïre" và "Dòng sông Công-gô, vượt lên trên bóng tối" là những bộ phim tài liệu của ông đều đã đoạt giải thưởng quốc tế và được công chiếu ở nhiều nước trên thế giới.

Ngoài ra, Thiere Michel còn là một giảng viên bộ môn "Điện ảnh hiện thực" tại Viện nghệ thuật và Phát hành (IAD) tại Bỉ và chủ trì nhiều cuộc hội thảo tại một số nước trên thế giới về viết kịch bản phim tài liệu và làm phim tài liệu.

Ông trò chuyện với TPO công việc làm phim tư liệu của mình:

Các bộ phim của ông thuộc thể loại phim tài liệu nào: Tài liệu báo chí hay nghệ thuật?

Tài liệu nghệ thuật hay còn gọi là phim tài liệu tác giả. Bởi những bộ phim này thuộc về cảm nhận của riêng tôi, thể hiện những diễn đạt của riêng tôi, các nhân vật tư liệu trong phim của tôi cũng là những diễn viên.

Bộ phim này còn là những tư liệu sống nhưng các nhân vật được chọn lựa kĩ lưỡng và có quan hệ rất thân tình giữa tôi - một đạo diễn - với họ. Kể cả khi những giấc mơ của họ là huyễn hoặc hay mộng ảo thì họ vẫn là những người rất thân thiết đối với tôi.

Bên cạnh đó tôi cũng làm những bộ phim tài liệu lịch sử hay còn gọi là tài liệu báo chí như "Mobutu, Vua của của Zaïre". Chủ đề bộ phim mang tính báo chí, nhưng xử lí của tôi mang tính nghệ thuật. Câu chuyện đó kể về bi kịch của cả một dân tộc.

Tôi làm cả những bộ phim về Bệnh viện ở châu Phi, trẻ em trên đường phố ở Rio de Janero, Brazil. Các bộ phim của tôi vừa mang tính nhân đạo và tính báo chí.

Với ông, xuất phát từ chính ý tưởng của ông hay có hãng phim nào đặt hàng thì ông sẽ làm phim tài liệu?

Theo tôi, thực hiện các bộ phim cần dựa trên những ý tưởng, nếu không sẽ không có cảm hứng và sáng tạo ít. Hồi mới vào nghề, tôi hay làm phim theo đơn đặt hàng của các kênh truyền hình, và chúng mang cho tôi cơ hội và kinh nghiệm.

Từ bộ phim "Những đứa trẻ ở Rio", tôi trở nên nổi tiếng với việc quay tốn ít phim và trong khả năng của ngân sách cùng thời gian hạn hẹp. Tôi chỉ cần 6 ngày và 23 cuốn phim là đã hoàn thành. Muốn làm một bộ phim thành công các đạo diễn cần chuẩn bị tốt kịch bản và thật kĩ lưỡng.

Các bộ phim tài liệu của ông được khán giả Bỉ đón nhận thế nào?

Tôi không biết. Tôi không là khán giả. Nhưng qua báo chí, những bài viết phê bình điện ảnh, tôi thấy số lượng khán giả tới xem bộ phim "Dòng sông Công-gô" của tôi đông hơn cả lượng khán giả cả năm tới rạp xem phim truyện.

"Dòng sông Công-gô" được chiếu ngoài rạp, bán vé và nó được công chiếu ở các nước như Áo, Pháp, Đức...

Để thực hiện thành công một bộ phim tài liệu cần những yếu tố gì?

Cần 4 yếu tố cơ bản: Thứ nhất là hiện thực thô. Hai nữa, cần tình huống như các cuộc gặp gỡ. Ba là, tái hiện, tái tạo lại những tình huống đó. Và cuối cùng đạo diễn cần thi vị hóa và bộ phim phải mang một chất thơ (!).

Lần tới ông sẽ trở lại Việt Nam và làm một phim tài liệu về Việt Nam chứ?

Tôi đang có một dự án làm phim "Mekong River". Tôi đã bắt đầu các cuộc khảo sát ở Việt Nam, Campuchia, Lào. Sắp tới tôi sẽ đi Thái Lan, Miến Điện, Tây Tạng.

Đấy là chuyện của dự án làm phim, còn tôi sẽ trở lại Việt Nam đều đặn. Năng lực của tôi đang tràn đầy, cái tôi đang cần chính là hỗ trợ về tài chính và tự do trong sáng tạo (cười).

Hiếu Thảo
Thực hiện