Tiền phong đã trao đổi với Cục trưởng Đăng kiểm VN Trịnh Ngọc Giao. Ông Giao nói: Trước đây, chỉ có xe ô tô mang biển kiểm soát của 5 thành phố lớn Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ mới bị áp dụng kiểm tra mức khí thải mới.
Từ 1/7, khoảng 850.000 ô tô đang lưu hành trong cả nước phải đạt tiêu chuẩn xe có động cơ xăng giới hạn tối đa cho phép của khí thải không quá 4,5 CO, với động cơ 4 kỳ không quá 1.200 ppm, 7.800 ppm với động cơ 2 kỳ và 3.300 ppm với động cơ có kết cấu đặc biệt; động cơ diezel, giới hạn không qua 72% HSU (độ khói).
Riêng các xe ô tô, gắn máy lắp ráp còn phải đạt mức cao hơn theo tiêu chuẩn Euro 2.
Các xe đang lưu hành sẽ phải kiểm tra tiêu chuẩn khí thải mới đồng loạt, thưa ông?
Chúng tôi không kiểm tra đồng loạt cùng lúc, mà xe nào đến hạn kiểm định sẽ bị kiểm tra ngay. Hơn nữa, việc này đã có lộ trình thực hiện từ hơn 2 năm qua. Trước đây, ô tô mang biển kiểm soát 5 thành phố kể trên dù đi bất cứ nơi nào trong nước cũng bị kiểm tra phải đạt mức tiêu chuẩn mới được phép lưu hành.
Tính cả 8 trung tâm đăng kiểm xã hội hóa do tư nhân thành lập thì cả nước hiện có 94 trung tâm đều có thiết bị kiểm tra. Máy móc thiết bị này chủ yếu nhập từ Đức về nên rất đảm bảo. Để chuẩn bị cho mốc ngày 1/7 này, Cục đã tổ chức 2 đợt tập huấn cho các đăng kiểm viên trong cả nước và cấp giấy chứng nhận cho họ.
Mỗi một trung tâm đăng kiểm có từ 1-2 đăng kiểm viên chuyên kiểm tra tiêu chuẩn khí thải. Việc kiểm tra lần đầu không đạt, chủ xe phải bảo dưỡng để kiểm tra lại. Những xe không đạt tiêu chuẩn khí thải sẽ không được lưu hành, trường hợp có loại bỏ những chiếc xe đó hay không thì chủ xe mới có quyền quyết định.
Tuy nhiên, tôi khẳng định, từ hôm nay, tất cả xe ô tô kiểm định đều phải đạt tiêu chuẩn khí thải mới được cấp phép lưu hành, xe mới phải đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 2.
Việc kiểm tra được thực hiện thế nào, thưa ông?
Trên 2/3 trong số xe đang lưu hành là xe hơn 15 năm tuổi (khoảng 70%). Với xe tải, xe khách lắp động cơ diezel cũ thì việc kiểm tra rất khó khăn. Quy trình kiểm tra khí thải xe được thực hiện như sau: Kiểm tra 3 lần đạp hết ga trong vòng 2 giây. Nếu kết quả 3 lần thu được không chênh lệch quá 10% sẽ in một kết quả cuối cùng.
Trước đây chưa có quy trình kiểm tra xe cũ thì 6 tháng kiểm tra/lần. Sau này, Bộ GTVT ban hành quy trình thì xe khách trên 15 năm tuổi, xe tải trên 20 tuổi cứ 3 tháng kiểm tra/lần. Nếu việc kiểm tra nghiêm túc sẽ đảm bảo độ phát thải đạt tiêu chuẩn vì trước đó ô tô đã phải bảo dưỡng chú trọng tới phần kim phun xăng.
Điều đáng lưu ý là, khi kiểm tra xe thường ở tình trạng không tải. Ô tô sau khi kiểm tra, nếu vận hành đủ tải, khí phái thải sẽ đạt yêu cầu. Tuy nhiên, trường hợp ô tô chạy quá tải, khí thải sẽ không đạt tiêu chuẩn an toàn.
Ví dụ như xe buýt Hà Nội nếu chở đúng tải thì không vấn đề gì nhưng chở quá quy định, kéo ga sẽ có khói đen. Tôi đã từng đề cập vấn đề này tại các cuộc họp là lực lượng cảnh sát giao thông, lực lượng kiểm tra môi trường có thể giúp kiểm tra giám sát.
Nếu vậy tất cả xe buýt sẽ phải “đắp chiếu” vì nhìn đâu cũng thấy khói đen?
Trước đó, chúng tôi cũng đã có góp ý kiến với những người phụ trách kỹ thuật của các đơn vị vận tải có xe buýt chạy khu vực Hà Nội và vùng kế cận.
Cục đã có yêu cầu gắt gao với Trung tâm Đăng kiểm 2902V kiểm tra toàn bộ xe buýt-Trung tâm thuộc sự quản lý của Cty Quản lý xe buýt Hà Nội. Từ 1/7, việc kiểm tra khí thải sẽ gắt gao hơn nên tôi tin rằng xe buýt sẽ tốt hơn.
Qua theo dõi 1 năm, Cục Đăng kiểm VN thấy Tổng Cty vận tải Hà Nội đã loại bỏ nhiều xe cũ nát. Nhiều xe buýt “đuôi tôm” đã được thay thế. Tôi tin là xe buýt Hà Nội sẽ loại bỏ hết các xe không đạt tiêu chuẩn khí thải mới.
Kết quả kiểm tra khí thải ô tô mang biển kiểm soát của 5 thành phố lớn vừa qua thế nào? Khi nào ở Việt Nam, các loại xe cơ giới mới đạt tiêu chuẩn Euro 2?
Xe ô tô mang biển kiểm soát 5 thành phố đến kỳ kiểm tra, có khoảng từ 10-20% xe không đạt tiêu chuẩn khí thải khi kiểm tra lần đầu bị trung tâm yêu cầu quay về bảo dưỡng lại.
100% xe ô tô, gắn máy lắp ráp mới từ 1/7 sẽ phải đặt tiêu chuẩn Euro 2 mới được phép lưu hành. Còn các xe cũ thì sẽ được nâng dần tiêu chuẩn lên để phát thải sạch hơn.
Các nhà sản xuất xe máy cho hay chỉ cần bỏ thêm 8 USD điều chỉnh lại bộ chế hòa khí là xe đạt ngay tiêu chuẩn Euro 2. Xe ô tô cũng chỉ cần điều chỉnh chút ít hệ thống nhiên liệu sẽ đạt mức Euro 2.
Theo tiêu chuẩn mới sẽ có nhiều xe không đạt tiêu chuẩn, vậy Cục kiểm soát cán bộ đăng kiểm thế nào để tránh việc lợi dụng tiêu cực?
Việc kiểm tra cán bộ để ngăn tình trạng tiêu cực vẫn được Cục tiến hành thường xuyên. Giáo dục và kỷ luật cán bộ vi phạm là những biện pháp được Cục chú trọng.
Tuy nhiên, từ 1/7, Cục Đăng kiểm sẽ tăng cường xuống các đơn vị đột xuất và sẽ kiểm tra lại bất kỳ kết quả nào đã đăng kiểm. Tôi cũng nói rõ rằng, thêm phần kiểm tra tiêu chuẩn khí thải mới, giá dịch vụ tại các trung tâm đăng kiểm với các loại xe ô tô không đổi so với trước đây.
Cám ơn ông!
Đình Thắng
Thực hiện
