 |
| Nhiều nhân viên của Lehman Brothers chủ động thu dọn đồ cá nhân ra khỏi công ty từ tối 14-9, chuẩn bị viễn cảnh mất việc - Ảnh: Reuters |
Lehman Brothers - tập đoàn tài chính lớn thứ tư của Mỹ - chính thức đệ đơn phá sản trong ngày 15-9.
Chưa hết kinh hoàng về Lehman, giới đầu tư lại có thêm tin xấu khác khi Tập đoàn tài chính Merrill Lynch sẽ được bán lại cho Bank of America (BofA) trong thỏa thuận lên đến 50 tỉ USD.
Như vậy, đến nay đã có ba trong số năm ngân hàng đầu tư hàng đầu của Mỹ phải giải thể hoặc bị mua lại trong sáu tháng qua do ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính. Trước đó, Bear Stearns đã được JP Morgan mua lại trong tháng ba.
Kết thúc bi thảm
Số phận của Lehman là tâm điểm chú ý của thị trường tài chính Mỹ trong suốt tuần vừa qua. Đầu tiên, tập đoàn này thất bại trong cuộc đàm phán bán cổ phần với Ngân hàng Phát triển Hàn Quốc vào hôm 9-9.
Ngay ngày hôm sau, các nhà đầu tư bán tháo khiến giá cổ phiếu tập đoàn này sụt tới 42% chỉ trong một ngày.
Cuộc đàm phán của họ với BofA và Barclays của Anh thất bại hôm 14-9 được coi là giọt nước cuối cùng đẩy tập đoàn này đến phá sản. Một lãnh đạo của Lehman thừa nhận với tạp chí Fortune rằng “điều này đồng nghĩa với kết thúc vậy”.
| 10 ngân hàng lớn trên thế giới (BofA, Barclays, Citibank, Credit Suisse, Deutsche Bank, Goldman Sachs, JP Morgan, Merrill Lynch, Morgan Stanley và UBS) đã cùng đồng ý góp 70 tỉ USD vào một quỹ chung để giúp các tập đoàn tài chính đang lâm nguy. Trong khi đó FED sẽ nới lỏng các chương trình cho vay khẩn cấp của mình hơn cho các ngân hàng đầu tư. Các thị trường chứng khoán chủ chốt ở châu Á, châu Âu hôm qua đều rớt từ 3-5% do ảnh hưởng của vụ Lehman. Chỉ số Dow Jones cũng rớt tới 3% ngay đầu phiên giao dịch trong ngày. |
Đây là kết thúc bi thảm cho một trong những ngân hàng lâu đời và có uy tín bậc nhất tại Phố Wall.
Bắt đầu từ ngành công nghiệp bán bông cách đây 158 năm, tập đoàn do một số anh em người Đức nhập cư thành lập này đã phát triển nhanh chóng và trở thành một thế lực lớn trong thị trường tài chính của Phố Wall.
Năm 2007, ước tính tài sản của tập đoàn này gần 700 tỉ USD với số nhân viên 26.000 người.
Tuy vậy, chỉ trong một năm, dưới tác động của khủng hoảng tài chính, giá cổ phiếu của tập đoàn đã rớt tới 94%, từ 67 USD xuống còn 3,65 USD. Trong sáu tháng vừa rồi, tập đoàn công bố khoản lỗ 6,7 tỉ USD do đầu tư vào lĩnh vực bất động sản.
Tác động dây chuyền
Hiện tất cả đều lo ngại về tác động của việc Lehman sụp đổ.
Peter Kenny, giám đốc điều hành tại Knight Equity Markets ở New Jersey, đánh giá: “Thế giới tài chính đang trên ngưỡng của một cuộc sắp xếp lại toàn bộ”.
Bill Gross, người phụ trách về đầu tư tại Tập đoàn đầu tư PIMCO, thậm chí dự báo “nếu Lehman phá sản thì sẽ có một làn sóng những vụ bán tháo cùng những hoán đổi” trong thị trường tài chính.
Nhiều ông trùm tài chính hàng đầu của Phố Wall đã gặp gỡ Bộ trưởng Tài chính Mỹ Henry Paulson, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Mỹ Christopher Cox và Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang (FED) ở New York Timothy Geithner để bàn cách giải quyết vụ Lehman trước khi thị trường châu Âu mở cửa ngày 15-9.
Có tin các tập đoàn tài chính không muốn góp tiền để cứu Lehman, nếu chính phủ không bảo đảm hỗ trợ các khoản nợ xấu của Lehman.
Nguồn tin phía Chính phủ Mỹ trong khi đó lại nói sẽ không hỗ trợ tiền cho bất cứ vụ mua bán ngân hàng nào liên quan đến Lehman. Cách đây hơn một tuần, Chính phủ Mỹ đã công bố kế hoạch cứu hai tập đoàn Fannie và Freddie với số tiền có thể lên tới hơn 250 tỉ USD.
Ngoài ra, hồi tháng ba các quan chức ngân hàng Mỹ, trong đó có FED, đã bị chỉ trích nặng nề sau khi chi gần 30 tỉ USD để đảm bảo cho các khoản lỗ của Ngân hàng Bear Stearns.
Cựu chủ tịch FED Alan Greenspan cho rằng “không nên bảo vệ mọi thể chế tài chính. Quá trình thông thường của thị trường tài chính là có kẻ thắng và người thua”. Ông dự đoán sẽ “còn có thêm những tập đoàn tài chính lớn khác sụp đổ”.
Sự sụp đổ của Lehman sẽ không chấm dứt cuộc khủng hoảng tài chính đang bao vây Phố Wall trong suốt nhiều tháng qua. Theo các nhà phân tích, sẽ có thêm nhiều ngân hàng đầu tư khác sẽ bị sụp đổ trong thời gian tới.
Theo tờ Wall Street Journal, hiện đang có thông tin về việc tách Lehman ra thành những ngân hàng nhỏ theo kiểu “ngân hàng tốt/ngân hàng xấu”. Một giải pháp khác là giúp Lehman giải thể một cách trật tự để giảm các tác động tới những công ty đang làm ăn với tập đoàn tài chính này.
Theo Thanh Tuấn
Tuổi Trẻ/ Reuters, AP, Fortune, Wall Street Journal
