Năm 2005, Agrexco thuộc Tổng Cty Cà phê Việt Nam đóng chân trên địa bàn xã Ea Đar, huyện Ea Kar, tỉnh Đăk Lăk được cổ phần hóa, vốn của nhà nước chiếm 28 phần trăm tổng số vốn trong doanh nghiệp.
Ông Lê Mai Quỳnh giữ chức chủ tịch hội đồng quản trị, kiêm tổng giám đốc, kiêm Bí thư Đảng ủy công ty.
Cuối năm 2006, ông Quỳnh đứng ra huy động vốn cho công ty bằng cách mượn giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) của công nhân để thế chấp vay vốn ngân hàng. Ông Quỳnh hứa, Cty sẽ trả lại ngay sổ đỏ cho công nhân trong vòng sáu tháng.
| Ông Long và ông Sáng, đại diện các nạn nhân, mếu máo: “Đã nhiều năm nay chúng tôi không nhận được đồng lương nào từ phía công ty, chúng tôi phải lo ăn từng bữa thì lấy đâu ra hàng trăm triệu đồng mỗi người để trả cho ngân hàng |
Có 11 công nhân không mảy may nghi ngờ về thực lực của Cty và họ đã đem sổ đỏ đến để Cty thế chấp vay hơn 2,5 tỷ đồng của Ngân hàng Đầu tư & Phát triển Chi nhánh Đông Đăk Lăk (gọi tắt là ngân hàng).
Hạn trả lại sổ đỏ cho công nhân đã đến nhưng ông Quỳnh cứ biền biệt tăm tích với lý do đang công tác ở thành phố HCM hoặc ở Hà Nội và hứa sẽ trả lại sổ đỏ ngay cho công nhân khi ông về.
Đầu tháng 5/2009, ngân hàng kiện các hộ dân đã cho Agrexco mượn sổ đỏ ra tòa. Đến lúc này, các nạn nhân mới vỡ lẽ rằng, Agrexco đã khôn khéo trở thành kẻ đứng ngoài cuộc trong hợp đồng vay vốn với ngân hàng và trách nhiệm về việc trả nợ đã đổ trọn lên vai của họ.
Các ông Trương Đình Long, Bí thư chi đoàn Cty, Phạm Hữu Sáng, xưởng trưởng xưởng 2, thay mặt các nạn nhân sắp mất cả nhà cửa đất đai gửi đơn kêu cứu nhiều nơi.
Ông Long và ông Sáng cho biết: “Chúng tôi chỉ cho Agrexco mượn sổ đỏ, còn việc làm hồ sơ thủ tục vay tiền thế nào đều do Agrexco và ngân hàng thực hiện với nhau. Chúng tôi chỉ được mời ký vào hồ sơ vay vốn, còn các giai đoạn quan trọng khác như lập dự án, thẩm định dự án, nhận tiền chúng tôi đều không được tham gia”.
Công nhân của Agrexco có biên bản giao nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với nội dung “Agrexco mượn giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của công nhân để thế chấp ngân hàng vay vốn” do Tổng giám đốc Lê Mai Quỳnh ký.
Tuy nhiên, trao đổi với các phóng viên, đại diện của ngân hàng cho rằng, 11 công nhân của Agrexco ký vào hợp đồng vay vốn nên họ phải có trách nhiệm trả nợ; còn phía Agrexco có liên quan như thế nào với số tiền vay trên thì phía ngân hàng không biết.
E sợ nếu chống án sẽ phải đóng mức án phí lên đến hàng trăm triệu đồng, các nạn nhân của Agrexco đã ký vào biên bản hòa giải của tòa án. Theo đó, cuối tháng 5/2009, nếu họ không trả được nợ cho ngân hàng thì đất và nhà của họ sẽ bị tịch thu, kê biên.
Bị treo chế độ
Công nhân của Agrexco cho biết, từ khi được cổ phần hóa đến nay, Cty chỉ họp cổ đông một lần vào năm 2006 để báo cáo tình hình hoạt động năm tài chính 2005. Nhiều công nhân bị Cty nợ lương từ tháng 7/2006 đến thời điểm Cty ngừng hoạt động vào tháng 12/2007, bị quỵt tiền bảo hiểm xã hội (BHXH) từ tháng 1/2006 đến tháng 6/2006.
Thông tin từ cơ quan BHXH Đăk Lăk cho biết, chỉ tính đến đầu năm 2007, Agrexco nợ hơn 1,2 tỷ đồng BHXH của 230 công nhân. Mới đây, hàng chục công nhân của Agrexco kéo đến cơ quan BHXH Đăk Lăk đòi các chế độ ốm đau, thai sản. Song vì không có ý kiến của Agrexco, cơ quan BHXH không thể giải quyết.
Lãnh đạo BHXH Đăk Lăk cho biết, cả trăm lao động của Agrexco có nguyện vọng được tiếp tục tự đóng BHXH, hoặc chuyển việc đóng BHXH về đơn vị khác, hoặc xin nhận chế độ BHXH một lần; cơ quan BHXH Đăk Lăk đã nhiều lần gửi công văn và cử cán bộ trực tiếp đến liên hệ với Agrexco để làm việc về vấn đề này nhưng đều bất thành vì không gặp được Tổng giám đốc.
Lao động của Agrexco đang vô cùng mong mỏi Agrexco sớm được kiểm toán hoặc tiến hành thủ tục phá sản theo luật định để họ được giải quyết các chế độ liên quan.
| Trước khi Agrexco mượn sổ đỏ của công nhân để vay tiền tại Ngân hàng Đầu tư & Phát triển chi nhánh Đông Đắk Lắk, Agrexco đã thế chấp phần lớn bất động sản của công ty để vay của ngân hàng này hơn tám tỷ đồng. Trao đổi với chúng tôi, cán bộ Ngân hàng Đầu tư & Phát triển chi nhánh Đông Đắk Lắk cho biết, nhiều khả năng ngân hàng cũng sẽ phải đệ đơn kiện Agrexco để đòi lại số tiền trên. Đến nay có 3 trong số 11 người cho Agrexco mượn sổ đỏ đã làm thủ tục kiện Agrexco này ra tòa. |
