Việc ứng dụng robot rộng rãi trong những nhà máy công xưởng trên thế giới hiện nay không phải là hình ảnh những người máy biết nghe biết nói như người làm việc trong nhà hoặc công xưởng, hay hình ảnh những người máy trong những bộ phim khoa học viễn tưởng, mà đây là hình ảnh của hàng trăm, nghìn cánh tay máy với sáu bậc tự do vươn ra như những cánh tay người khổng lồ làm thay con người. Người ta gọi chung những robot này là robot công nghiệp.
Vậy những robot công nghiệp làm được những gì cho con người và lợi hại của việc ứng dụng nó ra sao?
Robot công nghiệp chạy theo một chương trình mà nó được dạy sẵn. Đầu tiên, người vận hành dùng hộp điều khiển dẫn dắt robot đến những vị trí mà nó phải đến trong quá trình làm việc rồi lưu lại những vị trí này trong máy tính của hệ thống điều khiển robot. Đến lúc làm việc, robot chạy theo đúng hướng đi mà nó đã được người vận hành dạy từ trước.
Chính vì vậy, có một danh từ đặc biệt dùng cho robot để chỉ hộp điều khiển robot là “TEACH PEADANT”. (teach = dạy, pendant = tay điều khiển di động).
Chính vì nguyên tắc trên, robot được ứng dụng vào những công việc nào được lặp đi lặp lại nhiều lần và cụ thể nó đã được dùng để hàn, tán đinh ri vê, sơn, mài, đánh bóng khuân vác trong những nhà máy sản xuất.
Khác với con người, robot làm việc liên tục không nghỉ. Robot không có nghỉ phép, không cần ăn trưa, không đòi hỏi tăng lương. Robot có sức mạnh hơn con người và làm việc vô cùng chính xác. Robot làm việc được ở những nơi độc hại nguy hiểm.
Một hạn chế trong việc ứng dụng robot vào sản xuất là chúng ta cần kiến thức để sử dụng và vận hành nó cùng những chi phí tốn kém trong việc bảo dưỡng sửa chữa.
May thay, hiện nay, số lượng những chuyên viên về robot công nghiệp ngày càng nhiều không chỉ ở nước ngoài mà ngay tại Việt Nam.
Cơ hội cho Việt Nam
Đối với Việt Nam, một mặt đi song song với việc nghiên cứu chế tạo những robot thông minh, việc hiểu những ứng dụng robot công nghiệp là thật sự cần thiết. Ứng dụng robot công nghiệp vào sản xuất tại Việt Nam sẽ làm thay đổi cục diện tại các nhà máy sản xuất.
Mặc dù Việt Nam có ưu thế nhân công rẻ, nhưng những ưu điểm của robot, trong đó có cường độ lao động, độ chính xác, tính chịu đựng… sẽ là lựa chọn tối ưu tại nhiều nhà máy công xưởng của Việt Nam không phải trong tương lai xa mà phải ngay từ bây giờ.
Một khó khăn là giá thành một trạm robot mới mặc dù đã hạ nhiều so với nhiều năm trước nhưng vẫn còn khá cao cho nhiều doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt cho việc ứng dụng ban đầu.
Tuy nhiên, khó khăn này đã được giải quyết bằng việc, hiện nay, một số lượng robot đã qua sử dụng ở Mỹ và Canada đã được đưa về Việt Nam cùng với các chuyên gia gốc Việt sống tại Hòa Kỳ và Canada từng lăn lộn nhiều năm trong công nghiệp robot của hai quốc gia này về nước. Họ đang cung cấp robot, dịch vụ đào tạo, sửa chữa vận hành cho nhiều công ty tại Việt Nam.
Giá thành một trạm robot đã qua sử dụng chỉ bằng một nửa hoặc không đến một nửa giá mới với bảo hành như một trạm robot mới mà một số công ty cung cấp robot tại Việt Nam áp dụng.
Một điều nữa, rất nhiều trường hợp, những robot đã qua sử dụng được thải ra từ những nhà máy sản xuất (thường là những nhà máy sản xuất linh kiện xe hơi) ở Bắc Mỹ không phải vì chúng tồi mà vì, sau một thời gian, những mẫu mã xe hơi thay đổi, họ phải thay cả một dây chuyền trong đó có robot.
Ngoài ra, do khủng hoảng kinh tế hiện nay, nhiều nhà máy, nhất là những nhà máy liên quan đến công nghiệp xe hơi ở Bắc Mỹ phải đóng cửa và đây là dịp rất nhiều robot được đưa lên bán đấu giá.
Đỗ Hải Dương
