Việc khởi tố và bắt giữ hàng loạt đối tượng liên quan đến sai phạm tại dự án xây dựng tượng đài Điện Biên Phủ không phải là điều quá bất ngờ đối với nhiều người dân tỉnh nghèo Điện Biên.
Di tích bị 'thương tích' !
Từ thành phố Điện Biên nhìn lên, khối tượng đài nổi bật trên màu xanh biếc hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc. Vậy nhưng, khi mục sở thị công trình mang tầm vóc lịch sử này, chúng tôi không khỏi buồn và phẫn nộ.
Bức xúc nhất đối với bất cứ ai đến thăm tượng đài chính là sự xuống cấp của bức tượng ba chiến sĩ Điện Biên cùng với em bé người Thái trên tay giơ bó hoa chúc mừng chiến thắng.
Tại góc lá cờ dày hàng chục centimét những giọt nước nhỏ tong tỏng xuống tay, cán cờ rồi xuống chân anh bộ đội. Nước nhỏ thành vệt lâu ngày tạo thành lớp gỉ sét ngả màu xanh.
Trên toàn bộ khối tượng xuất hiện hàng chục điểm nứt. Từ những điểm nứt này sùi ra những thứ màu như gạch cua rồi tạo thành vệt xanh nham nhở. Cả khối tượng đồng như bị ai đó dùng sơn xanh vảy lên. Một du khách tham quan di tích thốt lên: “Tượng đài các chú bộ đội “bị thương”!
 |
| Nền gạch và đá ốp đã bong bật. Ảnh: PS |
Trên bức tường đế tượng được ốp đá hoa cương cũng bạc màu. Anh thợ ảnh làm ăn ở đây cho biết, để cho đồng màu, người ta đã sơn lên đá. Khi xoa tay lên lớp đá, quả nhiên màu xanh bám kín bàn tay.
Tại phía đông của tượng đài, một viên đá ốp đã bật ra khỏi bức tường. Khi gõ tay vào những hàng đá ốp, người ta dễ dàng nghe thấy tiếng cồm cộp phát ra.
Cũng theo những người thợ ảnh, nhiều viên đá bong rộp đã được bóc ra ốp lại. Tuy nhiên, khi ốp lại, viên trước viên sau lộ ra sự khác biệt màu sắc. “Công trình đã kém mỹ quan lại thiếu vẻ nghiêm túc” - Một du khách bình luận.
Tượng đài được đúc bằng đồng phế liệu?
Một khách tham quan từ Hà Nội lên đã đưa ra so sánh: “Tượng đài Lênin, tượng đài vua Lý Thái Tổ tại Hà Nội hay nhiều tượng đài danh nhân khác được đúc bằng đồng và những công trình này càng để lâu càng đẹp. Vậy mà công trình tượng đài Điện Biên mới sau 3 năm đã xuống cấp nhanh đến vậy”!
Đem thắc mắc đó hỏi ông Nguyễn Trung Sĩ, GĐ Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ, ông Sĩ cho biết, đến nay phần tượng đài vẫn chưa được nghiệm thu, bàn giao cho Bảo tàng.
Tuy nhiên, ông Sĩ cho biết, công trình đã được đánh bóng vài lần, nhưng sau một thời gian lại như cũ. Cũng theo ông Sĩ, khi tượng đài được đúc, nhiều cá nhân, tập thể đã hiến vàng để đúc cho tượng thêm bóng. Nhưng bức tượng này thì không thể bóng.
Thêm nữa, những vết ghép nối bị hở, gặp nước mưa tạo thành gỉ phai màu làm cho tượng đài thêm nham nhở. “Khả năng đồng dùng đúc tượng là đồng phế liệu!” - Ông Sĩ đưa ra giả thiết. Giả thiết này có cơ sở, bởi lẽ lượng đồng có thể được “gom” thập cẩm từ nhiều nguồn. Việc xuất hiện gỉ sét, phai màu còn có thể do đồng kém chất lượng, lẫn nhiều tạp chất và chưa đủ tuổi...
 |
| Sau một thời gian khánh thành, trên tượng đài xuất hiện nhiều vết nứt, gỉ |
Ông Lại Quang Trung - GĐ Sở VHTT tỉnh Điện Biên - cũng khẳng định công trình tượng đài vẫn chưa được nghiệm thu.
Khi được hỏi, Sở VHTT đã có đánh giá ban đầu về công trình chưa, ông Trung nói đã có bàn giao đâu mà đánh giá.
Vậy chẳng lẽ, Sở VHTT đã tiếp nhận để bảo quản, khai thác (bán vé vào thăm) 2 năm rồi mà Sở lại không nắm được chất lượng công trình? Ông Trung cho biết: “Đây là vấn đề cả cấp trên cũng đau đầu. Chúng tôi không có kiến thức về lĩnh vực này nên cũng chỉ biết trông cậy vào các nhà khoa học”.
Theo ông Trung, tỉnh đã có văn bản đề nghị Viện Khoa học hình sự - Bộ CA xem xét, thẩm định nhưng đến nay chưa có kết luận.
Việc Nhà nước đầu tư hàng chục tỷ đồng xây dựng tượng đài Điện Biên Phủ là để tôn vinh lịch sử, đáp ứng mong mỏi của nhân dân cả nước. Tuy nhiên, một số người lại lợi dụng việc này để trục lợi.
Rõ ràng, thiệt hại ở đây không chỉ tính bằng vật chất, hơn thế nó còn làm nhói đau bao trái tim người Việt và xúc phạm anh linh của các anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc.
