Nâng cao đời sống tinh thần cho công nhân
Những năm qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ… đời sống của công nhân tại các khu công nghiệp (KCN), khu chế xuất (KCX) ngày càng được cải thiện. Tuy nhiên, do đồng lương còn hạn hẹp, không có điều kiện mua đất, dựng nhà nên nhiều công nhân, lao động vẫn phải thuê mướn nhà cửa trong các khu dân cư chật hẹp, thiếu thốn các khu vui chơi, giải trí. Điều đó đã tác động tiêu cực đến đời sống tinh thần, văn hóa của người lao động. Vì thế nên vẫn còn một bộ phận công nhân lao động không gắn bó với KCN, KCX, thường xuyên “nhảy việc”, thậm chí bỏ việc…
Trước thực tế trên, năm 2016, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 52-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác nâng cao đời sống tinh thần cho công nhân lao động KCN, KCX nêu rõ: “Công nhân chưa được hưởng thụ đời sống văn hóa tinh thần tương xứng với thành quả của công cuộc xây dựng, phát triển đất nước. Hệ thống thiết chế văn hóa, công trình phúc lợi, trường học, bệnh viện, nhà ở… phục vụ công nhân lao động khu công nghiệp chưa được đầu tư thỏa đáng…”.
Từ đó, Ban Bí thư yêu cầu tăng dần ngân sách đầu tư, đồng thời có chính sách ưu đãi, khuyến khích huy động nguồn lực xã hội để xây dựng thiết chế văn hóa mới cho công nhân lao động; ưu tiên bố trí quỹ đất và kinh phí để xây dựng nhà ở, công trình phúc lợi, trường học, bệnh viện, khu vui chơi, giải trí cho công nhân KCN, KCX.
Từ cơ sở, căn cứ nền tảng đó Tổng Liên đoàn LĐVN đề xuất đề án xây dựng thiết chế công đoàn phục vụ công nhân lao động. Ngày 12/5, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại KCN, KCX”. Theo đó, mục tiêu hướng đến là sẽ đầu tư xây dựng nhà ở, nhà trẻ, siêu thị và các công trình văn hóa, thể thao tại các KCN, KCX nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự phối hợp hành động của các cấp chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội để tạo điều kiện nâng cao đời sống công nhân trong các KCN, KCX và để tổ chức công đoàn nâng cao hơn nữa vị thế của mình trong các mối quan hệ chính trị giữa Đảng, chính quyền và công đoàn. Đây cũng là phương thức để tập hợp và phát triển đoàn viên trong tình hình hội nhập ngày càng sâu rộng vào cơ chế thị trường đầy đủ.
Mô hình những Khu định cư cho người lao động trong tương lai. Khu công nghiệp, ngôi nhà thứ 2
Theo ông Trần Văn Khải, Trưởng Ban Quản lý dự án Thiết chế công đoàn, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, sau khi Thủ tướng phê duyệt Đề án, đơn vị đã tích cực phối hợp với các đơn vị, chính quyền địa phương để triển khai thực hiện. Tổng Liên đoàn đã lập kế hoạch đầu tư 12 dự án tại các tỉnh: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hà Nam, Tiền Giang, Đồng Nai, Bình Dương... Dự kiến trong năm 2017, sẽ triển khai khởi công 3 dự án tại Hà Nam, Tiền Giang, Quảng Nam.
Tổng Liên đoàn cũng tích cực phối hợp với các bộ, ngành, đơn vị có liên quan nghiên cứu cơ chế ưu đãi về tín dụng giúp công nhân, người lao động dễ dàng hơn trong việc thuê, mua nhà. Bên cạnh đó, đơn vị cũng đang xây dựng tiêu chí mua nhà cụ thể, phù hợp với người lao động tại từng địa phương, đảm bảo đúng quy định pháp luật và đúng đối tượng, đúng nhu cầu, phù hợp với định hướng của Tổng Liên đoàn và đề án được phê duyệt.
Theo ông Khải, thời gian qua Ban Quản lý dự án cũng đã phối hợp cùng Liên đoàn Lao động các địa phương, đơn vị tư vấn tiến hành khảo sát, đánh giá chính xác nhu cầu của công nhân và người lao động về nhà ở tại từng KCN, KCX. “Chúng tôi đã tiến hành phát phiếu thăm dò ý kiến của công nhân, người lao động về nhà ở thì thấy, rất nhiều người có nhu cầu. Nhiều người mong muốn sớm triển khai đề án để ước mơ “an cư lạc nghiệp” của họ sớm trở thành hiện thực”, Trưởng Ban Quan lý dự án Thiết chế công đoàn nói.
Cũng theo Ban Quản lý dự án, khi triển khai Đề án trên, đơn vị cũng nhận được sự phối hợp tích cực của các địa phương. Bởi nếu đề án hoàn thành, công nhân “an cư lạc nghiệp”, con cái được sinh sống, học hành trong môi trường khang trang, trong lành thì những người công nhân sẽ gắn bó với công việc, với KCN, KCX. Những công nhân từ nơi khác đến cũng sẽ gắn bó với vùng đất mới như là quê hương thứ hai của mình.
Theo Tổng Liên đoàn, các trường hợp mua hoặc thuê nhà phải là đoàn viên đang có khó khăn về nhà ở, đang làm việc tại các KCN, KCX. Người lao động có thể lựa chọn phương án mua căn hộ trả tiền ngay hoặc trả góp trong 10 năm. Điều đặc biệt hơn nữa, khi nỗi lo “an cư”, nỗi lo “học hành” được giải quyết, đời sống tinh thần được nâng lên thì năng suất lao động, sự sáng tạo của người lao động sẽ tăng theo. Việc hình thành các thiết chế công đoàn tại các KCN, KCX cũng sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư của các địa phương.
“Tôi đề nghị chính quyền các tỉnh, thành phố phối hợp cao nhất với Công đoàn trong việc cấp đất, hỗ trợ hạ tầng để xây dựng nhà ở và thiết chế công đoàn dành cho công nhân. Tôi cũng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp cùng quan tâm, hỗ trợ kinh phí xây dựng, sửa chữa nhà cho công nhân, giúp họ “an cư, lạc nghiệp”, đời sống công nhân được tốt hơn với mong muốn công nhân được lao động lâu dài tại doanh nghiệp, chung tay xây dựng đất nước”.
Trích phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc đối thoại với công nhân lao động miền trung ngày 22/4 tại Đà Nẵng
Mục tiêu của đề án:
Từ 2017 đến năm 2018 phấn đấu hoàn thành 10 thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.
. Từ 2018- 2020 hoàn thàn và đưa vào sử dụng 40 thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.
. Đến năm 2030 phấn đấu tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất trên cả nước đều có thiết chế của công đoàn, từ đó nâng cao đời sống văn hoá, tinh thần cho đoàn viên và công nhân lao động bằng những việc làm cụ thể và thiết thực.
