 |
| Trường THPT Chuyên Thái Bình, nơi có 7 học sinh bị hủy bài thi trong kỳ thi HSG quốc gia năm 2006 - Ảnh Dân Trí |
Nhưng vì sao một kỳ thi với mục đích rất quan trọng là để phát hiện và lựa chọn nhân tài cho đất nước lại có thể xảy ra cái việc đáng buồn và đáng xấu hổ như vậy?
1. Tổ chức cuộc thi nào cũng phải có đề thi. Thi học sinh giỏi quốc gia thì đề thi lại càng quan trọng. Thế nhưng từ trước đến nay, Bộ GD-ĐT đã giải quyết vấn đề này chưa thật tốt. Việc ra đề dường như là độc quyền của một nhóm người.
Mà trong nhóm này, không ít người trước kỳ thi nào cũng rất tích cực giúp đỡ các trường THPT chuyên ôn tập và rèn luyện kỹ năng. Đây là việc làm tốt nhưng không ai có thể biết trong những lần ôn luyện như vậy nội dung đề thi có bị tiết lộ?
Hơn nữa, các giao tiếp giữa ban giám hiệu một số trường với nhóm người ra đề này, cho đến trước khi họ được tập trung để làm đề thi, lại không hề có bất cứ một chế tài nào. Đây là lý do dư luận đã không ít lần xôn xao về việc đề bị lộ từ khi chưa ra đề. Hiện tượng này gây nên thiệt thòi cho những học sinh và giáo viên có thái độ nghiêm túc.
Vậy có thể khắc phục được không? Hoàn toàn có thể, nếu Bộ GD-ĐT có qui định: những ai đã tham gia luyện thi cho các trường thì không được ra đề thi và chấm thi. Tốt hơn cả là Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục có một ngân hàng đề thi, đủ số lượng và chất lượng, để trước khi cuộc thi diễn ra có thể tổ chức bốc thăm ngẫu nhiên rồi chuyển đến các hội đồng thi.
2. Việc coi thi hiện nay cũng diễn ra rất tốn kém nhưng ít hiệu quả. Cán bộ coi thi được điều chuyển từ Nam ra Bắc, từ Bắc vào Nam, từ miền xuôi lên miền núi... có khi đi hàng ngàn cây số chỉ để coi trên dưới mười thí sinh trong một phòng thi.
Nếu việc làm này chỉ để đảm bảo coi thi được khách quan thì Bộ GD-ĐT đã cẩn thận quá mức cần thiết. Đã vậy, trong kỳ thi này, mỗi trường THPT chuyên là một hội đồng coi thi riêng biệt. Đây là điều kiện tốt nhất để các trường sở tại tranh thủ hội đồng coi thi.
Hiện tượng không bình thường này hoàn toàn có thể cải thiện nếu Bộ GD-ĐT tổ chức thi theo cụm trường, bốn hoặc năm trường vào một cụm chẳng hạn.
3. Qui chế cho phép các thí sinh đoạt giải chính thức trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia được tuyển thẳng vào đại học đã tạo ra động lực lớn cho những học sinh trong đội tuyển. Tuy nhiên những kẻ có điều kiện gian lận cũng không bỏ qua cơ hội này. Vì thế, giáo dục lòng tự trọng cho cán bộ, giáo viên có trách nhiệm với đội tuyển và tổ chức kỳ thi, cũng như giáo dục nhân cách cho học sinh trong đội tuyển cũng là điều không nên bỏ qua.
Hiền tài là nguyên khí quốc gia. Để có hiền tài cần phải dụng công và dụng đức gầy dựng. Nếu không chúng ta bỏ ra rất nhiều công sức và tiền bạc mà chỉ thu về những giá trị ảo mà thôi.
Theo Xuân Danh
Tuổi Trẻ
