Phát biểu tại Hội thảo, anh Nguyễn Mạnh Dũng – Bí thư thường trực T.Ư Đoàn cho biết, trong thời gian qua đã có nhiều mô hình thanh niên phát triển kinh tế của Đoàn trong thực tiễn như mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã thanh niên; tổng đội thanh niên xung phong tham gia phát triển kinh tế; làng thanh niên lập nghiệp, đảo thanh niên, trang trại trẻ... Trong từng giai đoạn lịch sử, những mô hình này đã có những đóng góp nhất định, góp phần đáp ứng nguyện vọng lập thân lập nghiệp của thanh niên và phát triển kinh tế xã hội của địa phương, đất nước.
Bí thư thường trực T.Ư Đoàn Nguyễn Mạnh Dũng phát biểu tại hội thảo Hiện nay, việc xây dựng mô hình thanh niên phát triển kinh tế của Đoàn có những điểm thuận lợi. Theo điều tra của Viện Nghiên cứu Thanh niên, 73,8% thanh niên sẵn sàng ở lại địa phương lập nghiệp nếu Nhà nước có các chính sách phát triển sản xuất kinh doanh tại địa phương. Điều đó mở ra nhiều cơ hội để thanh niên có thế xây dựng mô hình kinh tế trên chính quê hương của mình.
Tuy nhiên cũng có nhiều khó khăn như: Khả năng lựa chọn, định hướng tạo dựng mô hình tổ chức Đoàn; trình độ, năng lực của cácn bộ Đoàn trong việc tiếp cận và triển khai các mục tiêu của mô hình phát triển kinh tế; phong tục tập quán địa phương; nguồn lực đầu tư...
Xây dựng mô hình phù hợp với địa phương
Tại hội thảo, các đại biểu đã thảo luận, đề xuất nhiều giải pháp nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả các phong trào, mô hình của thanh niên trong xây dựng phát triển kinh tế như: Triển khai, khuyến khích, hỗ trợ thanh niên trong vấn đề khởi nghiệp; lựa chọn triển khai các mô hình phù hợp đặc thù từng địa phương; nâng cao hiệu quả công tác hỗ trợ việc làm cho thanh niên, nhất là thanh niên nông thôn; nhân rộng mô hình thanh niên sản xuất kinh doanh giỏi; tăng cường huy động các nguồn lực, kết nối tổ chức đoàn thể trong triển khai các mô hình thanh niên xây dựng nông thôn mới.
Ông Nguyễn Việt Phát – Nguyên Trưởng Ban TNXP T.Ư Đoàn cho rằng cần tập trung tổng kết, đánh giá các mô hình phát triển kinh tế của thanh niên do Đoàn sáng tạo ra hoặc được tổ chức Đoàn hỗ trợ, phát triển để nhận dạng các mô hình có hiệu quả và tính phổ biến cao, có nhiều khả năng tiếp tục phát triển và nhân rộng để bàn giao cho nhiệm kỳ tới. Đoàn cần quan tâm đến các mô hình phát triển kinh tế gắn với các chương trình mang tính quốc gia như xây dựng nông thôn mới, khởi nghiệp…
Anh Hồ Tấn Đạt, đại diện Thành Đoàn TPHCM: Ngoài việc hỗ trợ vốn, quan tâm tư vấn kiến thức. Điểm mới, quỹ đầu tư mạo hiểm có sự tham gia của các ngân hàng trên địa bàn thành phố. Đầu tư cho các start-up lớn. Sự chủ động của tổ chức Đoàn, sự quyết liệt, đi đến cùng sẽ tạo sự thuận lợi. Tạo vườn ươm hỗ trợ doanh nghiệp, có sự liên kết với các sở, ngành; cần quan tâm đến vấn đề truyền thông khởi nghiệp; tổ chức các cuộc thi tìm kiếm ý tưởng khởi nghiệp, các lễ tuyên dương.
Các đại biểu đã chia sẻ nhiều ý kiến, đề xuất Anh Nguyễn Ngọc Việt, Phó Bí thư Thành Đoàn Hà Nội cho biết từ thực tế giải cứu nông sản thời gian qua đặt ra những vấn đề về vai trò của tổ chức Đoàn trong hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế, như: Tư vấn, hỗ trợ, hình thành chuỗi liên kết, tìm đầu ra cho sản phẩm…
Anh Việt cho rằng, trong nhiệm kỳ tới, khởi nghiệp là mối quan tâm hàng đầu và Đoàn cần phải có những việc làm hỗ trợ cụ thể thể hiện vai trò của tổ chức. Khởi nghiệp không thể làm phong trào, mà phải làm bền vững, trong đó tập trung vào giải quyết nguồn vốn cho khởi nghiệp. Cần có những cơ chế đặc thù trong việc cho thanh niên vay vốn, sử dụng những vốn xã hội hoá, thông qua kênh ngân hàng để hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất có thể, tránh những thủ tục rườm rà. Ngoài ra, cần phân biệt rõ hai khái niệm “mô hình giúp thanh niên làm kinh tế” và “khởi nghiệp sáng tạo” để tránh sa đà vào việc làm phong trào, thiếu hiệu quả.
Anh Hà Đức Minh, Phó Bí thư Tỉnh Đoàn Lào Cai cho rằng, Đoàn cần xác định rõ việc xây dựng mô hình kinh tế phải phù hợp với từng ưu thế của địa phương; gắn mô hình kinh tế với việc xây dựng nông thôn mới, du lịch, dịch vụ… Đồng thời, đề cao vai trò ứng dụng khoa học kỹ thuật, kết nối giao thông để tăng giá trị sản phẩm nông nghiệp. Hiện, Lào Cai đang ứng dụng công nghệ Nhật Bản bảo quản mận để tránh tình trạng được mùa mất giá.
Giám đốc Trung tâm hỗ trợ thanh niên nông thôn T.Ư Đoàn Nguyễn Quốc Văn chia sẻ tại hội thảo Tính bền vững, hiệu quả của mô hình
Tại hội thảo, nhiều ý kiến cho rằng cần xác định rõ tiêu chí của mô hình thanh niên phát triển kinh tế để có tính bền vững, hiệu quả. Giám đốc Trung tâm hỗ trợ thanh niên nông thôn T.Ư Đoàn Nguyễn Quốc Văn cho rằng: Mô hình kinh tế cần phải quan tâm tới các vấn đề lựa chọn sản xuất, tiêu chí về đánh giá sản phẩm, công tác thị trường, kỹ năng quản trị tài chính, nguồn vốn, chuyên gia tư vấn. Tổ chức Đoàn cần giúp thanh niên giải quyết các vấn đề này.
Ông Văn cho rằng Đoàn cần hoàn thiện lại những mô hình thanh niên xây dựng kinh tế đang có bằng việc phân tích, xác định những yếu tố (như tính cạnh tranh, thương hiệu, kết nối giao lưu...) còn thiếu trong các mô hình để bổ sung. Đồng thời, tiếp tục xây dựng mô hình hợp tác xã kiểu mới, tổ hợp tác kiểu mới; đẩy mạnh các hoạt động của tổng độ Thanh niên xung phong.
PGS.TS Phạm Trung Chính cho biết, gắn với chức năng của tổ chức Đoàn là tạo ra phong trào thu hút đoàn viên thanh niên tham gia. Từ phong trào mà có các hoạt động, mô hình; còn các mô hình góp phần tạo sự sâu rộng của phong trào. Vì vậy, trong xây dựng mô hình thanh niên phát triển kinh tế, tổ chức Đoàn cần song hành giải pháp mô hình theo chiều sâu và mô hình giải pháp theo chiều rộng. Cần nắm rõ tiêu chí của mô hình, một trong những tiêu chí cần có: thanh niên làm chủ mô hình, hoạt động trong lĩnh vực kinh tế, đủ tư cách pháp nhân, tính hiệu quả. Muốn có mô hình cần phải xây dựng tiêu chí.
