Nhằm giải đáp những thắc mắc quanh cáo buộc tra tấn tù nhân, Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) phải tổ chức một cuộc họp báo chưa từng có tiền lệ, lần đầu tiên được phát sóng trực tiếp trên toàn cầu, ngay tại trụ sở được coi là được bảo mật nhất thế giới của mình.
Giám đốc CIA John Brennan lựa chọn sảnh lớn trong trụ sở chính của đơn vị này ở khu vực ngoại ô Bắc Virginia, làm nơi tổ chức buổi họp báo. Tại đây, ông trả lời câu hỏi của giới truyền thông liên quan đến bản báo cáo mới nhất của Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ về chương trình giam giữ và thẩm vấn của CIA.
Quang cảnh buổi họp báo được bài trí đơn giản, theo tiêu chuẩn thông thường với một bục gỗ đặt giữa sân khấu, phía sau được phủ rèm xanh và đằng trước là dãy ghế dài dành cho các phóng viên. Tuy vậy, cuộc họp báo này có ý nghĩa rất quan trọng và chưa từng có tiền lệ.
Biểu tượng đặc trưng của CIA được đặt nổi bật trên nền đá cẩm thạch trắng ở sảnh chính tòa nhà. Hình ảnh này thường xuất hiện nhiều trong các bộ phim truyền hình. Tuy nhiên có một sự thật là hầu hết các đạo diễn hay đoàn làm phim đều chưa từng có cơ hội đặt chân đến nơi được cho là khó vào nhất thế giới này.
CIA từng tổ chức nhiều cuộc họp báo trước đây nhưng chỉ có một lần duy nhất được phát sóng trên truyền hình và chưa bao giờ được phát trực tiếp. Vì mối quan tâm quá lớn dành cho vụ việc, cuộc họp báo lần này được truyền hình trực tiếp không chỉ trong nước mà còn trên toàn cầu.
Như tất cả những vị khách khác tới tòa nhà, các phóng viên được yêu cầu không mang điện thoại hay bất kỳ phương tiện liên lạc nào khác, ngoại trừ chiếc máy ghi âm để tác nghiệp.
Một vài phóng viên ảnh được bố trí đứng sau 7 dãy ghế cuối dành sẵn cho các quan chức cấp cao CIA và khoảng 30 phóng viên an ninh quốc gia. Cạnh đó là một hệ thống máy quay camera, truyền tải tín hiệu cho chiếc xe chuyên dụng kết nối với vệ tinh đậu ngay bên ngoài tòa nhà.
Các nhà quay phim được yêu cầu khóa máy trên bục được đặt phía trước đánh dấu của CIA vì lý do an ninh, đảm bảo danh tính của một số quan chức CIA trong phòng không bị tiết lộ.
Ông Brennan nhanh chóng tiến vào khu vực họp báo và bắt đầu bài phát biểu của mình với việc nêu lại cách mà chương trình thẩm vấn và giam giữ đi vào hoạt động. "Thời điểm đó là vào lúc 8h46 sáng ngày 11/9/2001, khi chiếc may bay, bị các thành phần thuộc tổ chức khủng bố al-Qaeda, đâm vào tòa tháp phía bắc của Trung tâm Thương mại Thế giới ở thành phố New York", ABC News dẫn lời Brennan nói.
Trong 5 phút tiếp theo Brennan điểm lại hoạt động cũng như những gì ông đã trải qua tại trụ sở CIA khi cơ quan này bắt đầu một nhiệm vụ nhằm ngăn chặn sớm các cuộc tấn công trong tương lai.
Ông cho biết CIA đồng ý với bản báo cáo rằng có những sai sót trong việc thực hiện chương trình giam giữ nhưng khẳng định "phương pháp thẩm vấn tăng cường" áp dụng với một số tù nhân cũng mang về nhiều thông tin tình báo hữu ích.
Trước khi trả lời câu hỏi của phóng viên, ông hướng mọi người về phía những bức tường có khắc 111 ngôi sao, mỗi ngôi tượng trưng cho một nhân viên CIA đã hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. "Những ngôi sao này là minh chứng cho lịch sử cũng như tinh thần của chúng tôi, đồng thời, nó cũng như lời nhắc nhở chúng tôi về những con người, cả nam và nữ, sẵn sàng chấp nhận hy sinh mỗi ngày để bảo vệ đất nước và người dân Mỹ", ông Brennan nói.
Brennan thừa nhận trong một số trường hợp, các sĩ quan tình báo dùng các kỹ thuật thẩm vấn "không được phép thực hiện", "ghê tởm và nên bị phản đối", CIA đã không buộc tội một số sĩ quan phải chịu trách nhiệm về sai lầm của họ.
 |
Biểu tượng của CIA trên nền đá cẩm thạch trắng. Ảnh: AP
Ông cũng nhấn mạnh rằng "không thể biết chắc" người ta có thể thu về những thông tin tình báo hữu dụng kiểu này nếu áp dụng các phương pháp khác hay không. Brennan cho hay, một số thông tin tình báo mà tù nhân cung cấp được sử dụng kết hợp với các nguồn thông tin khác đã giúp chỉ ra nơi ẩn náu của trùm khủng bố Osama bin Laden.
Cuộc họp báo kết thúc sau 45 phút. Các phóng viên truyền hình nhanh chóng đổ xô ra ngoài nhằm chiếm vị trí đẹp nhất phía trước tòa trụ sở CIA để ghi hình. Trong khi đó, các phóng viên ảnh phải giao nộp toàn bộ máy móc để tiến hành kiểm tra. Tất cả những tấm hình với nội dung không tuân thủ cam kết ban đầu đều bị xóa bỏ.
 |
Cựu giám đốc CIA George Tenet hồi tháng 5/2002 bên những ngôi sao khắc trên tường trong trụ sở CIA, mỗi ngôi sao tượng trưng cho một nhân viên của cơ quan hy sinh khi làm nhiệm vụ. Ảnh: AP
Đến nay vẫn không rõ liệu cuộc họp báo chưa từng từng có tiền lệ này có mở đường cho những sự kiện tương tự khác trong tương lai hay không.
Theo Vũ Hoàng
