Liên tục thắng lớn từ đầu năm 2006 đến nay với những phi vụ không dưới bạc tỷ, ông Nguyễn Đỗ Thắng (Việt kiều Mỹ- về VN ngụ tại Ngô Đức Kế, Q.1, TPHCM) được không ít người chầu chực để xin những lời “vàng ngọc”.
Ông Thắng kể “Ngày mới về (tháng 9/2005), tôi cũng dựa vào cáo bạch, báo cáo tài chính, triển vọng ngành hàng, chỉ số P/E cùng hàng loạt tiêu chí bài bản khác như thị trường chứng khoán New York để mua bán.
Nhưng chỉ 3 tháng sau, khi đã lỗ hàng trăm triệu, tôi mới nghiệm ra thị trường chứng khoán Việt Nam nằm ngoài quy luật thế giới, những kiến thức của tôi tạm dẹp sang một bên”.
Ông tiết lộ, Việt kiều như ông từ Đức, Anh, Mỹ, Canada về Việt Nam chơi chứng khoán không ít, hầu hết họ đã quen với thị trường Việt Nam vì đa số từng lăn lộn không chỉ ở Mỹ mà Anh, Đức, Thái Lan... họ cũng đã đều thử “lửa”.
Tuy nhiên, tại quê nhà do phải nhờ người thân đứng tên nên ban đầu nhiều người vẫn e ngại, giờ thì quá nóng và dễ hốt bạc nên 4 -5 tháng nay cũng bớt e dè. Giới đầu tư kiểu ông Thắng người thấp nhất cũng bỏ vào 500.000 USD làm “vốn ban đầu” vì ít hơn “chẳng ai coi ra gì”.
Ông điểm mặt “sàn SSI tôi biết có Long “đầu bạc”, ông Đính, bà Kiều.. ba người này là dân buôn địa ốc chuyển sang. Sàn ACB có ông Hùng, anh Tám “mập”, chị Cúc. Sàn Bảo Việt có chú Út Tâm, anh Chín, cô Ba...”.
Hai phiên theo ông Thắng vào thế giới của các đại gia, người viết đều nghe “trúng nhất thời gian qua là dân đầu tư gốc Bắc vì họ không chỉ liều mà còn có những thông tin nội gián rất chính xác”.
Thông tin chia cổ tức bằng CP của GMD, SSI, ACB hay FPT, SJS, SAM... sẽ lên giá nhanh vì sao thì họ đều là những người có thông tin trước khi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hay Trung tâm giao dịch Hà Nội công bố ít nhất 2 ngày
Những nhà đầu tư “tầm trung”
Giới đầu tư chứng khoán mà các cơ quan quản lý hay báo chí cảnh báo “dễ bị tổn thương” nhất chính là nhà đầu tư nhỏ, lẻ theo phong trào, số đông” lại có cái lý của họ. Đó là: “Chúng tôi không dại nhưng chẳng dám liều thì làm sao có tiền”.
Đến sàn giao dịch của những Cty chứng khoán như SSI, ACBS, Bảo Việt… vào những ngày cuối tháng 1/2007 có được chỗ đứng đã mừng vì sảnh 50-100 m2 luôn tấp nập 300-400 người!
Hàng ngàn người khác tràn ra ngoài lề đường hay chen chúc trong các quán xá bên cạnh. Tại đây, nhà đầu tư đổ vài ba tỷ đồng cũng có mà người bỏ vào chứng khoán 10-20 triệu đồng cũng chẳng thiếu gì.
| Trong giới “đại gia” chứng khoán mà “số má” được khẳng định bằng khối lượng cổ phần (CP) nắm từ 100.000 CP blue chip trở lên với giá trị phải hơn 20 tỷ đồng thì thường được chia làm 3 loại. Liều và “bất chấp” nhất là dân Hải Phòng, Hà Nội chỉ mua bán CP bằng “thông tin nội gián” với số lượng cực lớn và mua vào bán ra không quá 2 tuần, dám “được ăn cả ngã về không”, sẵn sàng thế chấp nhà cửa, vay mượn để “đặt cược” vào một loại CP, họ thường có mặt trên sàn để nghe ngóng và thử “cảm giác”. “Trầm lắng” và ít lộ mặt là nhà đầu tư gốc Hoa, họ thích đấu giá hay săn lùng CP OTC hơn và không bao giờ “để trứng trong một giỏ”, chấp nhận lời ít còn hơn lỗ nặng, trắng tay. Thành phần còn lại là giới đầu tư nước ngoài, Việt kiều cùng những “trí thức” lên sàn. Giới này tính toán rất kỹ, không bị cuốn vào số đông và đầu tư dài hạn, họ không thích nhảy vào những phiên đấu giá quá nóng, CP lên quá cao và ít đặt niềm tin những thông tin “bí hiểm”. Tuy nhiên, cả 3 thành phần “đại gia” trên đều sẵn sàng hợp tác với những người cùng nhóm để hùn vốn, chung thông tin và góp phần “ lũng đoạn, làm giá” khiến thị trường chao đảo. Chỉ cần vài người trong số họ mua vào hay bán ra CP nào đó hay “rỉ tai” vài thông tin là giá CP sẽ lên hay xuống. Chính họ cũng là những VIP được “ưu ái” nhất trên bất cứ sàn của SSI, Đông Á, Bảo Việt hay ACB vì cả nhân viên lẫn sếp đã quá quen mặt cùng những mối quan hệ “tế nhị”. |
Nhưng với dân lên sàn “thường trực” thì rất dễ nhận ra đâu là “chột làm vua xứ mù”. Trong giới chưa ngoi lên được hàng đại gia này cũng chia làm những “hạng” khác nhau.
Vào sàn giao dịch, người sẵn sàng nhảy cẫng cười vui hay thẫn thờ ra mặt “đích thị” là những người mới vào cuộc chơi. Còn những kẻ thoáng buồn hay cười nhẹ là những người đã từng chinh chiến.
Thành phần đáng sợ nhất là những người sắc mặt không biến đổi mặc cho CP xuống kịch sàn hay lên kịch trần. Tuy nhiên, điểm chung là ở họ “sặc mùi tiền” như thừa nhận của dân trên sàn hàng ngày và luôn dán mắt vào bảng điện tử với hàng ngàn con số nhảy múa điên đảo.
Nếu không “hòa mình” vào giới đầu tư nhỏ lẻ thì ít ai biết rằng rất đông người khôn ngoan chẳng kém gì các đại gia. “Biết mình biết ta” họ luôn thuộc lòng “tham thì thâm, ăn ít no lâu” nên thị trường có lên hay xuống họ cũng ít bị ảnh hưởng.
Khi đã có lời thì chỉ dùng phần lời mua bán, bán khi đã cảm thấy lời đủ chẳng tham chờ giá lên đỉnh, nương theo các đại gia có chọn lọc, chỉ đổ không quá 1/3 tài sản vào CP... là những bài học để đời của giới này.
Chị Đinh Thị Oanh ( khu Mỹ Tú 2 Phú Mỹ Hưng, TP Hồ Chí Minh) đang nắm giữ 5.000 CP các loại trị giá 1,25 tỷ đồng cho biết: “Tôi đủ sức đổ vào chứng khoán 5 -7 tỷ đồng nhưng vợ chồng tôi quan niệm, đây chỉ là kênh đầu tư trong nhiều kênh khác và thị trường chứng khoán Việt Nam mới chỉ đi chập chững, lao theo rất dễ ngã đau”.
Còn anh Trần Du Long (Cty Gemadep) lại chọn 4.500 CP GMD vì “tôi chỉ đi theo CP của Cty tôi (GMD) vì biết rõ khả năng nơi mình làm việc”.
Phần đông trong số họ là dân văn phòng đã bước qua tuổi 30-35 và “có chút ít kinh nghiệm để không phải trắng tay” dù họ có đổ vào chứng khoán trên dưới tỷ đồng. Nhưng đông nhất vẫn là giới trẻ trên dưới 30 tuổi, dân buôn bán nhỏ nhảy vào, người có chút ít vốn nhàn rỗi hay vay mượn thử vận may...
Tại SSI, 80% số người mở tài khoản giao dịch từ đầu tháng 12/2006 đến nay thuộc giới này. Không phải là tất cả nhưng khá nhiều người trong số họ lao vào chứng khoán với hành trang “liều mình như chẳng có”.
Và bà nội trợ ghé sàn chứng khoán!
Nguyễn Thùy Trang (Cty TNHH T.N C chung cư Nguyễn Thiện Thuật, Q.3, TP Hồ Chí Minh) - một cô bạn bỏ ra gần 100 triệu đồng mua 3.000 cổ phiếu của TS4 (TMS) từ giữa tháng 12/2006, sang giữa tháng 1/2007, Trang lời gần 30 triệu đồng nhưng cô lại chẳng hề biết TS4 ở đâu và cãi lý “chơi CP chỉ có thắng chứ làm gì thua hả anh” !
Người “am hiểu” cổ phiếu như cô trên sàn đang nhiều hơn những người biết những kiến thức căn bản về thị trường và Cty niêm yết. Ngay như một anh bạn học cũ từ Tây Ninh cũng điện xuống hỏi “ông mua giúp tôi ít chứng khoán với mới bán ít đất chưa biết làm gì”.
 |
| Số lượng các nhà đầu tư chứng khoán đang tăng theo cấp số nhân |
Hỏi muốn mua loại gì thì anh không đắn đo “mua gì cũng được khoảng 200, 300 triệu thôi nhé”, tôi nói rõ “đang nóng lắm, coi chừng lỗ đấy” thì anh ta cười mà rằng “ông giỡn tôi hoài, tôi nghe người ta lời bạc tỷ chứ có thấy ai lỗ đâu”. Thì ra anh có khái niệm về cổ phiếu gần như bằng …0.
Nguyễn Mạnh Cường, nhân viên tư vấn của SSI kể “Nửa đêm có người gọi tôi bảo ngày mai họ sẽ mở tài khoản trị giá 1 tỷ đồng tại SSI nhưng xin chú em đặt lệnh ngay đêm nay đi để mai muộn mất”!
Mới đây, Cường kể câu chuyện “ông khách ấy chầu chực hàng ngày để bán CP với bất cứ giá nào vì nghe ai đó nói CP của ông sắp rớt thảm hại trong khi Cty đang có kế hoạch chia thêm cổ tức bằng CP”.
Chuyện khách hàng cự nự “tôi đặt lệnh từ 7 giờ sáng mà sao không mua hay bán được, mấy ông bán hoặc mua cho người nhà à”, vì họ cho rằng, “mai lại lên hay xuống vài giá mất toi 50, 60 triệu đồng không? .
Ông Don Lam, Tổng GĐ Vina Capital lắc đầu: “Họ tranh mua rồi lại tranh bán như thể không mua hay bán được là chết ngay”. Nhân viên của SSI, ACBS, BVSC… thường xuyên nhận những lệnh “em xem cái gì mua được cứ mua” hay “bán bao nhiêu cũng được để anh (chị) gom vốn về” cùng lời hứa “bồi dưỡng” hậu hĩnh!
Giờ đây, tư vấn viên than “có tư vấn cũng chẳng mấy ai nghe, họ thích thứ gì mua thứ ấy, thấy cái gì xuống lại ào ạt bán ra tư vấn kiểu gì cũng không nghe”. Cứ hôm nào báo đăng tin bất lợi hay thuận lợi về TTCK là nhân viên các Cty chứng khoán lại mệt nhoài vì lệnh bán ra hoặc mua vào.
TS Kinh tế Nguyễn Quang Hưng nói “Tôi đã từng dự báo VN- Index sẽ tăng cao nhất 30% trong năm 2006 dựa vào những dữ kiện công khai và đáng tin cậy nhưng hoàn toàn sai vì đầu năm đến nay đã tăng gấp 3 lần như dự đoán!” Ông Hưng cho rằng, thị trường chứng khoán đang là bản sao của thị trường địa ốc vài năm trước.
Giấc mơ triệu phú của nhiều người sẽ bị “tạt nhiều gáo nước lạnh” và không ít người sẽ lâm vào cảnh nợ nần sau thời mà các bà nội trợ tranh thủ ghé qua sàn giao dịch, anh giáo viên bỏ tiết đến đặt lệnh, cô nhân viên văn phòng rủ đồng nghiệp hùn vốn mua thử vài trăm cổ phiếu với hy vọng đổi đời với món lời hàng chục, hàng trăm thậm chí hàng tỷ đồng.
