Chính vì thế, các chính phủ thường thông báo cho dân chúng biết về lộ trình chuẩn bị và sau đó công bố rộng rãi bản diễn giải về phương pháp luận xây dựng luật thuế (Explanatory Memorandum - EM).
Bản EM phải đưa ra được các cơ sở cho việc tính thuế, trong đó các phần dính líu tới các con số, chẳng hạn như các khoản chiết trừ gia cảnh (personal allowance), phải được diễn giải bằng kết quả của các cuộc khảo sát qui mô lớn trên cả nước với sự tham gia của tất cả các nhóm đối tượng sẽ bị ảnh hưởng.
Dựa trên đó, dân chúng sẽ có phản hồi, ví như họ nói các mẫu này không hợp lý và không đại diện cho số đông, đề nghị làm lại để tìm ra con số sát với thực tế hơn. Tức ở đây, người dân được tôn trọng và được góp tiếng nói vào quá trình soạn thảo một bộ luật mà họ sẽ là người thực hiện.
Ngoài ra, bản EM cũng đưa ra các phân tích về ảnh hưởng của luật thuế mới trên ba khía cạnh gồm: ngân sách nhà nước dự kiến sẽ tăng lên bao nhiêu, quản lý thuế sẽ thay đổi như thế nào để đảm bảo tính hiệu quả và công bằng, và người nộp thuế sẽ chịu tác động ra sao.
Từ kinh nghiệm trên, đề nghị Bộ Tài chính cần công bố khảo sát của mình (nếu có) để người dân có thông tin và cơ sở phản biện, từ đó sẽ hỗ trợ Nhà nước trong việc xây dựng và đưa luật thuế nhạy cảm này đi vào cuộc sống.
Theo Như Hằng
Tuổi trẻ
