Lãng phí hàng chục tỷ do... đất nước đang phát triển(!)

Hồ phun nước làm mát trị giá hàng chục tỷ đồng bị bỏ hoang

Tiền phong cũng đã nhận được đơn thư của CB-CNV công tác tại đây, hoan nghênh Tiền phong đã lên tiếng và đề nghị báo tiếp tục tìm hiểu những sai phạm nghiêm trọng kéo dài nhưng không được giải quyết.

10 tỷ đồng… trôi luôn

Vừa qua, PVTiền phong đã có cuộc tiếp xúc với ông Võ Thành Đàng - Tổng Giám đốc TCty CP Đường Quảng Ngãi. Ông Đàng thừa nhận những vấn đề báo nêu, cụ thể là thất thoát hơn 10 tỷ đồng từ các nhà máy đường (NMĐ) Quảng Phú, Phổ Phong và An Khê, là đúng.

Tuy nhiên, ông cho rằng, hầu hết là do thủ tục còn thiếu sót; do khởi công trước, lập dự toán thiết kế sau; nhiều công trình chưa được phê duyệt thiết kế dự toán; tỷ giá tiền tệ giữa ngày ký hợp đồng và lúc giải ngân chênh lệch lớn ..., nên Kiểm toán Nhà nước không ghi nhận vào giá trị công trình, chứ không hề phát hiện có tham nhũng ở đây.

Cũng theo ông Đàng, đó cũng là kết luận của UBKT Tỉnh ủy Quảng Ngãi, bởi sự việc liên quan trực tiếp đến giám đốc cũ là ông Nguyễn Xuân Huế, thời điểm UBKT tiến hành kiểm tra thì ông Huế đang là Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh.

TCty Đường, sau khi có kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước (KTNN), đã làm văn bản kiến nghị ra Bộ NN&PTNT đề nghị xem xét hồ sơ quyết toán, nhưng thời điểm lúc đó Bộ lại đang rối ren vì có đến 2 ông thứ trưởng “dính” vụ Lã Thị Kim Oanh, nên văn bản đành nằm chờ.

Ông Đàng cũng cho rằng, tiến trình CP hóa đã thực hiện đúng Luật Doanh nghiệp, không hề có sai phạm, theo đúng tinh thần NĐ 187 của CP, trong đó cho phép nếu chưa quyết toán được những vướng mắc trong Xây dựng cơ bản, thì được đưa vào CP hóa. Không lẽ hơn 10 tỷ đồng trên, đến thời điểm giờ, là trôi luôn?

Tuy nhiên, có thể dễ dàng thấy việc đổ lỗi cho thiếu sót, chậm trễ về thủ tục chỉ là cách nói để né tránh trách nhiệm.

Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước Khu vực  III về 3 máy đường trên, không chỉ có đánh giá là TCty đã sai về thủ tục, mà còn có kiến nghị: Các nhà máy điều chỉnh lại sổ sách, báo cáo quyết toán tài chính theo báo cáo kiểm toán của KTNN; TCty Đường báo cáo với UBND tỉnh Quảng Ngãi để điều chỉnh giảm giá trị quyết toán vốn đầu tư, trong đó thu hồi tiền đã thanh toán không đúng qui định.

Hàng chục tỷ lãng phí khác

Nhưng con số hơn 10 tỷ trôi luôn trên còn quá nhỏ so với những lãng phí nghiêm trọng tại TCty này. Ba nồi nấu đường trị giá 20 tỷ phục vụ cho dự án mở rộng nhà máy đường Quảng Phú (dự án mà KTNN cho rằng không khả thi-PV), nâng công suất từ 2 ngàn lên 4, 5 ngàn tấn/ngày.

Mua về rồi, nhưng chiến lược mở rộng trên đã đổ bể do ... không có mía, nên đành phải quay về với công suất cũ là 2 ngàn tấn/ngày, đồng nghĩa với việc 20 tỷ trên nằm phơi nắng, mà theo cách biện giải của ông Đàng là “không sử dụng chứ không phải bỏ”.

Tiếp nữa, dây chuyền xử lý phân BIOEARTH (có hình giống chiếc máy cày nên dân Quảng Ngãi gọi là máy đánh phân - PV) trị giá 270.000 USD, được mua về để đánh trộn và xử lý các chất thải ra từ nhà máy đường. Khi chiếc máy này hoạt động, cả thị xã Quảng Ngãi được một phen rối lên vì nó đánh tung phân, chất thải, thối inh.

Dư luận la ầm, máy đánh phân buộc phải đình chỉ hoạt động. Nói về nó, ông Đàng cho rằng phải bỏ, vì khu vực nhà máy đường chủ yếu là sản xuất thực phẩm, nó lại làm bốc mùi thối. Cái máy đầy “sự tích” này hiện đang nằm trong kho sát nhà làm việc của TGĐ.

PV Tiền phong đã phải rất khó khăn mới thò được tay vào trong kho để chụp ảnh, bởi cửa khóa im ỉm, Ban quản lý máy thì đã giải tán từ lâu; mạng nhện, bụi bám đầy máy, xung quanh các bao phân.

Cũng ngay trong khuôn viên của TCty, là hồ phun nước làm mát trị giá 9,8 tỷ, được sắm để phục vụ việc mở rộng NMĐ Quảng Phú, mà theo ông Đàng sắp tới cũng chịu chung số phận như 3 nồi nấu đường, bị đưa ra ngoài giá trị doanh nghiệp vì đã lạc hậu.

Thế nhưng, thực tế ngay tại hồ, nước bẩn khủng khiếp, mấy chục đường ống nằm chơ vơ. Tất cả đã phơi nắng 7-8 năm rồi. Ngoài ra, xếp hàng theo sau còn có  các dự án: Kem cao cấp 11,2 tỷ; kem yourt-kem cây 20 tỷ... không dùng hoặc chưa được quyết toán.

Theo ông Đàng, hầu hết các thiết bị hàng chục tỷ đồng mua về rồi “để đó ngó chơi” trên,  đều được thực hiện dưới thời ông Nguyễn Xuân Huế (ông Huế vừa được bầu làm Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi - PV).

Năm 2000, cùng với Cty Đường, ông Nguyễn Xuân Huế được phong Anh hùng Lao động. Tháng 6/2001, ông Đàng mới nhận bàn giao lại từ ông Huế. Thời điểm đó, Cty đang cõng trên lưng món nợ, lỗ khổng lồ, mà theo ông Đàng là quá lớn, ông không nhớ nổi. Nói về trách nhiệm của 2 người, ông Đàng cho rằng, việc thời điểm nào thì người nấy chịu.

Như trong bài báo trước chúng tôi đã đưa ra nhận định: Phải chăng chuyện sai phạm tại TCty CP Đường Quảng Ngãi đụng đến lãnh đạo của tỉnh, nên nhiều năm qua, các vấn đề phức tạp tại đây (không dừng lại những việc mà báo nêu) không được giải quyết thấu đáo?

Nay, một lần nữa chúng tôi cho rằng, đã đến lúc cơ quan chức năng của trung ương cần vào cuộc, làm rõ trắng đen, minh bạch trách nhiệm của những người có liên quan trong việc này.

Chúng tôi được biết, khi Tiền phong đăng tải thông tin trên, một vị chức sắc có cỡ đã “bình thản” phán : “Chó sủa cứ sủa. Người đi cứ đi !”. Điều đó cũng có nghĩa dư luận đang bị thách thức.