Đây là nội dung sửa đổi mới nhất tại dự thảo Thông tư quy định việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu, được Cục Đăng kiểm Việt Nam đưa ra lấy ý kiến chiều 12/9. So với nội dung trước đây, dự thảo lần này nhận được sự đồng thuận cao từ phía cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội.
Điểm thay đổi tích cực nhất được ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng ban Pháp chế của Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chỉ ra là ôtô nhập khẩu sẽ không bị trói buộc bởi quy định phải có bản chính Giấy chứng nhận chất lượng xuất xưởng của nhà sản xuất hoặc Phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng.
Cụ thể, xe cơ giới chưa qua sử dụng cùng kiểu loại từng được đăng lý lưu hành tại các nước có mức khí thải tương đương hoặc cao hơn mức hiện hành của Việt Nam (như EU, G7...); hoặc xe có mức khí thải tương đương hoặc cao hơn quy định của Việt Nam, cùng kiểu loại đã được đăng ký lưu hành ở nước ngoài... sẽ không cần phải có bản chính 2 loại giấy nêu trên.
“Chúng tôi đánh giá cao sự tiếp thu của cơ quan soạn thảo khi bản dự thảo Thông tư mới nhất lần này đã có những thay đổi tích cực. Cần có chính sách để người Việt ở nông thôn, vùng sâu, xa cũng có quyền sử dụng ôtô chất lượng cao, giá thành hợp lý, bảo đảm quyền chính đáng của người tiêu dùng”, ông Tuấn nói.
Tuy nhiên, tại bản dự thảo lần này, Bộ Giao Thông & vận tải chưa đưa vào quy định về bảo hành, bảo dưỡng chính hãng như đề xuất của Bộ Công Thương như một điều kiện để bãi bỏ Thông tư 20/2011.
Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho hay, dự thảo Thông tư quy định việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu nằm trong chương trình rà soát, sửa đổi và xây dựng luật hàng năm của Bộ. Với đề xuất của Bộ Công Thương về bảo hành, bảo dưỡng chính hãng, vị này cho biết, hiện chưa có chỉ đạo nào về xây dựng. Như vậy, số phận Thông tư 20 của Bộ Công Thương vẫn chưa rõ ràng, nhưng với những sửa đổi về quy định chất lượng an toàn xe nhập khẩu, phía doanh nghiệp đã thấy dễ "cựa" hơn.
Theo ông Nguyễn Tuấn - Giám đốc Công ty TNHH Thiên An Phúc, khúc mắc lớn nhất với các doanh nghiệp nhập khẩu xe như ông là bản chính 2 loại giấy nêu trên đã được sửa đổi phù hợp với thực tế hơn. Cụ thể, thường các nhà sản xuất khi xuất xưởng xe đã kiểm tra kỹ càng theo các tiêu chuẩn kỹ thuật tại nước đó, nên xe xuất xưởng đương nhiên đảm bảo chất lượng và đạt yêu cầu. Điều này trước đây không hề có do đây chỉ được coi là "giấy khai sinh" của xe. Ngoài các thông tin về tên, hãng sản xuất... thì không còn bất kỳ thông tin nào khác. Vì thế, "hàng rào kỹ thuật" này sẽ không khác gì các rào cản với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
“Chúng tôi rất mừng là cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp khi "mở" hơn quy định này. Tuy còn một vài điểm về khí thải, triệu hồi xe cần có quy định rõ, chi tiết hơn, nhưng về cơ bản doanh nghiệp cảm thấy dễ thở hơn”, ông Tuấn nói.
Đáp lại kỳ vọng từ phía cộng đồng doanh nghiệp tham dự, ông Trần Kỳ Hình - Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam khẳng định, dự thảo Thông tư đưa ra lần này nhằm tạo sân chơi bình đẳng giữa các nhà nhập khẩu, kéo gần khoảng cách "phân biệt đối xử" giữa doanh nghiệp nhập khẩu và lắp ráp trong nước. Hơn nữa, những quy định đưa ra là về mặt kỹ thuật, hoàn toàn không cản trở hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
“Với ôtô dù sản xuất trong nước hay nhập khẩu, trước khi đưa vào Việt Nam, mỗi quốc gia đều có quy chuẩn nhất định do Nhà nước ban hành và đòi hỏi phải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật mới được tham gia lưu hành và sản xuất”, ông Trần Kỳ Hình nói.
Vị Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng nhấn mạnh quan điểm, Nhà nước kiểm soát an toàn giao thông bằng nhiều công cụ và đây chỉ là một trong các “cửa” để kiểm soát chất lượng, tải trọng xe nhập về.
“Chúng ta phải kiểm soát về chất lượng và kiểm soát gì cũng phải theo hoàn cảnh của Việt Nam là thị trường nhỏ lẻ. Chính thị trường đang bó hẹp, nếu sau này thị trường lớn thì các nhà cung cấp phải tự tìm đến”, Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam chia sẻ.
Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam kỳ vọng, bản dự thảo Thông tư sớm được hoàn thiện để có thể ban hành vào cuối năm 2016 và có hiệu lực bắt đầu từ 2017. “Càng chậm, càng lâu ban hành Thông tư này thì các doanh nghiệp nhập khẩu xe càng thiệt thòi”, ông Kỳ Hình bày tỏ.
