Tuy tỷ giá USD/VND đã trở lại ổn định sau vài ngày biến động mạnh, nhưng vẫn có nhiều ý kiến lo ngại rằng tỷ giá này có thể biến động mạnh, thậm chí lên đến 1 USD/20.000 đồng trong thời gian tới.
Điều này có khả năng xảy ra hay không?
Phóng viên Tiền phong đã tìm câu trả lời từ Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Đức Thúy.
Ông Thúy cho biết: Nhìn vào thực tế tỷ giá hiện nay, ví dụ ngày 16/5, giá USD/VND trên thị trường tự do ở Hà Nội mua vào là 16.100 đồng/USD, như vậy về cơ bản mức giá này so với mức giá của các ngân hàng thương mại là không chênh lệch, tuy mức giá bán ra có chênh cao hơn một chút (16.200 đồng/USD).
Điều đó chứng tỏ cơn “sốt” vừa qua là do những tác động tâm lý và một số hành vi không lành mạnh nhằm đẩy tỷ giá lên cao. Hơn thế, trên thị trường thế giới, giá của đồng USD đang có xu hướng giảm so với hầu hết các đồng tiền mạnh khác.
Cụ thể, hiện nay 1 euro gần bằng 1,3 USD (cuối năm 2005, 1 euro chỉ bằng 1,12 USD). Cũng cần nói thêm là trong gần một năm qua giá USD giảm mạnh so với đồng euro. Các nước cũng đang lo ngại trước tình trạng đồng USD có xu hướng yếu đi. Ngân hàng Trung ương Mỹ có chiều hướng sẽ ngừng việc tăng lãi suất đồng USD, như thế khả năng yếu đi của đồng USD càng lớn.
Trong khi đó, Ngân hàng châu Âu, Ngân hàng Nhật đang có xu hướng nâng lãi suất đồng euro và đồng yên lên. Do đó, rất ít khả năng giá đồng USD lên cao được.
Trong nước, tuy đồng USD vẫn tăng giá so với VND nhưng thực tế vài năm qua cho thấy, mức độ tăng giá của USD với VND là không đáng kể, mỗi năm chỉ 1-2%. Tôi nghĩ, trong năm nay và một, hai năm tới, mức độ tăng giá này sẽ vẫn là như thế (1-2%), không có chuyện tăng quá cao được.
Ông nói cơn “sốt” giá giữa đồng USD và VND thời gian qua là do tâm lý nhưng có thời điểm tỷ giá trên thị trường tự do lên đến trên 17.000 đồng/USD nhưng sự can thiệp của chúng ta có vẻ chậm?
Bây giờ tôi mới đặt vấn đề là tại sao chúng ta phải can thiệp? Một số người nói rằng Ngân hàng Nhà nước can thiệp chậm nhưng Ngân hàng Nhà nước chỉ can thiệp khi thấy những biến động ấy có thể gây mất cân đối kinh tế vĩ mô.
Chúng tôi- với tư cách là những người điều hành chính sách tiền tệ của đất nước- thì thấy những biến động đó chỉ mang tính nhất thời về tâm lý nên không có lý do gì để can thiệp.
Với những người do bị tác động tâm lý mà ồ ạt đi rút tiền để mua USD thì phải trả học phí nhất định. Nhà nước chỉ can thiệp khi thấy có những biến động có thể gây nguy hại cho hệ thống tiền tệ quốc gia, ví dụ nếu thấy một ngân hàng thương mại có nguy cơ đổ vỡ do người dân ồ ạt rút tiền-dù đấy chỉ do tâm lý-thì Nhà nước vẫn phải can thiệp ngay lập tức.
Còn tỷ giá giữa VND/USD hay của giá vàng có thể biến động trong 5-7 ngày liên tục nhiều khi chưa chắc đã phải can thiệp. Bản thân Thống đốc Ngân hàng Nhà nước hay cơ quan quản lý ít nhất cũng phải phân tích để đánh giá được nguyên nhân của những biến động ấy là gì đã rồi mới can thiệp, không thể vội vàng.
Tuy tỷ giá USD/VND đã ổn định nhưng tại một số ngân hàng thương mại vẫn có hiện tượng người dân rút USD ồ ạt hoặc mua thêm nhiều USD, ông đánh giá thế nào về việc này?
Chính phủ và xã hội không nên điều chỉnh tâm lý và hành vi của một hay một vài người dân. Vì xã hội rất đa dạng, mỗi người có một cách ứng xử của mình, họ có thể có nhu cầu, có lợi ích hay có luồng thông tin nhất định để quyết định hành vi của mình.
Điều đó là bình thường, không nên coi thường nhưng cũng không nên lo lắng. Còn khi chúng ta thấy hiện tượng đó trở nên phổ biến và kéo dài thì Nhà nước sẽ tác động bằng nhiều cách.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước khi tuyên bố biến động là do tâm lý thì phải lý giải điều đó có phải thực sự do tâm lý hay không. Muốn phân tích như vậy thì ít nhất cũng phải có thông tin và thời gian cần thiết, chứ còn vội vàng tuyên bố mà không chính xác thì lần sau nói ai người ta tin.
Xin cảm ơn ông.
Hữu Khôi
Thực hiện
