Với quy mô thị trường 3 tỷ USD, kinh doanh xổ số đang là mảnh đất màu mỡ hấp dẫn nhiều doanh nghiệp, cho dù “miếng bánh” cho mỗi đơn vị chưa hẳn đã đồng đều. Theo báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm của các công ty xổ số, những đơn vị có doanh thu và lợi nhuận lớn đều đến từ miền Nam. Ngược lại các công ty thuộc miền Trung và miền Bắc lại không mấy khả quan.

Đang có doanh thu và lợi nhuận dẫn đầu thị trường là Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết TP HCM. Báo cáo 6 tháng doanh nghiệp này cho thấy, tổng doanh thu (bao gồm thuế giá trị gia tăng) đạt 3.474 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế ước đạt 494 tỷ (lần lượt tăng 9,2% và 1,4% so với cùng kỳ). Tính trung bình mỗi tháng, công ty này thu 82,3 tỷ đồng tiền lãi từ bán xổ số và đã hoàn thành hơn 65% kế hoạch đề ra cho cả năm. Dự báo về tình hình 6 tháng cuối năm, ban lãnh đạo cho biết do kết quả kinh doanh nửa đầu năm thuận lợi nên công ty sẽ đảm bảo hoàn thành tốt các chỉ tiêu năm 2016, với doanh thu ước đạt 6.252 tỷ đồng và 812,7 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế.  

Công ty TNHH một thành viên Xổ số kiến thiết Tiền Giang ghi nhận doanh thu đạt 1.795 tỷ đồng sau nửa năm, lợi nhuận gộp 326,7 tỷ, lần lượt tăng 15,8% và 13,4% so với cùng kỳ 2015.

Sau khi trừ đi tất cả các khoản chi phí, lãi sau thuế của công ty đạt 243 tỷ đồng, tăng 13,55% so với cùng kỳ năm ngoái và đạt gần 60% kế hoạch năm. Tính trung bình mỗi tháng, công ty này thu 40,5 tỷ đồng tiền lãi từ bán xổ số sau khi trừ đi tất cả chi phí.

Hay tại Công ty TNHH một thành viên Xổ số Vĩnh Long, nửa đầu năm doanh thu đạt 1.797 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 219,3 tỷ đồng. Công ty TNHH một thành viên Xổ số kiến thiết Lâm Đồng, dù quy mô nhỏ nhưng cũng đạt doanh thu 896 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 102 tỷ đồng, lần lượt tăng 11,2% so với cùng kỳ 2015.

Ngoài các doanh nghiệp trên, doanh thu, lợi nhuận của Xổ số An Giang, Tây Ninh, Bình Dương cũng khá hấp dẫn. Điểm đáng chú ý tại các công ty xổ số miền Nam là tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) và tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) luôn dao động ở mức 15 -30%. Điển hình nhất là ROE của Xổ số TP HCM lên tới 30,47% trong nửa đầu năm. Nhờ mức sinh lời cao nên lương trả cho cán bộ công nhân viên cũng ở mức 15-35 triệu đồng một người mỗi tháng.

Trong khi xổ số miền Nam lãi lớn nhờ số lượng người tham gia mua vé đông thì tại miền Bắc, doanh thu và lợi nhuận của các công ty khá khiêm tốn (ngoại trừ Xổ số Thủ Đô có mức lãi hằng năm trên 10 tỷ đồng).

Báo cáo tài chính 6 tháng của Công ty TNHH xổ số Bắc Giang cho thấy, doanh thu bao gồm thuế đạt 52,6 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 29,8 triệu đồng, lần lượt tăng 7,8% và 5 lần so với cùng kỳ 2015.

Theo công ty này, sở dĩ Xổ số Bắc Giang lời không đáng kể so với doanh nghiệp miền Nam là vì thị trường xổ số miền Bắc thiếu phát triển và gặp nhiều khó khăn. Thời gian qua, giá cả trên thị trường biến động phức tạp nên ảnh hưởng đến thu nhập người dân. Cùng với đó, tệ nạn lô đề, cá cược bóng đá trái pháp luật vẫn tiếp tục hoạt động lén lút và ngày càng tinh vi… làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của công ty.

Có phần lãi cao hơn Xổ số Bắc Giang là Công ty TNHH một thành viên xổ số kiến Thiết Thái Bình. Báo cáo 6 tháng, doanh nghiệp đạt doanh thu 72,3 tỷ đồng, lợi nhuận 1,9 tỷ, tăng mạnh so với 2015. Dẫu vậy, mức lãi này vẫn kém xa, thậm chí chỉ bằng với số lẻ mà các doanh nghiệp miền Nam thu được.

Một doanh nghiệp khác là Công ty TNHH Xổ số kiến thiết Điện Biên, 6 tháng đạt doanh thu 43,2 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 1,5 tỷ đồng, tăng đột biến so với cùng kỳ 2015.

Xổ số miền Trung cũng đang khá lao đao. Điển hình nhất là Công ty TNHH Xổ số kiến thiết Quảng Nam, nửa đầu năm doanh thu đạt 153 tỷ đồng nhưng vì chi phí kinh doanh tăng vọt lên 155 tỷ khiến công ty này lỗ trước thuế 12,4 tỷ đồng. Hay tại Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết và dịch vụ in Đà Nẵng, 6 tháng doanh thu đạt 305 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế lại giảm 2,6 lần so với cùng kỳ và chỉ đạt 3,5 tỷ đồng.

Như vậy, trong bức tranh chung của thị trường nửa đầu năm, các chỉ tiêu tài chính của các công ty xổ số miền Nam vẫn xếp ở "bảng vàng" với hoạt động kinh doanh ngày càng phát triển. Đây cũng là những doanh nghiệp thắng "đậm" nhất trên thị trường trong nhiều năm qua.

Số liệu của Bộ Tài chính cũng chứng minh, ngành xổ số với 63 công ty của các địa phương cùng Công ty xổ số điện toán (Vietlott) đã tạo ra tổng doanh thu hơn 63.000 tỷ đồng, tương đương 3 tỷ USD. Trong đó, 21 công ty xổ số miền Nam tạo ra khoản doanh thu lên trên  55.300 tỷ đồng trong khi 29 công ty miền Bắc chỉ đạt 3.200 tỷ và 14 công ty miền Trung đạt 4.500 tỷ đồng.

Hằng năm theo báo cáo của Vietnam Report, trong 500 doanh nghiệp có doanh thu lớn nhất 2015 thì ít nhất có khoảng 10 công ty xổ số, trong đó đa phần là ở miền Nam như Xổ số Thành phố Hồ Chí Minh, Xổ số Tiền Giang, Xổ số Tây Ninh…

Trao đổi với phóng viên gần đây, đại diện đơn vị kinh doanh xổ số tự chọn Mega cho hay, miền Nam là thị trường khá màu mỡ. Sở dĩ công ty chọn TP HCM là địa điểm đầu tiên mở bán là vì đây là thị trường hấp dẫn nhất Việt Nam, người dân có thu nhập tốt lại rất hưởng ứng dịch vụ xổ số. Bên cạnh đó, cùng với TP HCM, người dân miền Tây cũng khá hào hứng với loại hình này. Sau một tháng triển khai ở TP HCM, mới đây đơn vị này tiếp tục tấn công vào thị trường miền Tây và điểm đến đầu tiên là Cần Thơ