Người chuyển giới chính thức được pháp luật công nhận
Bắt đầu từ 1/1/2017, công dân có quyền xác định lại giới tính và chuyển đổi giới tính. Những trường hợp đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch, cũng như có quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi...
Đó là một trong những điểm mới của Bộ luật Dân sự 2015 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2017) nhằm cụ thể hoá nguyên tắc bình đẳng trong quan hệ dân sự, tạo cơ chế pháp lý để thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích liên quan của người chuyển đổi giới tính.
Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử xây dựng pháp luật, vấn đề xác định lại giới tính đã được pháp luật ghi nhận tại Điều 37 BLDS 2015: “Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Cá nhân đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch; có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi theo quy định của bộ luật này và luật khác có liên quan”.
Ngoài ra, để cụ thể hoá cũng như làm rõ hơn những quyền nhân thân gắn liền với lợi ích tinh thần của cá nhân nhưng chưa được quy định cụ thể trong Hiến pháp và các luật khác có liên quan, BLDS năm 2015 đã quy định cụ thể các quyền: quyền thay đổi họ, tên; quyền của cá nhân đối với hình ảnh; quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình…
Viện trưởng KSND, Chánh án TAND cấp tỉnh trở lên phải tổ chức bảo vệ người cung cấp thông tin
Luật Báo chí (sửa đổi) 2016 được áp dụng từ ngày 1/1/2017 có 9 điểm mới quy định về cơ quan báo chí, nghĩa vụ của nhà báo, quyền tác nghiệp của nhà báo và những điều cấm… Điển hình, về quyền tác nghiệp của báo chí, luật Báo chí lần này đã quy định cụ thể về trách nhiệm cung cấp thông tin cho báo chí của cơ quan, tổ chức, người có trách nhiệm; những thông tin cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có quyền từ chối cung cấp thông tin cho báo chí.
Bên cạnh đó, nhằm nêu cao vai trò của nhà báo, trách nhiệm công dân của người làm báo, luật Báo chí mới đã bổ sung, luật hoá những quy định bắt buộc về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo. Theo đó, nhà báo có nghĩa vụ tuân thủ quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo và sẽ bị thu hồi thẻ nhà báo khi vi phạm về đạo đức nghề nghiệp gây hậu quả nghiêm trọng.
Đặc biệt, luật Báo chí 2016 cũng xác định các hành vi mà báo chí bị nghiêm cấm gồm: thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; quy kết tội danh khi chưa có bản án của tòa án; thông tin ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về thể chất và tinh thần của trẻ em.
Để bảo vệ nguồn tin báo chí và quyền tác nghiệp của nhà báo, luật Báo chí mới đã quy định cơ quan báo chí, nhà báo chỉ phải tiết lộ người cung cấp thông tin khi có yêu cầu bằng văn bản của Viện trưởng Viện KSND, Chánh án TAND cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điều tra, xét xử tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Đồng thời, Viện trưởng Viện KSND, Chánh án TAND cấp tỉnh và tương đương trở lên có trách nhiệm tổ chức bảo vệ người cung cấp thông tin sau khi tên của họ được tiết lộ.
Tăng lương tối thiểu vùng lên tối đa 250.000 đồng/tháng
Nghị định 153/2016/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu vùng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có hiệu lực từ ngày 1/1/2017. Theo đó, lương tối thiểu vùng sẽ tăng từ 180.000 - 250.000 đồng/tháng so với mặt bằng lương hiện có.
Mức tăng cụ thể như sau: Vùng I: 3.750.000 đồng/tháng; vùng II: 3.320.000 đồng/tháng; vùng III: 2.900.000 đồng/tháng; vùng IV: 2.580.000 đồng/tháng. Tính trung bình, mức lương tối thiểu vùng năm 2017 cao hơn mức lương tối thiểu hiện nay từ 180.000 - 250.000 đồng/tháng.
Tiểu bậy phạt tới 3 triệu đồng
Trong năm 2016, Chính phủ ban hành Nghị định 155/2016/NĐ-CP thay thế Nghị định 179/2013/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Theo đó, kể từ ngày 1/2/2017 khi Nghị định này có hiệu lực, mức phạt tiền sẽ tăng gấp nhiều lần đối với các hành vi gây mất vệ sinh khu chung cư, thương mại, dịch vụ, nơi công cộng.
Điển hình, phạt tiền từ 1-3 triệu đồng (quy định cũ 200.000-300.000 đồng) với hành vi vệ sinh cá nhân (tiểu tiện, đại tiện) không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ, nơi công cộng. Phạt tiền từ 5-7 triệu đồng (quy định cũ 300.000-400.000 đồng) với hành vi vứt, thải rác thải sinh hoạt trên vỉa hè, đường phố, vào hệ thống thoát nước thải đô thị hoặc vào hệ thống thoát nước mặt trong khu đô thị…
Cũng từ 1/1/2017, CSGT sẽ áp dụng xử phạt lỗi xe không chính chủ theo Điều 30 Nghị định 46/2016. Các mức phạt gồm: từ 100.000 - 200.000 đồng đối với cá nhân, từ 200.000 -400.000 đồng đối với tổ chức là chủ xe môtô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe môtô không làm thủ tục đăng ký sang tên xe theo quy định khi mua, được cho, được tặng, được phân bổ, điều chuyển, thừa kế tài sản là xe môtô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe môtô. Đối với ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ô tô, lỗi này sẽ bị phạt từ 1 - 2 triệu đồng đối với cá nhân, từ 2 - 4 triệu đồng với tổ chức.
Bắt đầu xử phạt quá tải trọng xe ô tô theo Nghị định 46
Bắt đầu từ ngày 1/1/2017, quy định xử phạt xe ô tô (kể cả xe khách) vượt tải trọng trên trục xe theo Nghị định 46/2016 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ bắt đầu có hiệu lực. Theo đó, xe vượt quá 20-50% tải trọng trục xe bị phạt 3-5 triệu đồng; quá 50%-100% bị phạt 5-7 triệu đồng; phạt 7-8 triệu đồng đối với xe vượt quá tải trọng trục từ 100% đến 150%; trên 150% bị xử phạt 14-15 triệu đồng.
Đại diện Tổng cục Đường bộ cho hay, có trường hợp tổng tải trọng xe không vượt nhưng nếu xếp hàng lệch, tải trọng trục vẫn vượt, gây hư hại cho đường giao thông. Nghị định 46/2016 có hiệu lực từ ngày 1/8/2016, tuy nhiên hành vi quá tải trọng trục này được lùi thời hạn xử phạt theo đề nghị của Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam.
Bảo An
