Báo chí Anh hôm qua đã đăng tải tài liệu mật liên quan đến kế hoạch trừng phạt của EU đối với Nga để phản đối can thiệp quân sự ngày càng tăng của Mátxcơva trên bán đảo Crimea thuộc Ukraine.
Theo các tài liệu này, dường như đang tồn tại sự khác biệt trong quan điểm giữa Mỹ và một số nước châu Âu vềphương sách đối phó với Nga.
Theo tài liệu mật chụp được tại Văn phòng Thủ tướng Anh mà tờThe Guardian có được và đăng tảitrong số ra ngày 3/3, London đang soạn thảo kế hoạch nhằm đảm bảo rằng mọi kếhoạch trừng phạt Nga của EU đều không ảnh hưởng tới lợi ích của Anh.
Hình chụp tài liệu mật do phóng viên tự do Steve Back cung cấp.Phóng viên này cho biết, hiện tài liệu đang nằm trong tay một quan chức giấu têntham dự cuộc họp của Hội đồng an ninh quốc gia (SNC) do Thủ tướng David Cameronchủ trì để thảo luận về cuộc khủng hoảng Ukraine và những hoạt động quân sự gầnđây ở Crimea mà phương Tây cáo buộc là do Nga thực hiện.
Nội dung tài liệu mật nêu rõ Anh không nên ủng hộ các biệnpháp trừng phạt thương mại hay "đóng cửa" trung tâm tài chính Londonvới người Nga.
London cũng không khuyến khích bất cứ cuộc thảo luận nào, kểcả tại Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương (NATO) về việc triển khai lực lượngquân sự, triển khai quan sát viên của Tổ chức hợp tác và an ninh châu Âu (OSCE)hay Liên hợp quốc (LHQ tại Crimea và Đông Ukraine.
Ngoài ra, Anh còn muốn Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon đóng vaitrò dẫn dắt trong việc tạo dựng diễn đàn đối thoại với Nga về vấn đề Ukraine vàđồng ý họp thượng đỉnh EU khẩn cấp để thảo luận về vấn đề Ukraine.
Theo các nguồn tin thân cận với chính phủ Anh, hiện các quanchức nước này chưa "chốt" phương án nào tại cuộc họp của SNC, song tấtcả đều nhất trí cho rằng London sẽ không đóng cửa trung tâm tài chính với Ngavà không để cho các biện pháp trừng phạt Mátxcơva làm tổn hại lợi ích của nướcnày.
Trái ngược với quan điểm của Anh, giới chức Mỹ lại đang sốtsắng thúc đẩy các biện pháp trừng phạt Nga sau khi thừa nhận binh sĩ Nga đã kiểmsoát hoàn toàn bán đảo Crimea.
Phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ BarackObama cáo buộc Nga “đã phạm sai lầm lịch sử” ở Ukraine và sẽ phải trả giá đắtcho các hành động này.
“Mỹ đang cân nhắc các biện pháp trừng phạt kinh tế và ngoạigiao nhằm cô lập Nga. Chính phủ cũng đang hối thúc Quốc hội sớm thông qua góiviện trợ lớn ngay thức thì cho Ukraine”, Tổng thống Obama cho biết.
Trong khi đó, có tin Thượng viện Mỹ đã bắt đầu cân nhắc cácbiện pháp trừng phạt như phong tỏa tài sản của các cá nhân, tổ chức của Nga và cấmcác quan chức Nga ra vào Mỹ. Những biện pháp này tương tự như trong đạo luật Magneskiđã được Mỹ áp dụng với Nga từ năm 2005.
Bình luận về hành động này của Thượng viện, Chủ tịch tiểuban châu Âu thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, Thượng nghị sỹ Chris Murphy,cho rằng việc Mỹ áp đặt trừng phạt đơn phương sẽ ít có hiệu quả nếu không đượcphối hợp với các hành động tương tự của châu Âu.
Thượng nghị sỹ Cộng hòa Lindsey Graham thậm chí còn đề xuấttreo tư cách thành viên G-8 của Nga một năm, đồng thời kết nạp ngay Georgia vàoNATO để tạo ra “gọng kìm dân chủ” bao vây nước Nga.
Trước đó, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates khuyênchính quyền của Tổng thống Obama nên cân nhắc kỹ lưỡng mọi phản ứng đối với Ngatrong vụ Ukraine nếu không muốn tự đẩy mình vào thế khó khi “lời nói chẳng thểđi đôi với việc làm”. Theo ông, Tổng thống Nga Vladimir Putin rõ ràng đang chiếmưu thế trong vấn đề ở Ukraine và Điện Kremlin chắc chắn sẽ không sớm thay đổiviệc chiếm giữ bán đảo này.
Những cảnh báo của cựu Bộ trưởng Robert Gates không phảikhông có lý khi hiện đang tồn tại sự cách biệt khá lớn trong quan điểm trừng phạtNga của Mỹ và EU, cũng như ngay trong chính nội bộ các nước thành viên EU.
THEO DÕI DIỄN BIẾN CĂNG THẲNG UKRAINE TẠI ĐÂY
Đó là chưa kể, nhữngkhó khăn về tài chính chưa chắc đã cho phép Mỹ vung tiền cho Ukraine vay ngay mộtkhoản tiền lớn, cho dù Tổng thống Obama vừa được Quốc hội cho phép nâng trần nợcông thêm một năm.
Theo Vũ Anh
