Cuộc sống bên trong khu khai thác vàng bất hợp pháp ở Amazon

Thị trấn biên giới Crepurizao của Brazil nổi tiếng là điểm nóng tệ nạn khai thác vàng trái phép. Hàng nghìn người chịu cảnh sống thiếu thốn, tạm bợ với hy vọng đổi đời tại khu vực được gọi là Renca, phía bắc rừng Amazon, nơi bị các nhà môi trường học lên án dữ dội, Reuters đưa tin.

Garimpo, danh từ để chỉ mỏ khai thác vàng bất hợp pháp ở Brazil, được vận hành bởi nhóm nhỏ nam giới.

Dụng cụ làm việc là những chiếc khay thô sơ, xẻng và các máng lọc vàng đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ.

Đối với các hoạt động khai thác phức tạp hơn, cư dân ở đây sử dụng súng phun nước và máy hút bùn từ đáy sông. 

Bất kể phương pháp nào, việc khai thác vàng và các quặng kim loại khác đều rất bẩn, nguy hiểm và thường là bất hợp pháp.

“Tìm vàng giống như đánh bạc”, một người khai thác vàng trái phép 48 tuổi ví von. Người này yêu cầu giấu tên vì sợ nhà chức trách “sờ gáy”. Người đàn ông này bắt đầu cuộc sống “vàng tặc”, ở Brazil gọi là garimpeiro, khi còn là một thiếu niên tại khu vực xung quanh Crepurizao.

Mỗi tháng, họ có thể khai thác khoảng 60kg vàng, theo các thương nhân. Vàng nguyên chất có giá trị hàng triệu USD trên thị trường toàn cầu, nhưng do chi phí cao và bị thương lái ép giá khiến cuộc sống của “cư dân” ở đây vẫn đói nghèo, thiếu thốn.

Trong khi giá vàng rẻ mạt, các mặt hàng cơ bản có thể đội giá gấp 4 hoặc 5 lần giá thị trường. Đắt đỏ như thế nhưng việc mua không hề dễ dàng, bởi chúng chỉ bán tại thành phố cách đó 8 tiếng đi xe buýt.

Các garimpeiro sống trong những ngôi nhà được dựng tạm bợ, điều kiện sinh hoạt kém.

Nhiều người sống độc thân, nhiều người mang theo cả vợ con đến những khu mỏ.

Họ chấp nhận cuộc sống lấm lem bùn đất quanh năm, chỉ mong tìm được ít vàng duy trì cuộc sống.

Giây phút nghỉ ngơi sau một ngày làm việc mệt mỏi của một garimpeiro tại quán rượu nhỏ trong khu vực khai thác vàng.

Các trạm xăng, cửa hàng tạp hóa, quán rượu hay gái mại dâm là những dịch vụ tiêu tốn nhiều tiền của các garimpeiro nhất.

Những lúc không làm việc, họ có thể tự thư giãn bằng giấc ngủ ngắn trên võng.

Cuộc sống khó khăn cũng không ngăn những người ở đây tìm niềm vui từ âm nhạc.

Lượng vàng do các garimpeiro tìm được ở Brazil được cho là rất nhỏ. Tuy nhiên, các hóa chất như thủy ngân được sử dụng để tách vàng ra khỏi cát gây ô nhiễm cho khu bảo tồn rừng hoang dã lớn nhất thế giới.

Chưa kể, thủy ngân làm tăng các nguy cơ sức khỏe cho người bản địa như tổn thương hệ thần kinh trung ương, thận, tim và sinh sản.

Theo số liệu của Bộ Công nghiệp Brazil, 2.113 garimpo được cấp phép tại quốc gia này. Nhưng theo các chuyên gia môi trường và hai quan chức chính phủ giấu tên cho biết, các mỏ có quy mô và trữ lượng nhỏ hơn thì bỏ qua việc xin cấp phép và ngó lơ các quy định an toàn.

Bộ Năng lượng và Khai thác Khoáng sản Brazil cho biết, Tổng thông Michel Temer đã ký quyết định thành lập cơ quan giám sát mới, hiện đang chờ Quốc hội phê chuẩn, nhằm hạn chế tình trạng khai thác vàng trái phép.