Ngày 28/9, Tổng thống Putin sẽ đến New York tham dự khóa họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (LHQ) nhân dịp kỷ niệm 70 năm thành lập tổ chức quốc tế quan trọng nhất này. Đây là chuyến đi Mỹ đầu tiên của ông Putin kể từ năm 2007. Về mặt chính thức, ông Putin không đi Mỹ mà đến LHQ. Nhưng trụ sở LHQ đóng trên đất Mỹ nên dư luận không thể không đặt câu hỏi: liệu hai tổng thống Nga và Mỹ nhân dịp này có gặp nhau không?
Đánh giá mức độ quan hệ hiện nay giữa Nga và Mỹ, giới phân tích không tin sẽ diễn ra cuộc gặp Putin - Obama tại New York. Bởi lẽ, nếu hai nhà lãnh đạo gặp nhau thì cần có một quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng và lâu dài. Nhưng người ta không thấy có sự chuẩn bị như vậy.
Hơn thế nữa, cả phía Nga lẫn phía Mỹ đều khẳng định, hai tổng thống sẽ không gặp riêng nhau. Vài ngày trước, Chánh Văn phòng Điện Kremli, ông Sergey Ivanov, cho biết, Tổng thống Putin không có kế hoạch gặp riêng Tổng thống Obama trong dịp đến New York. Phía Nga không nhận được đề nghị nào từ phía Mỹ.
Trước đó, cựu Đại sứ Nga tại Mỹ Yuri Ushakov nói rằng, Nga không đưa ra đề nghị về vấn đề này với phía Mỹ. Về phần mình, Nhà Trắng cũng xác nhận ông Obama và ông Putin sẽ không gặp nhau chính thức.
Trước đây, mỗi khi đến Mỹ, ông Putin bao giờ cũng có cuộc gặp riêng với Tổng thống Mỹ. Năm 2000, khi đến New York phát biểu trước Đại hội đồng LHQ nhân dịp kỷ niệm 55 năm ngày thành lập LHQ, ông Putin đã gặp Tổng thống Mỹ hồi đó là Bill Clinton. Vào năm 2003 và 2005, khi đến trụ sở LHQ, ông Putin cũng đã gặp Tổng thống Mỹ George Bush. Trong lần đến Mỹ năm 2005, ông Putin thậm chí còn đến thăm thủ đô Washington.
Những cuộc gặp thoáng qua
Tuy nhiên, có thể khẳng định, ông Putin và ông Obama chắc chắn vẫn sẽ gặp nhau tại New York vào cuối tháng này. Theo lời đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ, hai nhà lãnh đạo sẽ gặp nhau, nhưng không phải gặp riêng nhau mà là gặp nhau trong những hoạt động chung của LHQ. Hai ông sẽ chỉ chào hỏi xã giao khi gặp nhau thoáng qua.
Kiểu gặp nhau thoáng qua như vậy từng diễn ra 3 lần giữa hai ông. Lần thứ nhất là tại Hội nghị Thượng đỉnh khối G20 họp vào năm 2013 tại St.Petersburg, “thủ đô phương bắc” của nước Nga, lần thứ 2 là tại Hội nghị Thượng đỉnh khối APEC họp vào năm 2014 tại thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc và lần thứ 3 là tại Hội nghị Thượng đỉnh khối G20 họp vào năm 2014 tại Úc.
Trong 3 cuộc gặp thoáng qua ấy, chỉ cuộc gặp đầu tiên tại St.Petersburg là có kết quả tích cực. Tại đây, tuy đã xảy ra vụ cựu nhân viên tình báo Mỹ Edward Snowden xin tị nạn chính trị tại Nga gây mâu thuẫn trong quan hệ Nga - Mỹ, nhưng hai ông Putin và Obama vẫn thoả thuận được với nhau về việc tiêu huỷ kho vũ khí hóa học tại Syria.
Nhưng lần này, quan hệ Nga - Mỹ đã xuống tới mức tệ hại do cuộc khủng hoảng Ukraine và tiếp đó là những biện pháp trừng phạt ngày càng nặng tay mà Mỹ áp đặt chống Nga. Vì thế, theo nhận định của giới phân tích, hai nhà lãnh đạo Nga và Mỹ không có gì để nói với nhau. Hơn thế nữa, cuộc gặp thoáng qua mà trong đó hai nhà lãnh đạo trao đổi dăm ba câu xã giao vô thưởng vô phạt nhưng với vẻ mặt lạnh lùng hoặc khó đăm đăm chắc chắn sẽ phát đi một tín hiệu chẳng mấy tốt đẹp không chỉ cho quan hệ Nga - Mỹ mà còn cho các mối quan hệ khác trên khắp thế giới. Đó là điều rất đáng lo ngại.
Giới quan sát còn để mắt đến một chi tiết đáng chú ý. Nếu quan hệ cá nhân giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Mỹ trước ông Obama là ông George Bush luôn luôn tốt đẹp bất chấp không ít khó khăn trong quan hệ Nga - Mỹ thì quan hệ cá nhân giữa hai ông Putin và Obama không bao giờ được như vậy. Trong tất cả những bức ảnh chụp chung với các nhà lãnh đạo thế giới khác, hai ông Putin và Obama bao giờ cũng tỏ rõ thái độ xa cách nhau.
