Mỹ đã trở thành điểm đến hàng đầu đối với tội phạm Trung Quốc đào tẩu, báo Trung Quốc China Daily dẫn lời một quan chức Bộ Công an Trung Quốc. Bắc Kinh lâu nay phải vật lộn với tình trạng gia tăng số lượng “quan chức trần trụi” - các quan chức có vợ con đều ở nước ngoài và sử dụng mối liên hệ với gia đình sống ở hải ngoại để chuyển tài sản phi pháp ra khỏi Trung Quốc hoặc để tránh bị điều tra.
Một số người ước tính, số lượng quan chức và thành viên gia đình chuyển tài sản ra nước ngoài lên tới trên 1 triệu trong vòng 5 năm qua.
Trung Quốc và Mỹ không có hiệp định dẫn độ, và chính phủ nước ngoài tỏ ra miễn cưỡng để giao nghi phạm bỏ trốn cho Trung Quốc khi họ phải đối mặt án tử hình trong nước.
“Thực tế, chúng tôi gặp khó khăn khi đưa những kẻ bỏ trốn sang Mỹ về nước xét xử, do thiếu hiệp định dẫn độ tội phạm cũng như thủ tục rắc rối, phức tạp”, ông Liao Jinrong, Cục trưởng Cục Hợp tác Quốc tế - Bộ Công an Trung Quốc, nói.
Bộ Công an Trung Quốc đang cố gắng thu xếp một cuộc họp cấp cao hằng năm với giới chức tư pháp Mỹ, trong đó có Bộ An ninh Nội địa, China Daily đưa tin. Tháng trước, Trung Quốc phát động chiến dịch “săn cáo” nhằm vào các quan tham, tuyên bố sẽ săn lùng tội phạm đào tẩu lẩn trốn khắp thế giới.
“Đây là một thông điệp mới chính quyền đương nhiệm gửi đến công chúng. Những năm trước đây, chính phủ đã không nói thật rõ ràng họ sẽ bắt các quan tham về Trung Quốc chịu tội”, giáo sư Zhu Jiangnan ở Đại học Hong Kong, người chuyên nghiên cứu về nạn tham nhũng tại Trung Quốc, nhận định.
Một vụ việc nổi bật là vấn đề trao trả doanh nhân Lai Changxing, một trong những tội phạm đào tẩu bị truy nã gắt gao nhất, người trốn sang Canada với gia đình năm 1999 và xin tị nạn. Vụ Lai Changxing đã gây căng thẳng quan hệ giữa Bắc Kinh và Ottawa. Canada trục xuất Lai năm 2011 và trùm buôn lậu này bị kết án tù chung thân năm 2012.
China Daily dẫn nguồn Bộ Công an Trung Quốc cho biết, chỉ có 2 đối tượng được đưa từ Mỹ về Trung Quốc quy án trong 10 năm qua. Hồi tháng 7, Xinhua đưa tin, 320 nghi phạm trong các vụ tham nhũng bị bắt giữ trên khắp thế giới, đưa về Trung Quốc trong nửa đầu năm nay. Bộ Công an Trung Quốc nói rằng, 18 người liên quan tội phạm tài chính đã bị bắt hoặc ra đầu thú, kể từ khi chiến dịch săn lùng ở nước ngoài khởi động cuối tháng 7.
Trước đó, thẩm phán hàng đầu Trung Quốc Cao Jianming cho biết, hơn 10 tỷ nhân dân tệ (hơn 34.510 tỷ đồng) tiền bẩn và tài sản đã bị phát hiện, 762 nghi phạm tham nhũng bị bắt tại đại lục hoặc ở nước ngoài trong năm 2013.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc ước tính, từ giữa những năm 1990 đến năm 2008, có 16.000-18.000 quan chức, doanh nhân và các cá nhân khác “biến mất” khỏi Trung Quốc, mang theo khoảng 800 tỷ nhân dân tệ.
