Ngày 22/1, nước Nga chao đảo khi đồng tiền của nước này sụt giá thê thảm, xác lập kỷ lục hơn 85,9 rúp mới đổi được một USD, trong bối cảnh dầu thô liên tục lập đáy 12 năm, ảnh hưởng rất lớn đến nguồn thu ngân sách và giá trị đồng tiền của Nga.
Tờ Kommersant dẫn lời các chuyên gia trong lĩnh vực ngân hàng Nga cho biết người dân nước này đã đổ xô đi mua sắm các đồ gia dụng, thiết bị điện tử, điện thoại và hàng hiệu bằng thẻ tín dụng do lo ngại đồng rúp có thể tiếp tục lao dốc, khiến vật giá tăng cao và cuộc sống của họ gặp khó khăn hơn.
Trong tháng một, Ngân hàng Tín dụng Nhà ở Nga đã cho người dân vay tiêu dùng qua thẻ tín dụng tới 7 tỷ rúp (88 triệu USD), còn Ngân hàng Tín dụng Phục hưng cũng cho vay nợ 3 tỷ rúp (38 triệu USD).
Theo các chuyên gia tài chính, đây là một hiện tượng lạ, bởi tháng một thường là tháng thấp điểm nhất về cho vay tiêu dùng của các ngân hàng Nga. Tổng số tiền họ cho vay trong tháng này tương đương với tháng 11, tháng cao điểm mua sắm của người Nga trước thềm Giáng sinh và năm mới.
Phần lớn người Nga sử dụng thẻ tín dụng ghi nợ này để mua các thiết bị điện tử và xa xỉ phẩm, và các nhà cung cấp những mặt hàng này cũng ghi nhận sự tăng vọt về nhu cầu trong những ngày vừa qua.
Các chuyên gia công nghiệp cho hay nhu cầu vay nợ tăng cao nhất ở những người muốn mua tivi, tủ lạnh, điện thoại, những thiết bị điện tử nhập khẩu sẽ tăng giá rất mạnh khi đồng rúp bị suy yếu. Một số nhà bán lẻ đã quyết định tăng giá 30-40%, và trong thời gian tới sẽ tiếp tục diễn ra các đợt tăng giá cũng như nhu cầu mua sắm của người dân, Yevgeny Lapin, quan chức cao cấp tại Ngân hàng Tín dụng Phục hưng cho hay.
Các cửa hàng phân phối của Apple ở thủ đô Moscow cho hay họ đã gần như hết sạch điện thoại iPhone 6 khi rất đông khách hàng kéo đến mua sản phẩm này vì lo ngại giá sẽ tăng sau khi đồng rúp giảm giá trị.
"Trong hai ngày qua, việc đồng rúp giảm giá đã góp phần đáng kể tăng doanh số cho chúng tôi, và chúng tôi sắp hết mẫu điện thoại iPhone 6 vì nhu cầu tăng quá mạnh", Maria Zaikina, phát ngôn viên chuỗi phân phối Svyaznoy lớn thứ hai ở Nga, cho biết.
 |
Một cửa hàng Apple ở thủ đô Moscow. Ảnh: ABCNews
Hồi đầu năm ngoái, người ta cũng chứng kiến hiện tượng tương tự. Khi đồng rúp lao đao, kinh tế Nga suy thoái vì giá dầu và các lệnh cấm vận, rất nhiều người dân đã phải rút hết những khoản tiết kiệm đang ngày một hao mòn của mình để mua sắm đồ điện tử và các món hàng đắt tiền khác, với hy vọng sẽ vớt vát lại được phần nào giá trị thực của "mồ hôi công sức" mà họ bỏ ra.
Khủng hoảng trong đầu mỗi người
Trong khi các mặt hàng điện tử và hàng hiệu trở nên khan hiếm và liên tục tăng giá, người dân Nga không khỏi lo âu cho tương lai của mình.
"Cuộc khủng hoảng đang lởn vởn trong tâm trí người dân. Chúng tôi là người Nga, và chúng tôi sử dụng đồng ruble. Tôi được trả lương bằng đồng ruble, và khi đồng tiền giảm giá trị, nó sẽ ảnh hưởng đến mọi hoạt động chi tiêu của tôi", Yan, một thanh niên Nga ở khu Tver, Moscow chia sẻ với USAToday.
Cuộc khủng hoảng đồng rúp đã đẩy hàng triệu người Nga vào tình cảnh khó khăn, giữa lúc nền kinh tế chật vật với các lệnh cấm vận của phương Tây và sự sụp đổ của giá dầu, theo CNN.
Tuy nhiên, các quan chức Nga cũng đã lên tiếng trấn an người dân: "Tiền không phải là tất cả". Trả lời phóng vấn bên lề Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Phó thủ tướng Nga Yury Trutnev thừa nhận kinh tế Nga đang trong giai đoạn khó khăn, nhưng nhấn mạnh người dân Nga còn có nhiều thứ đáng giá hơn tiền.
"Tiền không phải là thứ quan trọng nhất với người dân Nga, bởi đất nước còn lớn hơn cả tiền bạc, đó là lý do chính phủ Nga vẫn nhận được sự ủng hộ cao như vậy, bởi người dân đang thấu hiểu", ông nói.
Sau các lệnh cấm vận của phương Tây đối với Nga vì động thái sáp nhập bán đảo Crimea, cộng với sự lao dốc của giá dầu, vốn chiếm tới một nửa nguồn thu của chính phủ Nga, nền kinh tế nước này đã sụt giảm 4% trong năm ngoái, và Quỹ Tiền tệ Quốc tế dự báo nó sẽ tiếp tục suy giảm 1% trong năm nay. Hậu quả là đồng rúp bị coi là một trong những đồng tiền yếu nhất thế giới hiện nay, khiến lạm phát tăng vọt.
Các lệnh cấm vận khiến nhiều loại hàng hóa, đặc biệt là thực phẩm từ các nước phương Tây, tăng giá chóng mặt ở Nga. Tỷ lệ lạm phát chạm mức 12,5% trong năm 2015, trong khi giá trị thực tế đồng lương của người dân liên tục sụt giảm, khiến rất nhiều người lâm vào cảnh khó khăn.
 |
Nhiều mặt hàng nhập khẩu, đặc biệt là lương thực, tăng giá mạnh ở Nga. Ảnh: Bloomberg
Số liệu thống kê chính thức của chính phủ Nga cho thấy hơn 20 triệu người dân nước này, chiếm khoảng 14% dân số, đang sống ở mức nghèo khổ, tăng 4 triệu người so với năm 2014.
Tuy nhiên, ông Trutnev cho rằng người dân Nga vẫn tin tưởng vào tương lai. "Tổng thống và chính phủ vẫn nhận được tỷ lệ ủng hộ cao chưa từng có, chắc là vì các lệnh cấm vận không ảnh hưởng nhiều đến người dân Nga như mục đích của chúng", ông nói.
Bà Elvira Nabiullina, thống đốc Ngân hàng Nga hôm 23/1 cho biết các nhà hoạch định chính sách Nga đã có những công cụ hữu hiệu để hành động "phòng ngừa" và ngăn chặn các mối đe dọa đối với sự ổn định tài chính.
