Sóng ngầm

Kết quả cuộc trưng cầu dân ý hôm 19/9 giúp không chỉ nước Anh mà là cả châu Âu thở phào nhẹ nhõm khi Lục địa già thoát được “cơn địa chấn chính trị” mà nhiều người lo ngại. Nhưng những cơn sóng ngầm từ sự kiện này chắc chắn sẽ làm lung lay sự thống nhất mà Liên minh châu Âu (EU) đang chật vật giữ gìn.

Kết quả cuộc trưng cầu dân ý: 55,42 % cử tri Scotland nói “Không” với việc tách ra khỏi Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ailen sau hơn 300 năm gắn bó. Đối với 44,48% cử tri còn lại, những người mong muốn Scotland trở thành một quốc gia độc lập, đây không hẳn là một thất bại, bởi ít nhất cuộc bỏ phiếu đã buộc chính phủ Anh phải cam kết tăng quyền lực cho Edinburg.

Hơn thế, việc có tới gần một nửa người dân Scotland đòi độc lập cho thấy London sẽ còn phải nhượng bộ nhiều hơn nữa trong tương lai. Và cũng không loại trừ khả năng xứ Wales và Bắc Ailen cũng sẽ có những đòi hỏi tương tự. Sự thống nhất của Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ailen đã bị khuấy lên bởi cuộc trưng cầu dân ý lịch sử này.

Trên bình diện khu vực, cuộc bỏ phiếu ở Scotland đã tạo thông lệ cho các khu vực đang đòi độc lập ở các cường quốc “già” châu Âu. Sau Scotland, đến lượt xứ Catalonia ở Đông Bắc Tây Ban Nha đòi tiến hành trưng cầu dân ý về độc lập. Vùng Flanders nói tiếng Hà Lan hay vùng Wallonia nói tiếng Pháp ở Bỉ cũng từng bóng gió nói đến chuyện thoát ra khỏi vòng kiểm soát của chính quyền trung ương.

Mong muốn được độc lập này cũng ngược hướng với con đường mà EU đang bước đi, trong đó khái niệm biên giới không quan trọng như trước, quyền tự quyết của các quốc gia trong nhiều vấn đề ?không thể vượt qua quy định chung của cả khối.

Những người đòi độc lập ở Scotland hay Catalonia, nói rộng ra, chính là ủng hộ chủ nghĩa dân tộc, lực lượng đang củng cố được tiếng nói trên chính trường các nước như Anh, Đức, Pháp và cả trong Nghị viện châu Âu, đe dọa sự tồn tại của EU. Cơn sóng ngầm đòi quyền tự quyết ở châu Âu chắc chắn một ngày nào đó sẽ gây ra những chấn động nhằm vẽ lại bản đồ địa chính trị ở Lục địa già.