Từ ngày 23 đến 26/7, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 49 (AMM-49) và các hội nghị bộ trưởng ngoại giao liên quan, gồm ASEAN+1 với 10 đối tác đối thoại, ASEAN+3 với các nước Đông Bắc Á lần thứ 17, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước tham gia Cấp cao Đông Á lần thứ 6 và Diễn đàn Khu vực ASEAN lần thứ 23 với sự tham dự của ngoại trưởng 27 nước.
Ngày 23/7, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết, đoàn Việt Nam tham gia các hội nghị trên với phương châm chủ động, tích cực và có trách nhiệm, kể cả đóng vai trò nòng cốt trong một số vấn đề lớn của Hiệp hội; kiên trì lập trường nguyên tắc, linh hoạt và khéo léo xử lý những vấn đề phức tạp trên cơ sở bảo đảm đoàn kết, đồng thuận ASEAN và phù hợp với lợi ích của Việt Nam.
Có thể ra Tuyên bố chung về thực hiện DOC
Khai mạc ngày 24/7, AMM-49 sẽ bàn về các vấn đề hợp tác nội khối, xây dựng Cộng đồng cũng như quan hệ đối ngoại của ASEAN, bao gồm thúc đẩy triển khai Kế hoạch tổng thể thực hiện Tầm nhìn 2025 của Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN, tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN, cải tiến bộ máy và lề lối làm việc của ASEAN, xem xét lại Hiến chương ASEAN. Hội nghị sẽ xem xét đề nghị gia nhập của Timor Leste, đề nghị của các nước muốn gia nhập Hiệp ước Hợp tác và Hữu nghị hoặc muốn trở thành đối tác chính thức của ASEAN.
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với từng đối tác sẽ kiểm điểm quan hệ giữa ASEAN và các nước thời gian qua và phương hướng thúc đẩy quan hệ thời gian tới, trong đó có việc chuẩn bị cho các Hội nghị Cấp cao ASEAN+1 vào tháng 9 tại Lào. Dự kiến, nước Chủ tịch Lào năm nay sẽ có các tuyên bố của chủ tịch về quan hệ với các nước đối tác. Các bộ trưởng ngoại giao ASEAN và Trung Quốc cũng có thể ra Tuyên bố chung về thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC)…
Ngày 23/7 tại Vientiane diễn ra cuộc họp quan chức cao cấp (SOM) ASEAN+3 (với Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản), SOM các nước tham gia Cấp cao Đông Á - EAS (với 8 nước đối thoại, gồm Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Nga, Ấn Độ, Úc và New Zealand). Các cuộc họp đã thống nhất chương trình nghị sự của các hội nghị bộ trưởng, trong đó có việc kiểm điểm và đề ra định hướng thúc đẩy hợp tác ASEAN với các bên đối tác trong khuôn khổ ASEAN+3 và EAS.
Các nước cũng đã trao đổi về một số trọng tâm, ưu tiên hợp tác trong khuôn khổ ASEAN+3 và EAS như triển khai Tuyên bố EAS về tăng cường hợp tác biển, triển khai các khuyến nghị của Nhóm Tầm nhìn Đông Á II, trong đó Việt Nam nhận chủ trì ba khuyến nghị (về tăng cường hợp tác trong vấn đề an ninh phi truyền thống, mở rộng phạm vi của Quỹ dự trữ lúa gạo Đông Á, và hợp tác giữa các đài phát thanh truyền hình công cộng ở Đông Á), Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.
