Khi Ukraine xua quân vào miền đông, ông Poroshenko là người khá bị động. Cụ thể, sáng sớm quân đội Ukraine nổ súng thì tối đến, ông Poroshenko phải gọi điện đến cho Tổng thống Pháp Francois Hollande và thủ tướng Đức Angela Merkel để yêu cầu liên lạc gấp cuộc họp của nhóm liên lạc. Thậm chí, ông sẵn sàng để ngỏ phương án nối lại cuộc họp 4 bên với nhấn mạnh “ngay lập tức” và “ở bất kỳ đâu”.
Cách phản ứng của ông Poroshenko như muốn chứng minh cho châu Âu biết mình rất thiện chí và không hề có ý định xé thỏa thuận hòa bình bằng nòng súng. Trước đó, chính ông Poroshenko nói rằng việc thu hồi “lãnh thổ đã mất” cần theo con đường ngoại giao kiên trì và đánh giá quân đội Ukraine không đủ đến đấu lại Nga. Điều này cho thấy tại chính quyền Ukraine có sự chia rẽ trong chính sách với miền đông.
Trên danh nghĩa, ông Poroshenko là tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine nhưng ông không phải là người nắm Bộ quốc phòng. Ông Poroshenko là người quyết định tình trạng chiến tranh hay tuyên chiến với nước nào nhưng các việc đánh đấm ra sao ở miền đông thì lại do Bộ quốc phòng mà cụ thể hơn là Bộ tổng tham mưu vạch ra.
Trong các chiến dịch quân sự mang tính chất đối nội thuộc phạm vi quản lý của thủ tướng Ukraine, một người bị chính đồng minh đánh giá là “diều hâu”. Hồi đầu năm, Tổng thống CH Séc Milos Zeman đã nói thẳng rằng Poroshenko là tổng thống vì hòa bình chứ ông Arsenyi Yatsenyuk là thủ tướng yêu chiến tranh.
Bản thân những người ở Bộ quốc phòng cũng có sự chia rẽ. Người theo phái chủ chiến của thủ tướng Arsenyi Yatsenyuk đang nắm thế thượng phong. Cần lưu ý là vào 17.1, - ngay trước khi bắt đầu chiến dịch quân sự tại Donetsk, thủ tướng Ukraine đã ký quyết định cách chức với Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Alexander Lishchinskaya theo yêu cầu từ bộ trưởng Quốc phòng Stepan Poltorak.
Lishchinskaya được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ quốc phòng hồi tháng 5.2014. Nhiều năm qua, ông đã làm việc trong khối biên phòng ở nhiều vị trí khác nhau. Báo chí Ukraine nói rằng ông Lishchinskaya là tướng hỏa tuyến vì là người xông xáo nhất trên thực địa còn các thứ trưởng khác đều đi lên từ bàn giấy.
Chẳng ai muốn việc chưa ra quân đã "trảm tướng". Rõ ràng, việc "trảm" một thứ trưởng thạo việc biên giới là điều khó hiểu trước khi phát động chiến tranh tại Donetsk. Tuy nhiên, điều đó là cần thiết để phe chủ chiến quyết làm. Do vậy, nhiều khả năng chính ông Poroshenko đã bị thủ tướng Yatsenyuk qua mặt trong cuộc chiến tại Donetsk vừa qua.
