Hôm qua, 7/4, Thượng viện Mỹ đã chính thức chọn ông Neil Gorsuch (49 tuổi) vào vị trí Chánh án Tòa án tối cao sau quá trình tranh luận căng thẳng kéo dài.
Trong phiên bỏ phiếu diễn ra trước đó vào ngày 6/4, ông Neil Gorsuch - ứng viên do Tổng thống Trump đề cử đã nhận được 45 phiếu chống và 54 phiếu thuận (trong đó có 3 phiếu của đảng viên đảng Dân chủ).
Số phiếu thuận này theo lý thuyết là chưa đủ, bởi các ứng viên buộc phải có được ít nhất 60 phiếu thuận. Tuy nhiên, để “cứu” Neil Gorsuch, các đảng viên đảng Cộng hòa với số ghế chiếm đa số trong Thượng viện đã sử dụng sự thay đổi về luật lệ gọi là “lựa chọn hạt nhân”.
Cụ thể, phe Cộng hòa đã thay đổi quy tắc phê chuẩn các ứng cử viên do tổng thống đề cử. Theo đó, ứng cử viên chỉ cần đa số phiếu ủng hộ thông thường, tức 51 phiếu thay vì 60 phiếu thì sẽ được phê chuẩn.
Việc Gorsuch chính thức nhậm chức sẽ chấm dứt quá trình 14 tháng Tòa án Tối cao Mỹ hoạt động thiếu Chánh án (tức chỉ có 8 Chánh an thay vì 9), kể từ sau khi Chánh án Antonin Scalia qua đời vào ngày 13/2/2016. Ông Gorsuch cũng là ứng viên trẻ nhất được đề cử vào chức vụ trọn đời tại tòa án cấp cao nhất của Mỹ trong hơn 25 năm qua.
Giống như các Chánh án khác, Neil Gorsuch sẽ làm công việc này đến hết đời.
Sự phê chuẩn của Thượng viện đối với Neil Gorsuch được coi là chiến thắng giòn giã nhất của ông Trump kể từ khi nhậm chức. Bởi tỷ lệ đa số quan chức theo đường lối bảo thủ tại Tòa án Tối cao sẽ được khôi phục (5/9 Chánh án theo đường lối bảo thủ, 4 người còn lại theo đường lối tự do). Việc này giúp hình thành những phán quyết về các vấn đề mang tính quyết định ở Mỹ như kiểm soát súng, phá thai, án tử hình và các quyền về tôn giáo.
Nói về Neil Gorsuch, Tổng thống Trump nhận xét: “Tiến trình xác nhận Neil Gorsuch là minh bạch. Khả năng tư pháp của ông, cùng trí tuệ đặc biệt và kỷ luật thép khiến ông trở thành lựa chọn hoàn hảo cho chức vụ Chánh án Tòa án Tối cao.”
“Ông ấy sẽ tạo ra một sự bổ sung đáng kinh ngạc cho tòa án”, thượng nghị sĩ Mitch McConnell – lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ cho biết.
