Buổi sớm miền sơn cước cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh), sương mù đặc quánh như muốn bủa vây lấy không gian và tầm mắt con người. Từ trên điểm cao căng mắt nhìn ra cũng chỉ thấy vài ngọn núi đá mờ mờ. Vậy mà từ trong sương, đã nghe vang dội tiếng chó sủa dũng mãnh. Tổ tuần tra vừa trở về, áo quần ai nấy còn ướt đẫm sương sớm. Bắt tay mọi người, tôi chợt giật thót mình suýt lùi lại khi thấy một chú “béc” dễ to đến 50kg đang chồm lên đặt bàn chân lạnh toát vào tay tôi. Thượng uý Võ Trọng Hải- Phó trạm trưởng trạm biên phòng cửa khẩu Cầu Treo vui vẻ bảo tôi:
- Đừng sợ, “hắn” bắt tay anh đấy! - Rồi anh nói với chúng tôi:
- CNV là bạn, là “đồng đội” của chúng tôi đó. Những năm qua, thao thức cùng những chiến sỹ quân hàm xanh gìn giữ sự bình yên cho đường biên Tổ quốc ngoài những chú ngựa cần mẫn còn có những chú CNV trung thành, quả cảm. Với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ 147 km đường biên gần cửa khẩu giáp Lào, trạm luôn phải đối mặt với tệ nạn buôn bán ma tuý đang ngày càng nóng lên. Thủ đoạn của bọn vận chuyển, buôn bán ma tuý rất tinh vi, cất giấu rất kỹ lưỡng hoặc khi bị truy đuổi thì hung hãn tấn công hay vứt bỏ ma tuý vào rừng. Đã là người trần mắt thịt thì nhiều khi ma tuý chở cả tấn qua biên giới chưa chắc cũng đã biết nên có lẽ nắm được điểm yếu này mà có lúc bọn tội phạm không cần thuê người xé lẻ hàng mang đi mà thuê hẳn... xe tải đưa qua cửa khẩu. Nhưng sự xuất hiện của các chú CNV đã thực sự trở thành “khắc tinh” của chúng. Với cái mũi thính gấp 5 triệu lần con người thì dù bọn tội phạm có ranh mãnh cất ma tuý ở đâu CNV cũng “moi” ra. Còn những kẻ dùng xe Minsk luồn lách trong rừng cũng khó bề thoát được sự truy cản của những chú CNV.
Tới BCH biên phòng Nghệ An, ai cũng trầm trồ khen ngợi chiến công của chú chó Rô-man. Trung tá Đào Văn Tường, đồn trưởng đồn BP Nậm Cắn (Kỳ Sơn, Nghệ An) hào hứng kể: Chó Rô-man “tốt nghiệp” trường huấn luyện CNV 24 mới “về” nhận công tác được vài năm. Chú luôn cần mẫn cùng bộ đội trên những hành trình tuần tra biên giới, bất kể ngày hay đêm, mưa hay nắng. Ngày 10/9/2004, trên tuyến đường biên giới giáp Lào ở huyện Kỳ Sơn, đồn Nậm Cắn nhận được tin nóng: một toán cướp có vũ trang xâm nhập và quấy nhiễu. Đồn Nậm Cắn và lực lượng tăng cường của BĐBP Nghệ An cùng 4 chú CNV nhanh chóng lên đường tìm bắt bọn cướp. Tối 10/9, bị ta bao vây, chúng nổ súng chống cự quyết liệt và bỏ chạy. Chó Rô-man được lệnh xuất kích lao lên. Tên cướp có khẩu AK hung hãn giương lên nhằm vào hướng một chiến sỹ biên phòng và Rô-man nổ súng. Trong tình thế nguy hiểm vô vàn ấy, thật tuyệt vời, Rô-man không những can trường không chịu lùi bước mà còn nhanh hơn tên cướp và đã quật ngã hắn, khống chế tại chỗ để bộ đội tới bắt sống. Hắn chính là Lầu Nhia Lồng, trùm khét tiếng của băng cướp có vũ trang từng lộng hành tại vùng biên giới này suốt một thời gian dài...
Chuyện ở “trường đại học” của chó biên phòng
Trời Ba Vì những ngày cuối năm lạnh tê tái mà mồ hôi vẫn “bốc khói” trên lưng áo của những người thầy áo xanh đang dốc sức cùng những “học viên” chó vượt vật cản. Trong làn khói lửa cuồn cuộn cháy trên những vòng tròn, những chú chó vẫn dũng mãnh lao qua thoăn thoắt hay ép sát bụng bò dưới lớp rào sắt đang cháy rừng rực phía trên. Màn CNV tham gia giải tán đám đông, trong tiếng AK nổ giòn, tiếng lựu đạn đinh tai nhức óc, tiếng còi rú liên tục và khói lửa mù mịt, các chú CNV quả cảm lừng lững chồm tới nhe nanh, giương “vuốt” quật ngã, khống chế các “rô bốt” .
Đại tá Đỗ Xuân Thanh, hiệu trưởng trường CNV biên phòng cho biết: Hiện nhà trường đảm nhiệm 4 nhiệm vụ chính là tổ chức chăn nuôi, sinh sản và phát triển đàn chó, đào tạo HLV và CNV, NCKH về huấn luyện CNV; quản lý các đội chó cơ động, sẵn sàng nhận nhiệm vụ đột xuất. Mỗi khoá học từ 9 –12 tháng, đào tạo vài chục HLV tương ứng với con số CNV. Tốt nghiệp, cả thầy và trò sẽ được điều về các vùng biên giới và các quân binh chủng để đảm nhiệm tuần tra biên giới, chống tội phạm, canh gác bảo vệ mục tiêu, chống bọn buôn lậu, xâm nhập trái phép...
Có tới đây, thấy cảnh luyện rèn như thế mới hiểu tại sao CNV biên phòng nhiều chiến công đến vậy. Và có nhìn cái cảnh sau một buổi tập, cả “thầy và trò” tranh nhau thở mới thấm thía nỗi vất vả của người thầy dạy chó. Đại uý HLV Nguyễn Văn Việt bộc bạch: Chúng học chẳng phải vì điểm. Chúng chịu học, chịu nghe con người chỉ vì cái tình với chủ. Loài chó không bao giờ chê chủ nghèo, cũng không chê cảnh luyện rèn “trong quân ngũ” giữa rừng xanh núi đỏ. Người ta bảo “khuyển mã tri tình” là vậy. Và người thầy muốn dạy được chúng phải yêu thương, gắn bó với chúng. Mỗi CNV thường chỉ gắn bó với một HLV, phải gần gũi chăm sóc bữa ăn, giấc ngủ cho nó. Khi học trò ốm thì thầy đừng nói đến chuyện nghỉ tranh thủ.
Nhu cầu tăng cường CNV cho các tuyến biên giới, phục vụ các nhiệm vụ cơ động, tìm kiếm cứu nạn ngày càng tăng. Và thế là cả thầy và trò vẫn ngày đêm luyện rèn mong chờ ngày lên biên giới...
Chia tay những chú CNV ở Ba Vì, tôi chợt nhớ tới câu ngạn ngữ Anh: “Hạnh phúc là có một người vợ hiền thục, một con chó trung thành và một lưng tiền”. Nhưng khác hẳn hơn 3 triệu chó nhà, sự hiện diện của các chú CNV biên phòng còn có ý nghĩa lớn lao hơn bởi chúng luôn thao thức cùng những chiến sỹ quân hàm xanh gìn giữ đường biên Tổ quốc.
