Thiếu chuyên nghiệp
Du lịch năm qua cán mốc 10 triệu khách quốc tế, doanh thu hơn 400 nghìn tỷ đồng và luôn giữ mức tăng trưởng cao. Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Tuấn, Tổng cục trưởng Du lịch khẳng định bên cạnh thành quả vẫn phải nhìn thẳng vào sự thật - mức tăng trưởng chưa bền vững. Ông Tuấn lấy ví dụ về năng lực cạnh tranh, du lịch Việt Nam hai năm qua tăng 8 bậc nhưng vẫn ở mức trung bình, so với các nước ASEAN như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Việt Nam vẫn ở khoảng cách rất xa.
“Du lịch Việt Nam có nguồn tài nguyên du lịch lớn, tuy nhiên khoảng cách từ tiềm năng tới sản phẩm còn hạn chế. Phải thẳng thắn nhìn nhận chất lượng và tính khác biệt của sản phẩm còn yếu”, ông Tuấn nói. Ông cũng nhắc tới nhu cầu bức thiết phải cải thiện tính chuyên nghiệp trong hoạt động, dịch vụ du lịch.
PGS.TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng sau 30 năm đổi mới đẳng cấp nền kinh tế vẫn chưa cải thiện là bao. Sau Nghị quyết Trung ương 8 của Bộ Chính trị xác định du lịch là lĩnh vực kinh tế mũi nhọn, ông Thiên cho rằng du lịch càng cần vươn tới tính chuyên nghiệp cao hơn. “Vì sao chúng ta không chuyên nghiệp được? Cơ chế xin-cho bỏ rất khó, không bỏ được thì không thể chuyên nghiệp. Chúng ta có cách tư duy đến đâu hay đến đấy, thong thả, đi đâu mà vội nên rất thiếu tính chuyên nghiệp”, ông Thiên nói.
Góp tiếng nói từ phía doanh nghiệp, ông Trịnh Minh Tú nêu ví dụ cụ thể: Một việc cỏn con như tạo điều kiện cho doanh nghiệp thanh toán tiền vé thắng cảnh bằng chuyển khoản nhưng liên hệ cả năm nay không nhận được hồi đáp từ BQL vịnh Hạ Long. Một số thủ tục về hoá đơn, chứng từ khác cũng là trở ngại lớn trong quá trình đưa khách tới danh thắng này.
Đẳng cấp, khác biệt
Trước khi mời các đại biểu hiến kế để xây dựng sản phẩm du lịch chất lượng, nâng cao tính chuyên nghiệp trong quản lý, ông Nguyễn Văn Tuấn nhắc lại ý kiến Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Có những việc không cần đầu tư nhiều vẫn có thể làm được - sạch và thân thiện. Hội An chính là bài học thành công từ tạo ra thái độ ứng xử văn minh, các cơ sở dịch vụ điểm đến dựa trên giá trị nổi bật của tài nguyên du lịch.
Đà Nẵng cũng được nhắc tới như tấm gương phát triển du lịch. Theo bà Trương Thị Hồng Hạnh, Phó Giám đốc Sở Du lịch thành phố Đà Nẵng, ngoài các hệ thống văn bản quản lý nhà nước, chính quyền thành phố quan tâm tới việc làm thiết thực như thành lập Trung tâm hỗ trợ Du khách với nhiều chức năng cung cấp thông tin, giới thiệu sản phẩm, tiếp nhận phản hồi của du khách. Vào dịp lễ tết và thời cao điểm du lịch, trung tâm tiếp nhận 500 lượt yêu cầu mỗi ngày.
Ông Lê Khắc Hiệp, Phó Chủ tịch Vingroup đề xuất tính chuyên nghiệp đồng bộ từ khâu nhỏ nhất và “không chỉ dừng lại ở tuyên truyền, cần thiết có chế tài để xử lý hiện tượng chặt chém, lừa đảo du khách”. Kiến nghị xây dựng tiêu chuẩn cao cho các hãng lữ hành, ông Trần Trọng Kiên, Chủ Tịch tập đoàn Thiên Minh nêu giải pháp tránh sao chép, khuyến khích đầu tư sản phẩm chuyên biệt dựa trên tài nguyên sẵn có. Đẳng cấp và khác biệt cũng là đề xuất của ông Hoàng Việt Cường, Phó Tổng Giám đốc Sun Group đưa ra. Ông Cường lấy ví dụ khu nghỉ dưỡng Genting Word Resort (Malaysia) vốn hẻo lánh và thiên nhiên khắc nghiệt nhưng đón lượng khách tương đương Tam Đảo. Tuy nhiên, do được đầu tư thành khu phức hợp vui chơi giải trí, mỗi năm Genting thu 2 tỷ USD còn Tam Đảm của ta chỉ thu chừng 5 triệu USD.
Trước góp ý của một số đại biểu về xây dựng tiêu chuẩn ISO cho du lịch, ông Nguyễn Văn Tuấn cho biết, Tổng cục Du lịch hoàn thành 10 bộ tiêu chuẩn nghề dưới sự hỗ trợ của Liên minh châu Âu. Tổng cục Du lịch đang làm việc với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội để hoàn thiện, công bố các bộ tiêu chuẩn quốc gia này để chuẩn hóa và chuyên nghiệp hóa đào tạo nguồn nhân lực.
