Cụm A.22 hoạt động do ông Vũ Ngọc Nhạ cầm đầu phát triển đều đặn và thi thố nhiều thủ đoạn mà chúng ta phải nhìn nhận là huyền diệu và xuất sắc.
Cụm đã phát triển một hệ thống điệp vụ vô cùng quan trọng và đã len lỏi vào được nhiều cơ quan đầu não của Việt Nam cộng hòa.
Những tin tức chiến lược mà Cảnh sát Quốc gia biết họ cung cấp, đều có giá trị giúp cho Hà Nội có được những dữ kiện chắc chắn khi ấn định chính sách của họ đối với cuộc chiến tranh".
Từ những năm 1960 ông Vũ Ngọc Nhạ đã khá nổi tiếng. Báo chí Sài Gòn và nhiều tờ báo lớn ở các nước phương tây nhắc đến ông với những câu chuyện bí ẩn ly kỳ và đầy vẻ thán phục, ngưỡng mộ.
Đến năm 1975 khi hai miền Nam Bắc thống nhất, nhân dân cả nước, và đặc biệt là quê hương ông, làng Cọi Khê - Vũ Thư - Thái Bình mới hiểu được chiến công kỳ diệu của người con quê mình, nhà tình báo mưu lược, dũng cảm, trở thành "ông cố vấn" cho ba đời tổng thống của chính quyền Sài Gòn mà vẫn hướng tâm mình về với cách mạng, về với nhân dân.
Thiếu tướng Vũ Ngọc Nhạ, sinh năm 1925 tại làng Cọi Khê. Cuộc sống lam lũ và những bất công của xã hội phong kiến nửa thuộc địa sớm ăn sâu vào tâm khảm Vũ Ngọc Nhạ.
Năm 15 tuổi Nhạ được bố đưa vào Huế theo học tại trường trung học Thuận Hóa. Những năm học ở trường Thuận Hóa, Vũ Ngọc Nhạ được thầy hiệu trưởng Tôn Quang Phiệt bố trí vào tổ chức thanh niên cứu quốc và được giao nhiệm vụ chuyển thư từ, phân phát tài liệu cho tổ chức.
Năm 1947 Vũ Ngọc Nhạ tình nguyện vào quân ngũ, công tác tại thị đội thị xã Thái Bình.
Năm 1952, Vũ Ngọc Nhạ mang tên Vũ Ngọc Kép, có mặt trong đoàn đại biểu quân sự tỉnh Thái Bình đi dự hội nghị chiến tranh du kích Bắc Bộ tại Việt Bắc do Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Tổng Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái chủ trì.
Trong hội nghị này, Nhạ lần đầu tiên được gặp Bác Hồ. Bác căn dặn: "Phải luôn luôn hết lòng vì dân - Dựa vào dân thì việc gì cũng thành công". Tại hội nghị, Vũ Ngọc Nhạ nhận nhiệm vụ quan trọng do Hồ Chủ Tịch và Đại tướng Võ Nguyên Giáp trực tiếp giao phó.
Lời Bác dặn năm ấy ông Nhạ vẫn nhớ như in, "Nhiệm vụ của chú là phải bằng mọi cách để biết được Mỹ đang làm gì, Mỹ sẽ làm gì và Mỹ đã làm gì".
"Thày Hai là Hoàng Long"
Năm 1954, hòa bình lập lại, với tờ căn cước hợp pháp, trút bỏ trang phục anh bộ đội Cụ Hồ, Vũ Ngọc Nhạ đóng vai một sĩ quan chính quyền Sài Gòn. Ông đưa vợ con từ làng Cọi Khê, xã Vũ Hội theo quân đội Pháp xuống tàu Hải Phòng di cư vào Nam. Cuộc chiến đấu thầm lặng, đầy mạo hiểm bắt đầu từ đây.
Vũ Ngọc Nhạ nói: "Ngày đầu vào Sài Gòn, một lần đi qua Dinh Độc Lập đứng ở ngoài nhìn, tôi thầm ao ước một ngày nào đó mình sẽ được lọt vô đây. Chưa dám mơ ngày đó thì tôi bị mật vụ Sài Gòn do Dương Văn Hiếu bắt cóc rồi đưa ra biệt giam tại tòa khâm sứ ở Huế.
Từ cái vỏ bọc của tổ chức bọc cho tôi. Gia đình tôi đóng vai một gia đình giáo dân di cư vào Nam. Dựa vào ảnh hưởng của đức cha Lê, cha Hoàng ở nhà thờ Bình An và Phát Diệm mà tôi có dịp quen biết. Chế độ Ngô Đình Diệm rất cần sự ủng hộ của các linh mục này, những người chống cộng quyết liệt.
Tôi đã thể hiện mình là cầu nối cho họ đến với nhau. Từ đó dần dần tôi chiếm được lòng tin của Ngô Đình Cẩn cố vấn miền Trung. Cẩn bắc cầu cho tôi sang cha Thục, ông Nhu và Ngô Đình Diệm.
Là phụ tá của đức cha Lê, cố vấn cho gia đình Ngô Tổng thống, tôi có điều kiện tiếp cận với các quan chức cao cấp trong chính quyền Sài Gòn, với Tòa thánh Vatican, Giáo chủ Pièrre, Khâm sứ Tòa thánh Sài Gòn, Đức Hồng y Spanman Mỹ. Qua đây tôi nắm được khá nhiều tin tức quan trọng của Mỹ và chính quyền Sài Gòn để cung cấp về trung tâm của ta.
Nằm trong Phủ Tổng thống, có lúc nào ông bị nghi ngờ? Thường xuyên bọn mật vụ theo dõi. Tôi luôn biến nghi ngờ thành đức tin để bọc mình và thoát hiểm. Anh em Ngô Tổng thống coi tôi như ruột thịt. Một hôm họp gia đình có đủ Ngô Đình Thục, Ngô Đình Nhu, Lệ Xuân, Ngô Đình Cẩn và tôi, Ngô Đình Diệm tự đặt biệt danh năm con rồng cho năm anh em.
Ông bảo: "Từ nay Ngô Đình Thục là Hồng Long, Ngô Đình Diệm là Bạch Long, chú Nhu là Thanh Long, chú Cẩn là Hắc Long, thày Hai (tức Vũ Ngọc Nhạ) là Hoàng Long. Đã là anh em trong nhà, thày Hai không cần phải ý tứ gì". Anh em Ngô Đình Diệm càng tin tôi, quý tôi, bọn CIA và bọn mật vụ lại càng để mắt đến tôi.
(Còn nữa)
