Năm ngoái, trực thăng Mi-171 gặp nạn khiến 20 chiến sĩ hy sinh, năm nay UH-1 lại gặp nạn. Người dân lo ngại máy bay quá cũ, được khai thác kéo dài là nguyên nhân gây nguy hiểm. Trung tướng nghĩ sao về điều này?
Tất cả máy bay hết hạn sử dụng đều phải thay thế. Trực thăng UH-1 đã được đại tu tại Mỹ tháng 7/2012, nên tất cả các điều kiện bay đều đảm bảo. Việc phát sinh hỏng hóc là điều không mong muốn nhưng có thể xảy ra, như một chiếc ôtô mới, khi đưa vào sử dụng cũng có thể bị hỏng.
Điều quan trọng là các quy trình bảo dưỡng, bảo quản, trung tu, đại tu được thực hiện thường xuyên để máy bay đủ tiêu chuẩn bay. Vì vậy, nguyên nhân gặp nạn không phải do máy bay cũ hay mới. Ở nhiều nước, máy bay có khi đã dùng 50 năm rồi vẫn tốt. Chúng tôi khẳng định là không bao giờ mạo hiểm khi bay.
Hai tai nạn huấn luyện gần đây đều liên quan yếu tố trục trặc kỹ thuật, Bộ Quốc phòng có kế hoạch kiểm tra bảo dưỡng như thế nào để đảm bảo an toàn bay cho phi công?
Nội dung kiểm tra, bảo dưỡng máy bay, trực thăng được thực hiện thường xuyên và trước khi bay. Tất cả máy bay phải đủ tiêu chuẩn, điều kiện mới được cất cánh. Tất nhiên, khi có sự cố xảy ra, Bộ Quốc phòng sẽ rà soát, kiểm tra kỹ thuật theo đúng quy định với tất cả máy bay đang có gồm trực thăng, máy bay chiến đấu không chỉ riêng UH-1.
Nhiều chiếc máy bay huấn luyện có tuổi đời gần nửa thế kỷ, Bộ có kế hoạch thay mới máy bay quá cũ?
Ngân sách nhà nước hiện phải sử dụng vào nhiều lĩnh vực, chưa thỏa mãn được yêu cầu mua sắm mới nên việc khai thác máy bay cũ - nhưng đủ điều kiện bay - vẫn phải làm. Khi mua một chiếc máy bay, chúng ta phải chi đến hàng trăm tỷ đồng. Và khi chi tiền mua máy bay, chúng ta sẽ phải cắt giảm những nội dung khác để phát triển kinh tế, an sinh xã hội, giáo dục đào tạo, y tế...
Người dân nên chia sẻ khó khăn với nhà nước, đồng cảm với điều kiện còn khó khăn của các chiến sĩ bộ đội với nhiệm vụ chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc.
Nhiều người nêu ý kiến xã hội hóa, để người dân đóng góp mua trang thiết bị cho quân đội, đó là những ý tốt, cần ghi nhận, nhưng cũng chỉ là kênh tham khảo vì không có quân đội nào dùng xã hội hóa để phát triển. Quân đội là của nhà nước, bảo vệ nhân dân, bảo vệ Tổ quốc nên phải có những kế hoạch để chủ động thực hiện nhiệm vụ.
Việc điều tra tai nạn của trực thăng UH-1 số hiệu 912 kết quả ra sao, thưa trung tướng?
Đoàn công tác của Quân chủng Phòng không - Không quân đã vào hiện trường để điều tra. Kết quả ban đầu cho thấy chiếc trực thăng bị rơi do hỏng hóc nặng khiến phi công không thể xử lý. Chúng tôi đã loại bỏ nguyên nhân do khủng bố, phá hoại. Đoàn công tác vẫn tiếp tục làm việc để có kết luận cuối cùng.
