 |
| Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh |
... Điểm tương đối nổi bật, theo tôi là sự dân chủ trong hoạt động QH đã tiến bộ hơn trước rất nhiều. Ngay việc có bảng điện tử dùng để biểu quyết bằng bấm nút ở Hội trường Ba Đình thay cho việc biểu quyết giơ tay đã thể hiện dân chủ rồi.
Tôi nhớ hồi quyết định cho xây dựng bảng này, có tranh luận về việc có để dòng “không biểu quyết” ngoài hai dòng “tán thành” và “không tán thành” hay không. Lúc đầu có ý kiến không nên đưa dòng “không biểu quyết” vì cho rằng như thế là có đại biểu sẽ thiếu trách nhiệm, lơ lửng trung dung.
Tôi đi nghiên cứu ở một số nước và thấy cần làm vì biểu quyết bằng bấm nút là rất dân chủ, và có cả việc “không biểu quyết” lại càng dân chủ. Và sau đó chúng ta đã làm như hiện nay.
Điều này thì đến nay QH nhiều nước vẫn chưa làm được như chúng ta. Hay là việc trả lời chất vấn tại QH của chúng ta có truyền hình trực tiếp cho nhân dân theo dõi là rất dân chủ. Đến nay tôi có thể khẳng định, chưa có nước nào mà trả lời chất vấn ở QH 3 ngày liên tục, mời hết Bộ trưởng này đến Bộ trưởng khác lên trả lời và truyền hình trực tiếp như chúng ta. Đó là những tiến bộ rất lớn về dân chủ.
Theo tôi QH chúng ta rất dân chủ nhưng rất tập trung, vì biểu quyết theo đa số. Và nếu chúng ta bỏ nguyên tắc này đi thì mất phương hướng lúc nào không biết.
Tức là chúng ta vẫn mở rộng dân chủ nhưng vẫn giữ được kỷ cương. Hiện QH của chúng ta đang chuyển từ khóa XI sang khóa XII, ý kiến của QH là mong muốn mở rộng dân chủ nữa, tôi đồng tình, nhưng dân chủ phải nằm trong kỷ cương chứ không phải dân chủ một cách tự do muốn làm gì thì làm, muốn nói gì thì nói.
Tôi không hoàn toàn tán thành với ý kiến cho rằng đại biểu QH dám nói khác thì mới là đại biểu QH tốt. Bởi có trường hợp tôi không nói khác vì tôi đồng ý với chủ trương đúng, còn việc của tôi là quyết định việc bấm nút để thông qua chủ trương đúng ấy. Chứ không phải 500 đại biểu ai cũng đứng lên nói ào ào!
Tôi đồng ý là cần có những đại biểu dám nói, nhưng nếu cứ đánh giá rằng đại biểu QH không phát biểu là người ấy kém thì tôi cho là không đúng. Nhưng đại biểu cũng phải hăng hái tham gia ý kiến, thảo luận tổ cũng là phát biểu chứ đâu chỉ trên hội trường. Quan trọng là đại biểu thể hiện ý chí tầng lớp, bộ phận, giai cấp mà anh đại diện.
Về vấn đề đại biểu chuyên trách và không chuyên trách (theo tôi không nên dùng từ “đại biểu kiêm nhiệm” vì đại biểu QH là đại diện cho một tầng lớp, một bộ phận dân tộc, tôn giáo, lĩnh vực, cơ quan… được giới thiệu ra ứng cử để vào QH để đại diện cho họ). Vì thế, theo tôi nên đi vào thực chất bàn luận và đánh giá đúng.
Một vấn đề còn hạn chế của QH mà theo tôi là tương đối đáng quan tâm là giám sát. Giám sát còn thực sự lúng túng. Nhưng đại biểu không chỉ làm mỗi chức năng giám sát, anh còn phải gương mẫu thực hiện pháp luật, còn phải gần dân, sát dân hướng dẫn người dân thực hiện pháp luật.
Đại biểu QH ở ta khác các nước là ở chỗ đó. Các nước đại biểu của đảng đối lập tìm cách chỉ trích đảng cầm quyền, còn ở ta thì không. Tôi nói rằng QH họp bàn, tranh luận, thậm chí gay gắt với Chính phủ cũng chỉ để Chính phủ làm tốt hơn lên, làm vì dân.
Bởi bản chất của QH chúng ta là của dân, do dân, vì dân. Điều đó khác hẳn với QH các nước. Và điều này quan trọng lắm. QH chúng ta chưa quyết cái gì sai cả, mà chỉ chưa đáp ứng được đầy đủ mong muốn của dân thôi...
...Muốn hay không thì QH chúng ta phải mạnh và phải vững. Tôi rất tin rằng chúng ta làm được điều đó để QH khóa tới góp phần đưa đất nước đi lên, trong hội nhập ổn định không có chao đảo gì. Vì đất nước có ổn định hay không có một phần cực kỳ quan trọng của QH. Tôi cho rằng QH chúng ta vững thì không có gì phải sợ.
Quang Đông ghi
