Nguyễn Lê Tiến Hùng - một hướng dẫn viên du lịch ở phố cổ dẫn chúng tôi đến cà phê bảo tàng Hội An. Anh cho biết nơi này được chính quyền thành phố Hội An cho phép mở cà phê, ban đầu, nghe nói có nhiều phản đối, nhưng được lên tầng cao nhất của bảo tàng, đắm mình trong suy tưởng, thưởng thức toàn cảnh Hội An thì ai cũng quay ra… ủng hộ.
Đèn hắt bóng, Hội An nhấp nháy như một bức tranh huyền ảo về đêm. Hùng cho biết, đây là một góc nhìn duy nhất, ngắm toàn cảnh Hội An từ trên cao. Nhóm bạn trẻ ngồi đợi giao thừa, cho biết kể từ khi quán cà phê bảo tàng được mở, họ như khám phá ra được nhiều điều mới lạ. “Bọn em lên tham quan bảo tàng, ngắm những bức ảnh cũ xưa, rong rêu phố Hội, nhưng để được yên tĩnh, ngồi nhâm nhi cà phê rồi hút toàn cảnh Hội An hiện đại vào tầm mắt thì đây là lần đầu tiên” - Yến Oanh, cô bạn trẻ tâm sự.
Oanh nói sống ở Hội An gần như cả đời, để giờ đây nhìn những mái nhà rêu phong, tựa vào nhau, xếp lớp lớp dưới ánh trăng bạc, đã cho cô một cảm xúc lạ, một tình cảm mới về Hội An. Còn anh Hùng kể, nơi đây trước khi được lãnh đạo cho phép mở cà phê, rất hoang vu và đáng sợ. Đó là những bức tường loang lổ, những ổ phân dơi, những ổ chuột… “Tôi rất khâm phục sự đột phá trong cách làm mới của lãnh đạo Hội An đã tạo điều kiện cho người dân, du khách có một không gian để ngắm toàn cảnh phố cổ. Trên tầng 5 Bảo tàng, không gian dừng chân được thiết kế khiêm tốn, ẩn mình, hòa điệu với không gian chung. Ngoài những bức tranh, ảnh đẹp về Hội An được trưng bày hài hòa tại đây, âm nhạc nhẹ nhàng, trữ tình, cộng với thiết kế khéo léo, không khoa trương đã tạo cho du khách một cảm giác thư thái, dễ chịu đến lạ lùng.
Hùng cho rằng, cách làm này không mới với những lầu Tứ Phương Vô Sự ở Huế hay Bảo tàng Đà Nẵng, Quảng Nam…, nhưng với Hội An lại vô cùng mới. “Quan trọng nhất là có được một điểm dừng chân ở bảo tàng để hút du khách, khiến mọi người nán lại lâu hơn với bảo tàng, tìm hiểu về văn hóa, lịch sử. Bảo tàng bây giờ không cứ phải là nơi vắng vẻ đìu hiu. Phải làm cho nó sinh động, biến thành một bảo tàng sống. Quan trọng hơn đó là mọi cách làm, kinh doanh đều hướng đến bảo tồn văn hóa vật phể, phi vật thể vốn là giá trị vĩnh cửu để Hội An trường tồn”.
