Tại phiên thảo luận, ĐB Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) đánh giá: Vấn đề biển Đông diễn biến phức tạp có thể là “hiểm họa khôn lường”, ảnh hưởng đến các vấn đề nội tại của nước ta. Cùng quan điểm, ĐB Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) cho rằng, mối quan ngại lớn nhất là gần đây Trung Quốc đã cho cải tạo các bãi đá ngầm như Gia Ven, Gạc Ma... những bãi đá ngầm thuộc quần đảo Trường Sa của nước ta, thuộc quyền chủ quyền của Việt Nam.
“Hành động cải tạo các bãi đá ngầm không thuộc quyền chủ quyền của Trung Quốc nghiêm trọng hơn là việc đem vũ khí hạng nặng ra những bãi đá này. Đây là hành động đi xâm chiếm, đòi hỏi sự lên án của cả thế giới đối với hành động này và đòi hỏi Trung Quốc phải có lòng tự trọng của một chính quyền nước lớn, phải biết xấu hổ khi đi xâm phạm chủ quyền của nước khác" - ĐB Trần Quốc Tuấn nói.
ĐB Tuấn phân tích, nếu nói đây là chủ quyền của mình, tại sao Trung Quốc không gắn việc giải quyết tranh chấp tại toà án trọng tài quốc tế? “Hành động này của Trung Quốc là ngang ngược, thách thức các cường quốc khác trên thế giới, là cố tình đặt các nước vào sự đã rồi để Trung Quốc thực hiện âm mưu xâm chiếm biển Đông theo đường lưỡi bò mà tự mình nghĩ ra và buộc các nước khác phải công nhận”, ĐB Tuấn phân tích.
Trước tình cảnh đó, ĐB Tuấn cho rằng, cử tri và người dân cả nước mong muốn Đảng, Chính phủ phải có những “quyết sách” đúng đắn hơn, phù hợp hơn, cần có những hành động phản ứng mạnh mẽ hơn nữa, tương tự những phát ngôn của Thủ tướng Chính phủ tại 4 quốc gia vừa qua. Đồng thời cần tăng cường nhiều hơn các chuyến đi thăm của lãnh đạo nước ta tới các quốc gia trên thế giới. ĐB Tuấn cũng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn Việt Nam ở nước ngoài, thường xuyên tổ chức các hội thảo ở nước ngoài tích cực tuyên truyền về quyền chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam trên biển Đông và đối với 2 hòn đảo Hoàng Sa, Trường Sa. Bên cạnh đó cũng cần tranh thủ sự tiếp sức của các cơ quan truyền thông thế giới, các nước trên thế giới lên án hành động sai trái của Trung Quốc.
“Với hành động đó, tôi tin rằng cả thế giới sẽ không đứng ngoài cuộc trước một Trung Quốc chỉ biết lợi cho mình mà không tôn trọng quyền chủ quyền, lợi ích của quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới”, ĐB Tuấn nhấn mạnh.
Cùng đề cập đến vấn đề biển Đông, ĐB Đặng Ngọc Nghĩa (Thừa Thiên Huế) đề nghị cần tăng cường tiềm lực quốc phòng cho các địa bàn chiến lược, đặc biệt tiềm lực quốc phòng an ninh vùng biển, xây dựng một số cầu cảng, bố trí cho ngư dân đóng tàu, tăng cường tiềm lực quân sự bảo vệ chủ quyền biển đảo …
Đồng thời, ĐB Nghĩa cũng kiến nghị Chính phủ cần đặc biệt quan tâm, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ hơn về chiến lược biển Đông, chủ động với diễn biến tình hình, trên cơ sở đó đưa ra những dự báo, đưa ra các giải pháp kịp thời, đối phó trong tình hình hiện nay. Mặt khác, cần tiếp tục cân đối nguồn lực, đầu tư toàn diện hệ thống tuyến đảo, tạo hệ thống liên lạc giữa các đảo của nước ta vì các đảo gần bờ còn đang gặp nhiều khó khăn, tăng cường thu mua hải sản, tạo khí thế cho ngư dân.
Bên cạnh đó, ĐB Nghĩa cũng đề nghị Quốc hội, Chính phủ nghiên cứu, tập trung lựa chọn để thành lập các doanh nghiệp mạnh, tổ chức chỉ huy tập thể để đánh bắt cá trên biển, trang bị các tàu bọc thép công suất lớn, lựa chọn chiến sĩ hải quân, từng bước xây dựng thế trận nhân dân trên biển.
