Nông dân lỗ từ 11.000 – 17.000 đồng/kg
Theo ông Vũ Văn Tám, thực ra vấn đề cung vượt cầu đã được Bộ khuyến cáo từ năm ngoái, khi giá heo ở mức 52.000 đồng/kg. Thế nhưng nông dân thấy nuôi heo lãi cao nên tiếp tục tăng đàn. Năm nay, cùng với việc xuất heo tiểu ngạch sang Trung Quốc bị dừng, đàn heo tăng nhanh dẫn đến cung vượt cầu khiến heo dội hàng; cộng với việc thương lái ép giá làm nông dân khủng hoảng. “Hiện người chăn nuôi đang chịu lỗ từ 11.000 – 17.000 đồng/kg heo hơi. Theo công thức tính giá mỗi công ty chăn nuôi khác nhau, nhưng bản thân là người tiêu dùng họ thấy giá thịt heo bán trên thị trường hiện nay vẫn bất hợp lý. Vì khi giá heo hơi 50.000 đồng/kg, doanh nghiệp bán trên mức giá 70.000 đồng/kg thịt là đã có lãi, và hiện nay giá heo hơi còn 23.000-24.000 đồng/kg, giảm 50%, doanh nghiệp chăn nuôi bán lẻ dù đã giảm cũng chỉ ở trên mức 70.000 đồng/kg thịt đến tay người mua, chắc chắn vẫn lãi” – ông Tám nói.
Trong khi đó, các nhà phân phối, bán lẻ thịt heo tại TPHCM lại cho rằng họ không có lời, thậm chí còn lỗ nặng. Vissan đang tham gia chương trình bình ổn giá của TP.HCM cho rằng, giá thịt heo bán ra trên thị trường thành phố đang ở mức 72.000 – 77.500 đồng/kg tùy loại. Với giá bán này, công ty đã phải giảm lợi nhuận rất lớn. Mức lợi nhuận mỗi tháng của doanh nghiệp chỉ còn 3,3%.
Sagri cũng cho biết doanh nghiệp đang chịu lỗ vì giá heo xuống thấp, do đơn vị tự nuôi heo và giết mổ, chế biến lẫn tiêu thụ. Theo lãnh đạo công này, giá thành nuôi heo hiện là 38.000 đồng/kg, nhưng công ty thu mua từ trại chỉ 27.000 đồng/kg. Mức này dù cao hơn thị trường nhưng so với giá thành là lỗ nặng với mức lỗ trên 10.000 đồng/kg. Mỗi ngày công ty xuất chuồng 200 con heo, tiêu thụ được khoảng 110 con, còn 90 con đem vào cấp đông. Kho của công ty đã đầy công suất 1.600 con heo cấp đông. Vì kho phải thuê, tính ra chi phí cấp đông “ăn” vào giá thịt khoảng 7.000 đồng/kg" - lãnh đạo Sagri nói.
Cần giải cứu 2 chiều mua – bán
Đã có rất nhiều giải pháp đưa ra trong đợt giải cứu heo lần này, như ngừng hoặc giãn thời gian nhập thịt heo ngoại; cấp đông thịt heo cũng giải pháp hiệu quả. “Hiện nay kho lạnh của Vissan đang tồn khoảng 1.000 tấn nạc heo. Do năng lực kho lạnh hạn chế nên công ty chỉ cấp đông thêm khoảng 100 con/ngày để góp phần giải quyết đầu ra cho người chăn nuôi. Đến khoảng tháng 5/2017, sau khi tăng được năng lực cấp đông, Vissan dự kiến cấp đông thêm 100 con/ngày nữa, lên thành 300 con/ngày” - ông Nguyễn Ngọc An - Tổng giám đốc Vissan thông tin.
Sargi cũng cho biết khả năng đến cuối năm 2017, công ty mới có thể tăng năng lực cấp đông thêm 100 con/ngày, đưa năng lực cấp đông của công ty lên 2.000 con heo.
Ngay tại buổi làm việc với Bộ NN, thông tin “nóng” từ Vissan cho biết ngoài tham gia chương trình giảm giá 3.000 đồng từ Sở Tài chính, đơn vị này cũng sẽ giảm giá thành thêm 10 – 15% (6.000 – 7.000 đồng/kg) trên giá bán.
Tuy nhiên, vấn đề nông dân quan tâm là hiện nay họ vẫn đang lỗ nặng, nếu chỉ “giải cứu” một chiều (giảm giá bán) mà không tăng giá thu mua thì khả năng phá sản của bà con là rất lớn. Ông Phan Minh Báu – Phó giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Đồng Nai bày tỏ: “Nếu giảm giá bán trong lúc này thì rất có ý nghĩa, nhưng nên tăng lên xấp xỉ giá mua heo hơi lên mức 30.000 đồng/kg cho nông dân”.
Trong khi doanh nghiệp phân phối, người bán lẻ “đổ lỗi” heo tăng giá là do thương lái “ăn dày”, nhưng theo ông Nguyễn Trí Công – Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi Đồng Nai: “Thương lái cũng lỗ lắm, có khi tối mua heo hơi 20.000 đồng/kg đem đi giết mổ, nhưng sáng ra bán chỉ được 15.000 đồng/kg. Thực sự đến bây giờ, ai là người thao túng, đẩy heo tăng giá ngoài thị trường thì tôi cũng không biết luôn”. Theo ông Công, việc giảm giá bán theo đến tay người tiêu dùng từ 10 – 15% không ăn thua, vì với giá mua hiện nay thì heo đưa ra thị trường nên giảm tới mức 30% mới hợp lý.
Ông Vũ Văn Tám chất vấn lãnh đạo UBND TP: “Nhiều người chăn nuôi nói với tôi, vì heo là mặt hàng nằm trong chương trình bình ổn thị trường nên khó giảm giá. Theo tôi, nếu heo bán ra thị trường có giá quá cao thì mình bình ổn thị trường, tránh tình trạng sốt giá thì rất có tác dụng. Còn bây giờ, heo đang giảm giá thì việc bình ổn này đang có nhiều bất cập, vì bình ổn giá là phải dựa trên giá thành sản xuất. Nếu thấy heo khó giảm giá vì đã tham gia chương trình bình ổn thì nên cho mặt hàng heo ra khỏi chương trình này”.
Về vấn đề đeo vòng truy suất nguồn gốc thịt heo, ông Tám cho biết, nông dân cũng than phiền chi phí mua vòng, nếu heo không có vòng, thương lái cũng ép giá giảm thêm 10.000 đồng/con. Phải làm sao để heo không tiếp tục rớt giá – ông Tám nói.
Giải thích vấn đề này, ông Trần Vĩnh Tuyến – Phó chủ tịch UBND TPHCM cho biết: “Bình ổn giá thịt heo là có mức trần để thịt heo không tăng giá quá cao, chứ còn doanh nghiệp đề nghị giảm giá thịt heo là hoàn toàn hợp lý và luôn được chương trình ủng hộ”. Ông Tuyến đề nghị Sở Công thương và các ban ngành cần làm ngay giá trần cho thịt heo, sau đó các doanh nghiệp có thể giảm giá thấp hơn giá trần, làm sao để người chăn nuôi không quá lỗ, tránh thiệt hại cho người tiêu dùng. Trong thời điểm này các doanh nghiệp có thể giảm lợi nhuận hoặc huề vốn.
Còn về việc đeo vòng truy suất nguồn gốc thịt heo, ông Tuyến cho rằng vẫn nên triển khai để đảm bảo an toàn thực phẩm, thành phố sẽ giảm giá 50% chi phí mua vòng cho các hộ chăn nuôi, miễn 100% nếu các hộ vào tổ hợp tác, hợp tác xã...
Ông Nguyễn Trí Công – Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi Đồng Nai cho biết, ngay trong ngày mai (29/4), hiệp hội sẽ đặt bàn thu mua heo tại chỗ cho nông dân với giá 30.000 đồng/kg, giết mổ và bán trực tiếp cho người tiêu dùng với mức giảm 30% trên giá thành sản phẩm. Hiệp hội cũng kêu gọi các khu công nghiệp, trường học, quân đội… tăng cường mua heo để hỗ trợ nông dân.
Nhiều siêu thị, doanh nghiệp đã bắt đầu giảm giá thịt heo 
Với mức giá thu mua hiện nay, heo thành phẩm phải được giảm thêm 30% khi đến tay người tiêu dùng mới hợp lý 
