Tai họa đến từ hàng xóm
Miếng đất vợ chồng ông Mã Văn Thương và bà Trần Mỹ Lệ đang ở (địa chỉ A15/114, đường 23/8, khóm Trà Kha A, phường 8, thành phố Bạc Liêu) có diện tích 1.392,3m2, được Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) ngày 30/11/2001.
Giáp ranh đất của ông Thương là mảnh đất của ông Phạm Minh Hận. Khoảng năm 2005, ông Hận chuyển nhượng mảnh đất này cho ông Phan Hùng Việt, nguyên GĐ Sở Công Thương Bạc Liêu, hiện là Bí thư Huyện ủy Đông Hải. Ngày 29/7/2007, ông Việt được cấp sổ đỏ có tổng diện tích 490,1 m2. Năm 2008, ông Việt xây dựng nhà cho Đội quản lý thị trường thuê và một dãy nhà trọ trên phần đất này.
Khi phát hiện ông Việt lấn sang đất của mình khoảng 1 m ngang, chạy suốt từ trước ra sau, vợ chồng ông Thương thương lượng bằng việc đề nghị bán phần đất bị lấn cho ông Việt, nhưng không thành. Khi chính quyền cơ sở hòa giải không thành, ngày 19/12/2008, ông Thương khởi kiện ông Việt ra TAND thị xã Bạc Liêu. Cả 3 lần tòa triệu tập để giải quyết nhưng ông Việt đều vắng mặt. Trong khi đó, ông Việt gửi đơn đến UBND thị xã Bạc Liêu đề nghị thu hồi sổ đỏ cũ và cấp lại sổ đỏ mới cho phần đất của ông sở hữu “đúng diện tích thực tế”.
Sau đó, Chủ tịch UBND thị xã Bạc Liêu có văn bản đề nghị TAND thị xã Bạc Liêu chuyển toàn bộ hồ sơ vụ tranh chấp, giao cho các cơ quan chức năng giải quyết theo thẩm quyền. TAND thị xã Bạc Liêu đình chỉ giải quyết vụ án dân sự và thực hiện theo yêu cầu của UBND thị xã Bạc Liêu.
Ngày 19/8/2011, UBND thành phố Bạc Liêu (nguyên là thị xã Bạc Liêu) cấp sổ đỏ mới cho ông Phan Hùng Việt với diện tích 541,5 m2, nhiều hơn 51,4m2 so với diện tích trong sổ đỏ cũ (490,1 m2). Điều này đồng nghĩa với việc vợ chồng ông Mã Văn Thương mất chừng ấy đất. Không chỉ vậy, chính quyền đơn phương thu hồi, vô hiệu hóa sổ đỏ của vợ chồng ông Thương.
Bà Lệ kể: “Tôi đến Phòng TN- MT Bạc Liêu xin phép cất nhà cho con, trên phần đất của gia đình. Tôi nghe cán bộ nói “Sổ đỏ của bà bỏ sọt rác rồi, không cấp phép tắc gì hết!”. Sau đó, vợ chồng bà hết sức ngỡ ngàng khi lý do ghi trong quyết định thu hồi sổ đỏ của gia đình ông bà: “Để cấp lại cho đúng thực tế, vì phần đất giáp ông Phan Hùng Việt có đoạn ngắt khúc nhưng không thể hiện”.
Ông Thương khiếu nại quyết định của Chủ tịch UBND thị xã Bạc Liêu. Bị bác đơn, ông Thương đổ bệnh vì uất ức.
Đợi chờ trong vô vọng
Kể từ đó đến nay, đã qua 3 đời Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu nhưng vụ tranh chấp vẫn chưa thể kết thúc. Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu đương nhiệm đã thành lập Tổ công tác xác minh, đề xuất phương án giải quyết nhưng vẫn chưa có hồi kết.
Ngày 28/2, trao đổi với phóng viên báo Tiền Phong, ông Lê Minh Khái - Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu nói: “Tôi đã gặp gỡ, trao đổi và sẽ cho thương lượng để giải quyết dứt điểm trong vòng mười lăm ngày trở lại đây. Thật ra, vụ tranh chấp nhỏ quá, giá trị cũng nhỏ nhưng để xảy ra kéo dài, phức tạp, không hay”.
Trong ngôi nhà mái lợp tôn thấp lè tè, nắng nóng hầm hập, ông Thương nay đã 69 tuổi, tựa lưng vào ghế gỗ, mặt đờ đẫn vì bệnh. Còn vợ ông, bà Lệ nói trong nước mắt chảy dài: “Gần 9 năm tranh chấp, bị thu hồi sổ đỏ, mất hết quyền sử dụng đất nên phải sống chui, sống nhủi như vầy!”.
Vợ chồng ông Thương có 4 người con trai, tất cả đã có gia đình riêng. Khi bị hủy sổ đỏ, chính quyền không cho vợ chồng ông bà cơi nới, xây cất nhà nên dù có đất, hai người con phải đi thuê nhà để ở. “Hai đứa con trai đi mướn nhà để vợ chồng ở, còn 2 đứa ở chung. Bây giờ, 9 đứa cháu nội dồn về đây, chật chội, bất tiện nhưng biết làm sao? Gia đình tôi có đất như người mất đất vì không còn quyền gì trên mảnh đất của mình nữa”- bà Lệ uất nghẹn.
Vợ chồng ông Thương sống bằng nghề mua bán nhỏ ven sông Bạc Liêu. Bị cuốn vào kiện tụng nên gia đình ông bà khánh kiệt, nợ nần chồng chất.
Bà Võ Thị Hồng Thoại, nguyên Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bạc Liêu: “Tận mắt thấy cảnh người dân nghèo, yếu thế mà nước mắt cứ chảy, ngủ không ngon giấc vì thấy mình có lỗi với dân. Tôi phát hiện có sai sót trong giải quyết vụ này và đã đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu kiểm tra, xử lý dứt điểm, đừng để kéo dài”.
Luật sư Võ Hồng Kiếm-Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh cho biết, Khoản 1 Điều 136 Luật đất đai 2003, qui định: “Tranh chấp về quyền sử dụng đất mà đương sự có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc có một trong các loại giấy tờ qui định tại khoản 1, 2 Điều 50 của luật này và tranh chấp do Tòa án giải quyết”. Như vậy, việc giải quyết tranh chấp (giữa ông Phan Hùng Việt với ông Mã Văn Thương) của UBND thành phố Bạc Liêu là sai trình tự. Về thẩm quyền, tòa án có quyền hủy quyết định của Chủ tịch UBND đã ra quyết định cấp sổ đỏ sai hoặc Chủ tịch UBND tự rút lại quyết định.
