Choáng ngợp bởi siêu xe
Ngay từ đường Dương Đình Nghệ rẽ vào, chúng tôi đã được nhân viên tại đây đón tiếp hết sức chu đáo. Nhân viên bảo vệ trang phục gọn gàng đến tận nơi gập người cúi chào, mở cửa xe. Trước mắt tôi là không gian hết sức sang trọng, rộng rãi lên tới hàng nghìn m2 chỉ dành để trưng bày từ 6-8 chiếc xe Lexus hạng sang có giá từ hơn 2,4 tỷ đến hơn 5 tỷ đồng/chiếc.
Toàn bộ khu trưng bày rộng lớn, khu vực văn phòng và diện tích còn lại lên tới khoảng 2.000 m2/tầng đã trở thành nơi phục vụ hoàn toàn cho hoạt động kinh doanh xe ô tô. Ngay cả khi nhìn vào các tầng trên, chúng tôi không thể tìm được đâu là nơi trưng bày nông sản, sản phẩm làng nghề truyền thống.
Nhân viên tư vấn bán hàng cho biết, Lexus Thăng Long là đại lý chính thức 3S (bán hàng, dịch vụ và phụ tùng chính hãng) của Lexus tại Việt Nam và cũng là đại lý đầu tiên của Lexus tại miền Bắc. Trao đổi với PV Tiền Phong, đại diện Liên minh HTX Việt Nam cho biết, dự án xây dựng Trung tâm giới thiệu sản phẩm truyền thống đã triển khai các thủ tục cách đây cả chục năm và mới hoàn thành từ đầu năm 2015.
Do không có vốn nên Liên minh HTX Việt Nam đã “liên doanh, liên kết” với Công ty CP Lexus Thăng Long theo phương thức doanh nghiệp này bỏ tiền ra đầu tư xây dựng toàn bộ và bàn giao lại 1 tầng (trong tổng số 6 tầng) để Liên minh HTX làm Trung tâm giới thiệu sản phẩm.
Cũng theo vị đại diện Liên minh HTX Việt Nam, theo quyết định của Chính phủ, đây là dự án không được sử dụng vốn ngân sách nên Liên minh HTX có quyền huy động từ các nguồn vốn khác. Với Công ty Lexus Thăng Long, thời hạn liên kết là 30 năm, trừ đi 2 năm xây dựng dự án, thời hạn sử dụng còn lại là 28 năm. Sau 30 năm, Công ty Lexus Thăng Long phải chuyển toàn bộ tài sản trên đất cho Liên minh HTX. “Hợp đồng nguyên tắc đã ký với đơn vị liên kết 6-7 năm trước rồi. Hợp đồng chính thức thì ký cách đây 2 năm”, đại diện Liên minh HTX Việt Nam nói.
Mục tiêu bị biến tướng
Trong Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ năm 2000, Liên minh HTX Việt Nam khẳng định, xây dựng Trung tâm giới thiệu sản phẩm ngành nghề truyền thống và dịch vụ cho khu vực kinh tế hợp tác và HTX nhằm góp phần thúc đẩy các cơ sở kinh tế hợp tác, HTX phát triển, góp phần giải quyết việc làm, cải thiện đời sống cho trên 7,5 triệu xã viên và người lao động. Yêu cầu bức thiết và cấp bách đang đặt ra là cần có giải pháp để tiêu thụ sản phẩm hàng hóa tiểu thủ công nghiệp nói chung, đặc biệt là các sản phẩm thủ công mỹ nghệ trong làng nghề truyền thống, các hàng hóa nông sản thực phẩm cho khu vực kinh tế hợp tác.
Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính và nhiều cơ quan chức năng khi thẩm định, góp ý kiến cho dự án cũng đều đặt yêu cầu tháo gỡ khó khăn cho nông dân, cho các HTX lên hàng đầu và đó cũng là căn cứ ưu tiên để giao đất, chấp thuận đầu tư cho dự án.
Tuy nhiên, so sánh với thực tế triển khai, với phương thức “liên doanh, liên kết” như trên, diện tích dành cho trưng bày sản phẩm HTX chỉ chiếm chưa đầy 20%. Điều đáng nói nữa là diện tích trưng bày này không phải là vị trí đẹp nhất, không thuận lợi cho việc giới thiệu sản phẩm đến người tiêu dùng và với các đối tác so với vị trí ở tầng 1 có cả không gian bên ngoài rộng lớn, dễ quảng bá, giới thiệu. Hầu hết biển hiệu tại những nơi đẹp nhất đều để dành giới thiệu về Lexus Thăng Long.
Việc “liên doanh, liên kết” này cũng có phần khác so với cam kết về nguồn vốn đầu tư của chính Liên minh HTX tại văn bản số 46 ngày 28/6/2000 gồm: Huy động vốn của Liên minh HTX 61 tỉnh, thành và các HTX thành viên; vốn tự có của ngành và một phần vốn đầu tư nước ngoài.
Tại quyết định 5514 ngày 28/11/2012 của UBND thành phố Hà Nội, tổng diện tích thành phố cho Liên minh HTX Việt Nam thuê là 1,87 ha, trong đó 1,22 ha thuộc xã Mễ Trì và 0,64 ha tại xã Mỹ Đình (nay thuộc quận Nam Từ Liêm) để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Trung tâm giới thiệu sản phẩm ngành nghề truyền thống và dịch vụ kinh tế hợp tác, HTX. Trong đó, hơn 6.000 m2 đảm bảo yêu cầu thoát nước của tuyến mương, tuyệt đối không xây dựng công trình. Cũng tại quyết định này, UBND thành phố Hà Nội ghi rõ đây là dự án không kinh doanh bất động sản, thời hạn thuê đất 50 năm…
Với thực trạng “liên doanh, liên kết” này, Liên minh HTX Việt Nam đã dành bao nhiêu phần tâm huyết vì nông dân, vì sản phẩm làng nghề truyền thống?
Liên minh HTX Việt Nam cho biết, bên cạnh khu nhà 6 tầng đã xây dựng, trên khu đất còn lại sẽ xây dựng tòa nhà 21 tầng theo phương thức “liên doanh, liên kết”, giống như đã thực hiện với Công ty Lexus Thăng Long.
