Trở lại làng đại gia 'mổ' xe

Bãi xe cũ ở Tề Lỗ . Ảnh: Phú Gia

Lò mổ

Người Tề Lỗ cho biết, con số hơn trăm doanh nghiệp được thành lập ở làng chỉ là bề nổi vì chưa tính đến hàng chục hộ khác có xưởng sản xuất nhưng những ông chủ xưởng chưa thành lập doanh nghiệp dù có vốn trên dưới chục tỷ đồng.

“Nơi đây xưa là ruộng lúa, bờ mương. Từ hơn 10 năm nay, người Tề Lỗ không cấy lúa nữa mà mổ xe, trồng máy…”, Đào Quang Điệp, SN 1981, một trong những đại gia trẻ của Tề Lỗ cho biết. Người Tề Lỗ kể, ban đầu có một hai người lãi lớn vì bán được máy ủi cũ, cả xã đua nhau mua máy ủi về bán, rồi đến ô tô cũ, máy công trường, cần cẩu... Dần dần nơi đây trở thành cánh đồng xe cũ.

Từ buôn xe cũ, Tề Lỗ mới sản sinh ra nghề mổ xe, đại tu xe. Và chưa đầy 15 năm kể từ ngày người Tề Lỗ bán chiếc máy ủi đầu tiên đến nay đã có hàng nghìn xe cũ, máy công trình cũ qua tay họ. Phần lớn bán sắt vụn, một phần lọc ra chi tiết máy, bộ phận dùng được, một phần đại tu, làm mới để bán.

Hàng loạt cái tên như Đào Đình Tú, Đào Mạnh Lân, Nguyễn Ngọc Mạnh, Đào Quang Điệp… của Tề Lỗ nổi danh trong giới buôn bán xe cũ trong Nam, ngoài Bắc.

Đi dọc đường vào xã chúng tôi như lạc vào đại công xưởng khổng lồ với tiếng búa quai, máy cắt kim loại chát chúa, tiếng động cơ chạy ầm ì … từ hàng chục lò mổ xe cũ. Nhà tầng san sát, xe cộ ngập đường, mặt tiền nhà nào cũng vài chiếc ô tô đỗ cửa.

Mổ xe.

Lò mổ xe cũ của Điệp nằm ngay sau khuôn viên căn nhà hai tầng. Lúc chúng tôi đến, gần chục công nhân đang hì hục cẩu bộ phận động cơ của máy ủi lên chiếc xe tải hơn chục tấn. Vài ba công nhân khác đang xẻ tiếp phần thân máy ủi nom khá tả tơi vì gỉ sét, đất cát bám đầy.

“Con này em mua lâu rồi, để ngoài bãi vì động cơ đã chết. Em nghĩ phải bổ bán sắt vụn, ngờ đâu vẫn có một số phụ tùng còn dùng được, lại có người đang cần”, Điệp nói.

Nghề chính của Điệp là buôn bán các loại ô tô, máy xúc, máy ủi, cần cẩu cũ… Chỉ cần nghe ở đâu có máy móc, xe cũ cần thanh lý, Điệp tìm đến mua, sau đó thuê xe chở về để ở bãi. Con nào còn ngon, tút lại bán; con nào nát quá, bổ ra bán sắt vụn, phụ tùng, chi tiết máy còn dùng được thì đập sang xe khác hoặc bán cho người cần.

Riêng bãi của Điệp tính sơ cũng lên đến gần trăm máy, xe cũ, có con giá chỉ 20-30 triệu đồng, có con giá lên đến gần tỷ đồng.

Tỷ phú trẻ

Giống như Điệp, hàng chục bạn trẻ khác của Tề Lỗ cũng phất lên nhanh nhờ nghề mổ xe, buôn xe. Có người chuyên về máy xúc, máy cẩu; người chuyên xe tải… Nghề mổ xe nơi này còn chuyên môn hóa đến mức xuất hiện những đại gia chuyên buôn bán vòng bi, cần số, hệ thống điện, trục xe. Có những chi tiết máy không ở đâu có, chỉ đến Tề Lỗ mới có thể mua được.

Bên cạnh ngạch chính mổ xe, ngành tút xe cũ tại Tề Lỗ cũng phát triển mạnh. Dân buôn xe cũ, máy cũ vẫn mua được nhiều chiếc còn khá tươm, chỉ cần sơn tút lại, thay vài bộ phận hỏng hóc là sử dụng được. Có khi xẻ vài máy ủi cũ, xe cũ chắp lại là thành con chạy được và thắng lớn, trở thành tỷ phú.

Đào Đình Thắng, SN 1974, người thôn Giã Bàng, được hầu hết đại gia trẻ ở Tề Lỗ phong là “ông tổ”. Không ai rõ Thắng có bao nhiêu tiền, nhưng bãi xe của anh có tới hàng trăm máy xúc, máy cẩu, ô tô thuộc diện lớn nhất xã.

Ngôi nhà to nhất nhì xã của Thắng lúc nào cũng có vài ba chiếc xe con hạng sang đậu ở ga ra. Thắng cũng là một trong những người đầu tiên đưa nghề buôn máy xúc, máy cẩu, ô tô cũ… về làng.

Cách đây khoảng 15 năm, dân Tề Lỗ làm nghề chính là thu mua đồng nhôm, dép rách, sắt vụn… Thắng lúc đó học hết lớp 9 thì bỏ ngang, làm nghề cân phế liệu cùng gia đình. Có thêm chút vốn, Thắng mua máy ủi đi làm thuê. Hết khách hàng, Thắng vứt máy ủi chỏng chơ ngoài đường. Có người đi qua hỏi mua, Thắng bán lãi gần 50 triệu đồng. Từ đó, Thắng đổ vốn vào buôn máy ủi cũ, rồi dần mở rộng sang ô tô tải, máy cẩu… Người làng thấy làm được cũng góp vốn làm chung.

Chúng tôi tìm đến xưởng cuốn mô tơ của Vũ Mạnh Kiên nằm gần chợ xã. Kiên là bạn học của Thắng. Kiên học xong trung cấp điện ở Sơn Tây, ĐH Luật Hà Nội, về quê làm Phó Bí thư Đoàn xã Tề Lỗ được 5 năm, rồi nghỉ và chuyển sang làm động cơ điện.

Lúc đầu Kiên chỉ mở xưởng sửa chữa tân trang những động cơ đơn giản. Qua 8 năm lăn lộn, nay Kiên đã là chủ doanh nghiệp Mạnh Kiên, nắm trong tay những động cơ trị giá từ 500 đến 700 triệu đồng, tạo việc làm cho 13 công nhân trẻ. Trong tháng 9 này, Kiên khai trương xưởng sản xuất quy mô lớn tại thành phố Vĩnh Yên với số vốn đầu tư 10 tỷ đồng.

Giàu nhanh, học khá

Nhà nhà mổ xe, lớp trẻ đua nhau kiếm tiền nhưng Tề Lỗ vẫn được xem như một trong những điểm sáng của tỉnh về phong trào học tập. Đây là một trong những địa phương đầu tiên của tỉnh có trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia.

“Chuyện học hành của con em mình được các bậc phụ huynh chú trọng, nhưng không đặt nặng việc thi đậu vào ĐH, CĐ vì dù có học cao lên nhiều người vẫn về làng theo nghề mổ xe”, anh Lộc cho hay. Thậm chí có những người học ĐH xong đã làm công chức nhà nước rồi cũng bỏ ngang về làng làm việc.

Cuộc sống vật chất khấm khá, người dân nơi đây cũng nhanh chóng biết cách… làm sang đời sống. Họ thường tổ chức đi du lịch nước ngoài. Trong các dịp hội làng hay đám cưới, người dân còn thuê cả đoàn nghệ thuật tỉnh Vĩnh Phúc hay đoàn quan họ Bắc Ninh về biểu diễn…

Hoạt động Đoàn... buổi tối

“Ở đây toàn phụ nữ lái xe vì nam giới mải làm ăn. Đàn ông chỉ dùng xe khi đi giao dịch công việc”, Bí thư Đoàn xã cho biết. Cũng vì thanh niên mải mê làm ăn, không có thời gian để tham gia các hoạt động Đoàn nên BCH Đoàn xã quyết định chuyển mọi sinh hoạt của Đoàn vào ban đêm, thậm chí mít tinh kỷ niệm ngày thành lập Đoàn cũng tổ chức vào buổi tối.

Dù vậy phong trào Đoàn của xã Tề Lỗ vẫn gặp không ít khó khăn do nam nữ thanh niên tham gia quá ít. Nhân Trai là thôn gặp nhiều khó khăn nhất về hoạt động Đoàn, vì hầu hết thanh niên ở đây đều xa quê đi nằm vùng ở các tỉnh khác (như Lào Cai, Quảng Ninh, Yên Bái)…để tìm nguồn hàng.