 |
| Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường Phạm Khôi Nguyên. Ảnh: Hồng Vĩnh. |
Ông Nguyên cho biết: Chúng ta chuẩn bị sang Hungary để tìm hiểu về sự cố này. Đại sứ Hungary đã đồng ý tạo điều kiện cho đoàn, nhưng chưa ấn định thời điểm cụ thể.
Theo đánh giá của Bộ TN&MT với tư cách là cơ quan thẩm định, hiện nay 2 mô hình bùn đỏ là an toàn. Tuy nhiên, vì chưa vận hành nên chỉ an toàn về lý thuyết, trên mô hình. Nhưng qua sự cố mô hình của Hungary, chúng ta tiếp tục nghiên cứu để nâng cao hệ số an toàn. Sau khi nghiên cứu mô hình của Hungary, sẽ phải xem xét kỹ lại mô hình hồ chứa bùn đỏ của Việt Nam.
Công nghệ hồ chứa bùn đỏ của ta có khác công nghệ của Hungary?
Khác nhau hoàn toàn. Tuy nhiên, Bộ TN&MT thẩm định rất cẩn thận 2 khu xử lý bùn đỏ của Nhân Cơ, qua việc khảo sát mô hình bùn đỏ của Brazil, Úc. Họ trồng cây trên khu chứa bùn đỏ 20 năm nay. Ta theo mô hình của Úc, Brazil.
Vậy tình huống xấu nào được giả định đưa ra xem xét?
Hội đồng chuyên gia và cả chuyên gia nước ngoài cũng đã tính đến phương án xấu nhất để có biện pháp khắc phục. Từ trước đến nay, chúng ta đã tính đến hệ số an toàn cao nhất, như động đất 7 độ richter. Về công nghệ cũng được khẳng định. Nhưng không ai có thể lường trước tình huống xấu nhất. Công nghệ của Hungary khác ở điểm họ làm cả 1 hồ rộng lớn rồi lấp đất lên. Nhưng ở Tây Nguyên thì không. Chúng tôi chia ra từng lô, mỗi lô 5ha, kín đầy từng lô và đảm bảo an toàn mới chuyển sang lô khác.
Tại thời điểm này, Bộ TN&MT có động thái nào?
Bộ thành lập tổ giám sát, gồm Bộ TN&MT, Bộ Công Thương, UBND các tỉnh và các cơ quan chức năng giám sát 24/24h và ghi chép nhật ký xây dựng hồ bùn đỏ từng ngày. Chưa có công trình nào có tổ giám sát quốc gia như thế.
Có ý kiến nên thí điểm ở một khu vực khác trước khi đưa vào vận hành thực tế?
Hiện 2 nhà máy xây dựng sắp xong, chuẩn bị đi vào hoạt động thì sẽ áp dụng ngay. Đây không phải là toán học để thí điểm hay không thí điểm. Quy mô phòng thí nghiệm đã làm trước.
Có 3 vấn đề về môi trường cần quan tâm, hồ chứa bùn đỏ; công nghệ khai thác, khai thác đến đâu phải phục hồi rừng đến đó; chất thải của nhà máy bô xít thải ra. Khi thẩm định dự án bô xít Tây Nguyên đã làm hết rồi. Trong quá trình thẩm định cũng đã thành lập tổ giám sát và đang thành lập đoàn đi để nghiên cứu, điều chỉnh.
