Về Đại Lộc, chúng tôi được ông Phó phòng LĐ - TB &XH Mai Văn Anh dẫn đi thăm mẹ VNAH Lê Thị Đước, sinh năm 1927 (Xuân Nam, Đại Thắng, Đại Lộc), bị đơn vị nhận phụng dưỡng là Cty Bao bì Hồ Tây (Hà Nội) bỏ quên từ hơn ba năm nay.
Căn nhà cấp bốn mẹ đang sống nằm nép mình bên con lộ nhỏ của huyện. Đón chúng tôi là bà Phan Thị Thiểm (con gái của mẹ Đước) - vợ của liệt sĩ Trịnh Chín. Nghe tiếng người lạ, mẹ Đước nằm trên giường mở đôi mắt mờ đục ngoái nhìn chứ không nói được.
Bà Thiểm cầm quạt giấy phe phẩy cho mẹ đỡ nóng: “Mẹ tui nằm một chỗ gần năm rưỡi nay, yếu lắm rồi !”. Mẹ Đước có ba con trai là Phan Diễm, Phan Bảy, Phan Tám cùng hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ. Riêng mẹ bị địch bắn nát cánh tay phải khi đang nấu cơm tiếp tế cho bộ đội.
Trước đây, mẹ Đước được Cty Bao bì Hồ Tây (Hà Nội) nhận phụng dưỡng với mức 200.000 đồng mỗi tháng. Từ năm 2006 đến nay, đơn vị ngừng phụng dưỡng và không nêu lý do, cũng chẳng thông báo với gia đình cũng như chính quyền địa phương. “Không phải chuyện được cho tiền hay không, mà cách họ làm khiến mẹ con tui tủi phận” - Bà Thiểm nói.
Chung hoàn cảnh với mẹ Đước là mẹ Đoàn Thị Ngật (sinh năm 1915, Thạnh Trung, Đại Chánh, Đại Lộc). Mẹ Ngật có con độc nhất là Đỗ Thế Ngật hy sinh. Hiện tại mẹ phải nương tựa đứa cháu nội duy nhất là chị Đỗ Thị Ngân.
Bố chị Ngân hy sinh khi chị còn nằm trong bụng mẹ, mấy năm sau mẹ của Ngân cũng đổ bệnh qua đời. Một mình mẹ Ngật chăm bẵm, nuôi chị khôn lớn. Nhưng thật éo le, chị Ngân bị nhiễm chất độc màu da cam thường hay lên cơn co giật, rồi bị ung thư vú. Vì thế, dù qua tuổi 90, mẹ Ngật vẫn phải tự xoay xở mọi chuyện.
“Bà hay đau ốm, vài tháng lại phải nhập viện điều trị. Tui cũng bệnh tật chẳng giúp gì được, những lúc bà ốm lại phải cậy nhờ hàng xóm” - Chị Ngân bày tỏ.
Năm 1999, huyện Đại Lộc trích kinh phí bảy triệu đồng xây nhà tình nghĩa để mẹ Ngật có nơi che mưa che nắng. Đến bây giờ, căn nhà lợp tôn chưa đầy 10 m2 đã xuống cấp, mạng nhện giăng đầy. Cty TNHH 1 Thanh Niên 18/4 (Hà Nội) nhận phụng dưỡng mẹ Ngật từ năm 2007, đến tháng 7/2008 thì cắt đứt liên lạc. “Năm ngoái tới bây chừ chẳng có ai đến thăm mẹ, mẹ thui thủi một mình buồn lắm”, mẹ nói với chúng tôi rồi kéo vạt áo lau nước mắt.
Một mẹ VNAH khác cũng bị quên phụng dưỡng là mẹ Lê Thị Sê sinh năm 1920 (Giảng Hòa, Đại Thắng, Đại Lộc). Mẹ cũng có một con độc nhất hy sinh năm 1965. Đơn vị nhận phụng dưỡng mẹ Sê là Cty Cổ phần Vật phẩm và Văn hóa Hà Nội, và dừng phụng dưỡng từ năm 2005. Ngày 12/1/2009, Cty Khai thác Công trình Thủy lợi Quảng Nam xin phụng dưỡng mẹ Sê nhưng, vừa hoàn thành thủ tục thì ngày 18/1 vừa qua mẹ Sê qua đời.
Khó quản lý
Ông Mai Văn Anh cho hay: “Trước đây, khi liên lạc với đơn vị nhận phụng dưỡng mẹ Lê Thị Sê là Cty Cổ phần Vật phẩm và Văn hóa Hà Nội thì nhận được trả lời Cty đã cổ phần hóa và thay đổi ban lãnh đạo nên không biết việc có nhận phụng dưỡng mẹ VNAH. Còn Công ty TNHH 1 Thanh Niên 18/4 thì không liên lạc được bằng điện thoại. Tôi có nhờ dịch vụ hỗ trợ tìm kiếm nhưng cũng không biết địa chỉ”.
Theo ông Trương Văn Niên - Trưởng phòng LĐ - TB & XH Huyện Đại Lộc, Huyện đã gửi công văn lên Sở LĐ - TB & XH Quảng Nam trình bày việc các đơn vị ngừng phụng dưỡng các mẹ để có giải pháp kịp thời, và sẽ làm việc với các đơn vị nhận phụng dưỡng đề nghị nâng mức phụng dưỡng cho các mẹ có hoàn cảnh khó khăn. “Chúng tôi đang tích cực liên hệ với các cơ quan, đơn vị hảo tâm để các mẹ được tiếp tục phụng dưỡng những ngày cuối đời” - Ông Niên nói.
| “Những đơn vị nhận phụng dưỡng các mẹ đều tự nguyện, không có văn bản cam kết cụ thể nên chúng tôi cũng khó quản lý. Nhiều đơn vị làm rất có trách nhiệm. Dịp lễ, tết họ đều về thăm hỏi, động viên các mẹ. Nhưng cũng có một số đơn vị chạy theo phong trào, chỉ phụng dưỡng được thời gian ngắn rồi bỏ”- Ông Trương Văn Niên - Trưởng phòng LĐ - TB & XH huyện Đại Lộc bày tỏ. |
