 |
| Trong vòng không đầy một tháng, có năm con voi bị chết trong địa phận rừng Đồng Nai - Ảnh: Đức Minh |
Sau khi tìm mọi cách liên hệ với nhiều nơi, chúng tôi mới được phép đi qua cổng chắn của trạm kiểm lâm Sa Mách để vào rừng. Tiếp tục thêm 30 phút lội bộ băng qua hai con suối và cánh rừng tre còn đầy dấu tích của đàn voi rừng đi qua chúng tôi mới đến địa điểm phát hiện voi chết.
Đó là khu rừng thuộc quản lý của tiểu khu 2A, lâm trường 1, Cty TNHH một thành viên La Ngà Đồng Nai và thuộc địa phận ấp 5 xã Thanh Sơn, huyện Định Quán (Đồng Nai).
| Không thống nhất được nguồn kinh phí hơn 108 triệu đồng để thực hiện khảo sát dự án bảo tồn voi hoang dã, cả UBND Tỉnh Đồng Nai lẫn Bộ NN & PTNT đều cùng có văn bản xin ý kiến Thủ tướng. |
Đây cũng là khu vực rừng đệm Vườn Quốc gia Cát Tiên và tiếp giáp với rừng thuộc khu bảo tồn thiên nhiên và di tích Vĩnh Cửu nơi đàn voi rừng hơn 10 con thường di chuyển qua lại.
Tại hiện trường, có một xác voi lớn chết theo tư thế nằm úp lưng, bốn xương chân choãi ra bốn góc. Ở sát bụng con voi lớn có một xác voi con và cách con voi lớn khoảng ba mét còn có một xác voi nhỏ. Cả ba xác voi đều đang phân hủy, đầy ruồi nhặng và dòi bọ.
Theo một nhân viên kiểm lâm ở trạm Sa Mách, có thể đây là xác con voi mẹ và con voi con mới sinh khoảng sáu tháng nay, cùng con voi nhỏ khoảng ba năm tuổi.
Các cán bộ kỹ thuật pháp y lấy trong dạ dày con voi mẹ ra đầy hạt xoài, loại thức ăn voi rừng thường ra ăn tại rẫy xoài ở xã Phú Lý (huyện Vĩnh Cửu).
Theo một cán bộ kiểm lâm của Hạt kiểm lâm Định Quán, những con voi này có thể chết cách đây hai tháng. Cán bộ kiểm lâm này cho biết, ngày 15/5, khi đi kiểm tra rừng qua tiểu khu này đã phát hiện đàn voi về đây, dấu chân con voi lớn đo được 38cm.
Như vậy sau khi phát hiện hai con voi chết ở tiểu khu 59, khu bảo tồn thiên nhiên và di tích Vĩnh Cửu (thuộc xã Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu) vào ngày 15/6 vừa qua, với vụ phát hiện mới này, có tổng cộng năm con voi được phát hiện chết trong phạm vi rừng của tỉnh Đồng Nai, điều chưa từng bao giờ xảy ra.
Hai địa điểm phát hiện voi chết cách nhau khoảng 15km đường chim bay. Khám nghiệm hiện trường, đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh Đồng Nai cũng chưa thể đưa ra kết luận nào về cái chết của ba con voi.
 |
| Xác ba con voi chết mới được phát hiện |
Đề án bảo tồn voi vẫn còn trên giấy
Từ ba năm nay, đàn voi rừng thường ra phá hoa màu ở xã Phú Lý. Ngày 16/5/2006, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 733 phê duyệt kế hoạch hành động khẩn trương bảo vệ đàn voi ở Việt Nam.
Ngày 13/12/2006, Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) có văn bản về việc bảo tồn voi tại Đồng Nai, Đắc Lắc và Nghệ An. Theo đó, UBND tỉnh Đồng Nai, rồi Sở NN&PTNT Tỉnh Đồng Nai có văn bản xây dựng đề án bảo tồn voi. Cuối cùng là Chi cục Kiểm lâm Tỉnh Đồng Nai được giao trách nhiệm khảo sát xây dựng đề án bảo tồn voi.
Sau khi Chi cục Kiểm lâm xây dựng xong đề cương dự án bảo tồn voi, ngày 26/2/2008, Sở NN&PTNT Tỉnh Đồng Nai trình đề cương dự án và xin UBND Tỉnh Đồng Nai 108.585.000 đồng để làm kinh phí thực hiện khảo sát.
Tuy nhiên, cho đến nay đã có năm con voi bị chết, nhưng chúng tôi hỏi ra thì việc khảo sát vẫn chưa được thực hiện bởi các ngành chức năng từ tỉnh Đồng Nai đến Bộ NN&PTNT vẫn đang loay hoay với việc tìm kinh phí để thực hiện khảo sát đề án bảo vệ voi.
Giữa tỉnh Đồng Nai với Bộ NN&PTNT vẫn chưa thống nhất được nguồn chi cho khảo sát đề án thuộc ngân sách trung ương hay địa phương.
Theo ý kiến của Sở Tài chính Tỉnh Đồng Nai, Quyết định 733 của Thủ tướng Chính phủ quy định “nguồn kinh phí do Bộ Kế hoạch & Đầu tư, Bộ Tài chính cân đối bổ sung”.
Trong khi đó, Bộ NN&PTNT lại có văn bản 3317 ngày 29/11/2007 và văn bản 2381/BNN-KL về việc cấp kinh phí xây dựng dự án bảo tồn voi hoang dã tỉnh Đồng Nai, theo đó, đây là dự án do các cơ quan thuộc tỉnh Đồng Nai thực hiện và, vì vậy, việc thẩm định và bố trí ngân sách dự án thuộc thẩm quyền của UBND Tỉnh Đồng Nai.
