UBND Huyện Tương Dương cho rằng, trách nhiệm đó thuộc về ban quản lý dự án thủy điện 2. Còn ban quản lý thủy điện 2 khẳng định, lỗi này do chính quyền địa phương.
 |
| Một góc bản làng xã Hữu Khuông, huyện Tương Dương, Nghệ An Ảnh: Phan Sáng |
Ông Trịnh Minh Châu, Phó Chủ tịch UBND Huyện Tương Dương cho biết, theo chỉ đạo của Chính phủ và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), ngày 20/10, công trình thủy điện Bản Vẽ sẽ được ngăn dòng. Theo đó, một số bản làng nằm hai bên bờ sông Nậm Nơn chắc chắn ngập lút trong biển nước.
Đáng chú ý, xã Hữu Khuông có ba bản sẽ bị ngập, là bản Xiềng Lằm, bản Hiển và bản Muộng. Khoảng gần ba trăm hộ của ba bản được Ban Quản lý Dự án Thủy điện 2 (Ban 2), thuộc EVN, đền bù thỏa đáng. Không những thế, Ban 2 còn xây dựng nhà mới khang trang nơi vùng tái định cư ở huyện Thanh Chương.
Sáu bản còn lại không thuộc diện di dời của xã Hữu Khuông, gồm Bản Sàn (có 150 hộ dân), bản Con Phen (38 hộ), bản Pủn Pón (56 hộ), bản Tủng Hốc (79 hộ), bản Huồi Cỏ (53 hộ), bản Huồi Pủng (vốn thuộc xã Hữu Dương).
Sáu bản này trơ lại giữa hoang vắng, bởi hầu hết các công trình phúc lợi xã hội như trường học các cấp, trụ sở làm việc của Đảng ủy, HĐND, UBND xã, nhà văn hóa, trạm y tế, hệ thống bể nước sinh hoạt, đường giao thông đều nằm ở bản trung tâm xã và thuộc diện phải di dời ra khỏi lòng hồ.
Trong quá trình tư vấn khảo sát trước đây, xã Hữu Khuông bị đơn vị tư vấn khảo sát quên đưa những hạng mục công trình này vào trong quy hoạch tổng thể để có phương án đền bù. Bây giờ, nếu dân ở Hữu Khuông có muốn nhảy cũng không kịp với tiến độ tích nước hồ thủy điện.
Có mặt tại xã Hữu Khuông, chúng tôi nghe không ít người than thở, xã Hữu Khuông vẫn làm việc tại trụ sở cũ, trạm y tế vẫn khám, chữa bệnh cho bà con.
Ngày 15/8, học sinh bắt đầu tựu trường tại trường lớp cũ. Ngày 20/10, sông Nậm Nơn được ngăn dòng tích nước. Khi đó, tất cả các công trình này cùng với nhiều bản làng khác sẽ bị chìm trong nước.
 |
| Một góc bản Xiềng Lằm, trung tâm xã Hữu Khuông đang phải di dời khỏi lòng hồ Thủy điện Bản Vẽ |
Ai quên dân?
Ngày 8/6, UBND Huyện Tương Dương đề nghị UBND Tỉnh Nghệ An xây dựng cơ sở hạ tầng khu trung tâm xã Hữu Khuông ra một chỗ mới. Ngày 30/6, UBND Tỉnh Nghệ An có Công văn số 4088/UBND-CN về việc xây dựng mới cơ sở hạ tầng xã Hữu Khuông để bàn giao mặt bằng xây dựng công trình thủy điện Bản Vẽ gửi các sở, ngành và Ban 2.
Công văn có đoạn: “Đồng ý với đề nghị của UBND huyện Tương Dương về việc đầu tư xây dựng các hạng mục công trình dân sinh cho xã Hữu Khuông (điện, đường, trường, trạm…)”.
UBND Tỉnh Nghệ An giao UBND Huyện Tương Dương trực tiếp làm việc với Ban 2 để có phương án đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, giữa huyện và Ban 2 không tìm được tiếng nói chung. Lãnh đạo huyện Tương Dương có công văn gửi Tập đoàn EVN đề nghị được giúp đỡ.
Mới đây, UBND Tỉnh Nghệ An tiếp tục đề nghị EVN quan tâm chỉ đạo kịp thời đối với việc đầu tư xây dựng các hạng mục công trình dân sinh cho xã Hữu Khuông, để hoàn trả các công trình cũ của xã nằm trong vùng lòng hồ bị ngập nước cho ngành điện.
Thế nhưng, theo ông Đào Duy Tân - Trưởng Ban 2, tám năm trước, “chúng tôi không ký hợp đồng giải phóng mặt bằng với xã Hữu Khuông. Hơn nữa, trong quy hoạch tổng thể, không có những hạng mục này, và cũng không có bất cứ một văn bản nào yêu cầu Ban 2 phải xây dựng mới các công trình cho xã Hữu Khuông.
Mới đây, UBND Huyện yêu cầu xây dựng mới trung tâm xã này. Công tác đền bù giải phóng mặt bằng Ban 2 làm rất tốt và khép lại từ năm 2008. Tất cả các công văn, văn bản yêu cầu từ phía UBND huyện Tương Dương gửi sang Ban 2 đều ra năm 2009”.
Ông Đào Duy Tân cho rằng, trách nhiệm xây dựng mới các công trình thuộc xã Hữu Khuông, không thuộc về Ban 2 cũng như EVN. Sắp tới, EVN chỉ đạo thế nào thì Ban 2 sẽ thực hiện thế ấy.
| Ngày 19/5/2005, Tổng Giám đốc Tổng Cty Điện lực Việt Nam có quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư công trình thủy điện Bản Vẽ có mục: “Các công trình kiến trúc công cộng và cơ sở hạ tầng bị thiệt hại như trụ sở làm việc, trường học, trạm y tế, đường giao thông, điện, nước sinh hoạt, thủy lợi được xây dựng mới tại khu tái định cư tập trung. Đối với các bản không phải di dời sẽ được hỗ trợ xây dựng”. |
