Đó là những thông tin gây sự quan tâm đặc biệt của dư luận thời gian qua. Xung quanh câu chuyện Hà Nội xoay xở tìm lập siêu thành phối cõi âm làm nơi an cư cho người chết có nhiều chuyện băn khoăn.
 |
| Sau khi đóng cửa phần hung táng, nghĩa trang Văn Điển sẽ trở thành công viên nghĩa trang. Ảnh: P.S |
Văn Điển còn đó
Chỉ 10 tháng nữa thôi, nghĩa trang Văn Điển 50 năm tuổi sẽ hết sứ mệnh là nơi hung táng cho cư dân nội thành Hà Nội. Những người gắn bó nhiều năm với huyệt, mộ, hài cốt cũng đến ngày gác kiếm. Văn Điển sau đó sẽ trở thành một công viên nghĩa trang.
Ông Hoàng Thành Thái, người có nhiều năm trong ngành tang lễ và hiện là Trưởng ban Tang lễ thành phố Hà Nội, đưa ra con số: Nghĩa trang Văn Điển được thành lập năm 1957 với diện tích 18 ha, thuộc địa phận xã Tam Hiệp, huyện Thanh Trì. Đây là nghĩa trang thực hiện nhiệm vụ mai táng (hung táng). Ba năm sau đó cải táng (cát táng).
Đến thời điểm hiện tại, Văn Điển còn khoảng 10.500 mộ trong giai đoạn chờ cải táng, 1.400 mộ của cán bộ cao cấp được chôn từ những năm 1995 về trước. Văn Điển còn là nơi ký gửi của trên 2.700 bộ tiểu cốt (chưa kể khu vực hoả táng).
Anh Đinh Công Phúc, đội phó nghĩa trang Văn Điển dẫn chúng tôi đi một vòng quanh nghĩa trang. Khu mộ táng, hàng ngàn nấm mồ san sát xây bằng bê tông. Phần trên phủ lớp cỏ Nhật và hoa nhiều loại.
“Ở đây giàu nghèo sang hèn đều một khuôn. Đắp đất, xây thành, trồng cỏ. Sau ba năm là cải táng” - Anh Phúc nói.
Với cách này, nước mưa khó mà ngấm xuống mộ. Nước chảy trên nền bê tông và đổ vào các rãnh gom nước. Diện tích chôn thi hài của nghĩa trang vốn được quy hoạch thành 16 khu. Một khu xây dựng công trình hỏa táng nên còn 15.
Bao quanh khu mộ chôn là hệ thống nhà lưu tro, lưu cốt vừa xây dựng xong. Khu nhà sơn màu trắng, lợp mái đỏ, chia làm bốn đến năm tầng. Nhà được ốp gạch, quét sơn sáng bóng.
Anh em tại nghĩa trang gọi là khu chung cư cao cấp. Mỗi căn hộ loại này có kích thước rộng 65cm, cao 40 cm và sâu 80 cm trông tựa như hộc tường dùng để lưu giữ hài cốt sau này. Mỗi căn hộ như vậy có giá vài triệu đồng (đắt rẻ tùy độ cao của tầng và vị trí).
 |
| Những chung cư cao cấp sẽ thay thế những tập thể cũ tại nghĩa trang Văn Điển |
Nghĩa trang Văn Điển vừa được đầu tư hai khu chung cư VIP. Theo đánh giá, căn hộ tại 2 khu này sẽ có giá bán cao nhất vì được cả hướng lẫn phong thủy, có mặt tiền quay ra hai hồ nước.
Đối nghịch với khu chung cư cao cấp là khu tập thể cũ. Do được đầu tư đã lâu, khu tập thể có vẻ như xuống cấp. Tình trạng cơi nới (làm tủ kính, tủ nhôm, xây, đục), rồi đốt hương nhiều làm mất cảnh quan khu lưu tro. Văn Điển đang có khoảng 5.900 ô lưu tro và tiểu.
Anh Phúc cho biết, đội mai táng tại nghĩa trang Văn Điển có khoảng 65 cán bộ, nhân viên làm các nhiệm vụ như bảo vệ, tổ quản lý lọ tro, hài cốt, xây mộ, mai táng, cải táng và chăm sóc vườn cây. Nay nghe tin nghĩa trang đóng cửa hung táng, anh em mong muốn được Ban Tang lễ thành phố sắp xếp để ổn định công việc.
Hỏa táng
“Chúng tôi chẳng ảnh hưởng gì, vì hoạt động hoả táng vẫn diễn ra khi Văn Điển không còn cho chôn nữa”- Trong làn khói mờ quyện mùi khen khét ngay bên hai cửa lò hỏa thiêu đang rực lửa, ông Lý Anh, đội trưởng đội hoả táng nghĩa trang Văn Điển nói.
Đến gần trưa, nhà hỏa táng đã nhận làm cho vài đám. Bốn mươi nhân viên nhà hoả khá bận rộn. Chúng tôi ngồi trong phòng ông Anh một lát thì có anh nhân viên vào báo: “11giờ có đám”.
Tại phòng làm lễ, gia đình người quá cố đang lặng mình cho giờ âm dương cách biệt. Trong buồng hoả táng lò đốt được nâng nhiệt độ lên 700 độ. Ông Lý Anh mở nút kiểm tra: “Phải nhiệt độ này mới đốt sạch”.
Đúng 11 giờ 5 phút, chiếc quan tài được đưa qua cánh cửa vào khu vực buồng đốt đúng vị trí. Đường ray sắt tự động nâng lên rồi hạ xuống. Theo quy trình mỗi ca hỏa thiêu kéo dài ba giờ. Sau đó, phần tro cốt còn lại được đưa xuống tầng hầm của tòa nhà, đóng gói để trao trả cho gia đình vào ngày hôm sau.
 |
| Công nhân chăm sóc cây cỏ ở khu mộ chôn tại nghĩa trang Văn Điển |
Là người có mặt trong những ngày đầu xây dựng nhà hoả táng, ông Lý Anh hiểu được nỗi thăng trầm của nhà hỏa táng cũng như diễn tiến tâm lý của những gia đình có người quá cố.
Ông Anh kể: Xây dựng lò hỏa táng xong, không có gia đình nào chọn cách này cả. Thời gian sau đó nhà hoả táng nghĩ cách khuyến khích gia đình người quá cố bằng việc hoả táng miễn phí. Nhiều gia đình cũng không đủ can đảm thử.
Nhưng rồi nhờ công tác tuyên truyền, vận động số gia đình đưa người quá cố đến hoả táng tăng lên. Năm 1996 có 30 ca/tháng. Đến thời điểm này, mỗi tháng nhà hỏa táng tiếp nhận khoảng 500 ca và một năm thực hiện được 6.000 ca.
So với tổng số ca đưa xuống Văn Điển, tỷ lệ hỏa táng đạt 64 phần trăm, phần còn lại là hung táng. Mỗi ca hỏa táng, thân nhân người quá cố chỉ phải đóng 2,8 triệu đồng.
Theo ông Hoàng Thành Thái, do số ca hoả táng ngày một nhiều, nên hai lò đốt điện đã quá tải. Năm 2008, Ban Tang lễ thành phố đã được phép đầu tư thêm bốn lò đốt chạy bằng gas, dự kiến hoàn thành trong tháng 9/2009.
“Sau khi phần hung táng đóng cửa, trên 10.000 ngôi mộ được cải táng hết, Ban sẽ sắp xếp lại lao động, cải thiện môi trường. Xin quy hoạch khu chôn cất thành vườn hoa, cây cảnh; xây dựng công trình lưu tro phục vụ nhu cầu đa dạng như gửi ngắn hạn, gửi dài hạn và gửi cả gia đình, dòng họ”- Ông Thái cho hay.
Như vậy, nghĩa trang Văn Điển hoàn thành sứ mệnh chôn cất người vừa qua đời của mình mà không có vấn đề gì đáng phải băn khoăn. Nhưng tình hình lại không như thế ở nghĩa trang Yên Kỳ, nơi dự kiến sẽ được mở rộng rất nhiều để nhận cây gậy tiếp sức từ Văn Điển.
---------------------------
Còn nữa
